Chemia cukrów, lipidów i białek 310-CS2-1PDWII-24
Wykład (WYK) Rok akademicki 2020/21

Aleksander Kołodziejczyk “Naturalne Związki Organiczne”, PWN Warszawa 2003

U. Wrzeciono, L. Zaprutko, „Chemia Związków Naturalnych. Zagadnienia wybrane”, Wydawnictwo Akademii Medycznej w Poznaniu, 2001.1. T. H. Lindhorst „Essentials of Carbohydrate Chemistry and Biochemistry” Willey-VCH Verlag 2007

Janusz Wiśniewski, Janusz Nadaj, “Podstawy Chemii Cukrów” 1997

J. McMurry, Chemia organiczna, tom 5, WN PWN, Warszawa 2012Z.

E. Morris D.G. Stereochemia, PWN, Warszawa, 2008

“Methods in Carbohydrate Chemistry” Vol VIII (1980)

“Carbohydrate Chemistry”, G.-J. Boons, ed.

“Advances in Carbohydrate Chemistry and Biochemistry”

Sikorski; E. Babicz-Zielińska [et al.] - Chemia Żywności. Skład, przemiany i właściwości żywności (red. Z. E. Sikorski), Wyd. 4 uaktual., WNT, Warszawa 2006

KP7 WG1, KP7 WG2 - Posiada wiedzę z zakresu budowy, właściwości, występowania cukrów, lipidów i białek. Prawidłowo objaśnia przemiany chemiczne biomolekuł. Zna i rozumie rolę jaką związki te odgrywają w organizmie człowieka oraz w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym, rolnictwie.

KP7 UW4 - Prawidłowo interpretuje zależność właściwości biomolekuł od ich budowy chemicznej. Potrafi ocenić wartość odżywczą i prozdrowotną produktów żywnościowych na podstawie ich składu chemicznego.

KP7 UU2 - Rozumie potrzebę wzbogacania swojej wiedzy dotyczącej produktów naturalnych

KP7 KK1- umie poddać weryfikacji informacje rozpowszechnianych w mediach, szczególnie z zakresu chemii, rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z literatura fachową.

Efekty kształcenia będą sprawdzane na podstawie oceny egzaminu pisemnego.

Warunki zaliczenia: student jest dopuszczony do egzaminu po zaliczeniu laboratorium. Obecność na wykładach jest warunkiem koniecznym do przystąpienia do egzaminu. Kryteria oceniania zgodnie z przyjętym regulaminem studiów.

Węglowodany, budowa, podział.

Monosacharydy. Ustalanie budowy. Reakcje charakterystyczne.

Budowa przestrzenna cukrów. Konformacje cukrów. Efekt anomeryczny.

Nomenklatura cukrów.

Reakcje chemiczne cukrów w środowisku kwaśnym i alkalicznym.

Grupy ochronne w chemii cukrów.

Glikozydy. Budowa i właściwości.

Synteza glikozydów.

Mechanizm i stereochemia reakcji glikozydowania.

Najważniejsze metody syntezy wiązania glikozydowego.

N-glikozydy, S-glikozydy, C-glikozydy.

Oligosacharydy. Budowa i właściwości chemiczne.

Najważniejsi przedstawiciele oligosacharydów: sacharoza, laktoza, maltoza, celobioza, rafinoza, cyklodekstryny.

Polisacharydy.

Budowa i właściwości najważniejszych polisacharydów: skrobia, glikogen, celuloza.

Cukry nienasycone.

Kwasy glikuronowe.

Aminocukry.

Deoksycukry.

Alditole i cyklitole.

Lipidy – definicja, podział, występowanie, rola biologiczna, metody izolacji i oczyszczania.

Kwasy tłuszczowe i lipidy proste (woski, acyloglicerole)

– budowa, podział, nomenklatura, właściwości i fizykochemiczne, rola biologiczna, reakcje chemiczne (w tym przemiany chemiczne zachodzące w czasie obróbki (np. smażenie) i przechowywania żywności (jełczenie), zastosowanie w przemyśle olechemicznym.

Antyoksydanty

Lipidy złożone (fosfolipidy, glikolipidy i inne np. sulfolipidy)

- budowa i właściwości i fizykochemiczne, rola biologiczna

Pochodne lipidów (kwasy tłuszczowe, sterole, alkohole lipidowe, węglowodory (np. karotenoidy), witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) - budowa i właściwości i fizykochemiczne, rola biologiczna.

Aminokwasy - klasyfikacja, występowanie, właściwości fizyczne i chemiczne, synteza.

Peptydy i białka – podział, nomenklatura, budowa (I-IV rzęd. struktura), właściwości fizyczne, synteza, reakcje chemiczne.

wykład, wykład konwersatoryjny, konsultacje objaśniające