Pedeutologia 380-S1-1YPDL
Wykład (WYK) Rok akademicki 2019/20

Literatura podstawowa:

• Banach Cz., Pedeutologia, (w:) Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, pod red. T.Pilcha – t.IV, Warszawa 2005, s.301 – 306.

• Day Ch., Rozwój zawodowy nauczyciela. Uczenie się przez całe życie, Gdańsk, 2004.

• Kwaśnica R., Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu, (w:) Pedagogika-podręcznik akademicki, t.2 - rozdz. 7, Warszawa 2003.

• Krawcewicz S., Pedeutologia, w: Encyklopedia Pedagogiczna, pod red. W.Pomykało, Warszawa 1993, s. 585-592.

• Kwiatkowska H., Pedeutologia, Warszawa 2008.

• Nowosad J., Nauczyciel- wychowawca czasu polskich przełomów, Kraków 2002.

• Osobowość nauczyciela (oprac. i wstęp W. Okonia), Warszawa 1959.

• Prokopiuk W., Nauczyciel na polach humanizacji edukacji, Kraków 2010.

• Prucha J., Pedeutologia (w:) Pedagogika, red. B.Śliwerski- t.2, Gdańsk 2006, s.293-316.

• Strykowski W., Strykowska J., Pielachowski J., Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań 2003.

• Szempruch J., Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne, Kraków 2013.

Literatura uzupełniająca:

• Czas pracy i warunki pracy w relacjach nauczycieli, Raport IBE- Warszawa 2013.

• Ferenz K.,Kozioł E. (red.), Kompetencje nauczyciela wychowawcy, Zielona Góra 2002.

• Kordziński J., Nauczyciel, trener, coach, Warszawa 2013.

• Kozioł E., Kobyłecka E., W poszukiwaniu wyznaczników kompetencji nauczyciela XXI wieku, Zielona Góra 2002.

• Liczą się nauczyciele – raport o stanie edukacji, Raport IBE -Warszawa 2014, cz.II Zawód –nauczyciel.

• Mądry-Kupiec M., Komunikacja werbalna nauczyciela i ucznia na lekcji, Kraków, 2011.

• Michalak J.M., Poczucie odpowiedzialności zawodowej nauczycieli. Studium teoretyczno-empiryczne, Warszawa 2003.

• Nalaskowski A., Nauczyciele z prowincji u progu reformy edukacji, Toruń 1997.

• Okoń W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993.

• Okoń W., Rzecz o edukacji nauczycieli, Warszawa 1991.

• Pachociński R., Edukacja nauczycieli w krajach Unii Europejskiej, Warszawa 1994.

• Piekarski J., Tomaszewska L., Być nauczycielem - uczestnikiem czy świadkiem procesu edukacyjnego?, Płock 2015.

• Pyżalski J., Merecz D. (red.), Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli Kraków 2010.

• Speck O., Być nauczycielem. Trudności wychowawcze w czasie zmian społeczno-kulturowych, Gdańsk 2005.

• Uczłowieczyć komunikację. Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej, pod red. naukową H.Kwiatkowskiej, Kraków 2015.

Wiedza:

1. Student zna elementarną terminologię używaną w pedagogice i rozumie jej źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych (KA6_WG1).

2. Student ma elementarną, uporządkowaną wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, obejmującą terminologię, teorię i metodykę (KA6_WK6).

3. Student ma podstawową wiedzę o uczestnikach działalności edukacyjnej, wychowawczej, opiekuńczej, kulturalnej i pomocowej (KA6_WK8).

Umiejętności:

4. Student potrafi posługiwać się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej działalności, dostrzega i analizuje dylematy etyczne (w tym dotyczące wykorzystywania wytworów intelektualnych); przewiduje skutki konkretnych działań pedagogicznych i badawczych (KA6_UO2).

5. Student potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań pedagogicznych; potrafi generować rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań (KA6_UO1).

Kompetencje:

6. Student dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą, poszukuje optymalnych rozwiązań, postępuje

zgodnie z zasadami etyki (KA6_KR1).

Zaliczenie wykładu na ocenę na podstawie pisemnego kolokwium końcowego (51% poprawnych odpowiedzi uprawnia do zaliczenia kolokwium).

Uwaga!

W roku akademickim 2019/2020 z uwagi na ogłoszoną w Polsce epidemię Koronawirusa, warunki zaliczenia wykładu z Pedeutologii zostały zmodyfikowane:

- zaliczenie odbędzie się na podstawie punktów uzyskanych przez studenta w ramach zajęć z przedmiotu na platformie Blackboard (51% punktów uprawnia do zaliczenia przedmiotu).

1. Pedeutologia jako subdyscyplina pedagogiczna; nauka o nauczycielu czy wiedza o nauczycielu? Zawód czy misja? Rozwój pedeutologii i jej miejsce w rodzinie nauk pedagogicznych.

2. Dorobek i ewolucja polskiej myśli pedeutologicznej: - Jana Władysława Dawida wzór osobowy nauczyciela jako miłość dusz ludzkich; - Marii Grzegorzewskiej idea służby dziecku; - Janusza Korczaka pogląd na rolę wychowawcy; - Józefa Mirskiego „Projekt nauki” o nauczycielu, czyli pedeutologii; - talent pedagogiczny w ujęciu Zygmunta Mysłakowskiego; - idea opiekuna spolegliwego Tadeusza Kotarbińskiego; - nauczyciel jako mistrz siebie w poglądach filozoficzno-pedagogicznych Jana Legowicza;

3. Przemiany funkcji zawodowych nauczyciela. Perspektywy nauczyciela i jego zawodu w kontekście rozwoju cywilizacyjnego. Nauczyciel wobec zmian w społeczeństwie - nowe role, zadania.

4. Przygotowanie nauczyciela do zawodu - trudne pytania i problemy: modele/ koncepcje edukacji nauczycielskiej, antynomie, spór wokół pojęcia kwalifikacji nauczycielskich i profesjonalizmu zawodu nauczycielskiego. O stawaniu się nauczycielem: humanistyczna koncepcja kształcenia nauczycieli A.W.Combsa i rola szkoły wyższej w tym zakresie. „Dorabianie” się siebie w zawodzie jako proces świadomej autokreacji. Narodziny „nauczyciela w nauczycielu”.

5. Kompetencje nauczyciela współczesnej szkoły. Wymiary kompetencji nauczycielskich (np. wychowawczych, diagnostycznych, komunikacyjnych, medialnych i technicznych, organizacyjnych i kierowniczych).

6. Nauczyciel w Unii Europejskiej i w świecie zglobalizowanym, Zawód nauczyciela w Europie- profil, wyzwania, kierunki zmian; „Kondycja” i status zawodu nauczycielskiego: nauczyciel w raportach edukacyjnych (Klub Rzymski, Biała Księga Komisji Europejskiej, UNESCO, Eurydice). Nauczyciele w poszukiwaniu nowych możliwości - perspektywy zawodu; nauczyciel jako pracownik wiedzy.

7. Rozwój zawodowy i osobisty nauczyciela, działania nauczyciela na rzecz własnego rozwoju. Specyfika rozwoju zawodowego i osobistego nauczyciela, znaczenie autorefleksji i samokontroli, nauczyciel jako mistrz siebie.

Wykład, konsultacje.