Składnia języka polskiego 340-PS1-2SJP
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2021/22

Literatura podstawowa

1. Z. Saloni, M. Świdziński, Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. 4 zmienione, Warszawa 1998.

2. Słownik gramatyki języka polskiego, red. W. Gruszczyński, J. Bralczyk, Warszawa 2002, hasła składniowe.

3. J. Podracki, Składnia polska, Warszawa 1998.

Literatury uzupełniająca

1. Z. Klemensiewicz, Zarys składni polskiej, Warszawa 1969.

2. R. Grzegorczykowa, Wykłady z polskiej składni, Warszawa 1996.

3. A. Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa 1996.

3. Z. Saloni, Cechy składniowe polskiego czasownika, Wrocław 1976.

W zakresie wiedzy student:

1. Charakteryzuje się podstawową znajomością tradycyjnej terminologii językoznawczej w zakresie składni języka polskiego i elementarną znajomością terminologii z zakresu składni dystrybucyjnej (FP1_W02, FP1_W03).

2. Zna zjawiska i mechanizmy charakterystyczne dla poziomu składniowego języka polskiego oraz zależności zachodzące między jednostkami tego poziomu oraz między jednostkami tego poziomu i poziomu fleksyjnego (FP1_W011).

3. Zna założenia tradycyjnych metod analizy składniowej i metod dystrybucyjnych, dostrzega ich cechy wspólne i różnicujące (FP1_W07, FP1_W09).

W zakresie umiejętności student:

1. Umie posługiwać się terminologią językoznawczą z zakresu składni języka polskiego (FP1_U03, F1_U06).

2. Umie dokonać analizy polskich jednostek składniowych metodami tradycyjnymi i metodą akomodacyjną (FP1_U06, (FP1_U07, F1_U08).

3. Umie odszukać potrzebne informacje z zakresu składni języka polskiego w podręcznikach, słownikach i innych źródłach, opracować je samodzielnie bądź w zespole i przedstawić w wybranej przez siebie formie ((FP1_U01, F1_U04, FP1_U05, F1_U08, FP1_U11).

4. Umie przygotować wystąpienie ustne na temat wybranego zagadnienia z zakresu składni języka polskiego, z wykorzystaniem metody tradycyjnej i metody dystrybucyjnej w oparciu o różne źródła, w tym wykład i ćwiczenia (FP1_U01, F1_U04, FP1_U05, F1_U08, FP1_U11).

W zakresie postaw społecznych student:

1. Umie pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (FP1_K02).

2. Ma świadomość roli polonisty w propagowaniu wiedzy o znaczeniu języka polskiego jako istotnego elementu kultury i tożsamości narodowej (FP1_K05).

Ocena z zaliczenia jest wypadkową:

1) oceny przygotowania studenta do zajęć i jego aktywności na zajęciach

2) oceny samodzielnie przygotowanego tematu

3) oceny pracy zespołowej

4) oceny ze sprawdzianu pisemnego

Student może być nieobecny na jednych zajęciach bez konieczności zaliczenia zagadnień na nich omawianych; wszystkie pozostałe nieobecności student musi zaliczyć w ramach indywidualnych konsultacji, żeby zostać dopuszczonym do sprawdzianu pisemnego.

1. Pojęcie i zakres składni. Podstawowe jednostki składniowe. Konotacja jako podstawowy mechanizm składniowy.

Stosunki między formami w zdaniu, sposoby ich wyrażania i metody opisu. Charakterystyka zależności logicznych, gramatycznych i linearnych. Typy związków współrzędnych i podrzędnych.

Szczegółowa charakterystyka związku zgody, rządu i przynależności; problemy dyskusyjne; analiza przykładów.

Funkcje pełnione przez jednostki w zdaniu – tzw. główne i drugorzędne części zdania i sposoby ich wyrażania. Podmiot i orzeczenie.

Drugorzędne części zdania: przydawka, dopełnienie i okolicznik; przykłady dyskusyjne.

Analiza graficzna zdań pojedynczych.

Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie; kryteria wyróżniania zdań składowych. Analiza zdania złożonego (wielokrotnie złożonego) i jej graficzne przedstawienie.

Problemy dyskusyjne w analizie zdania złożonego – zdania względne i zdania rozwijające, imiesłowowy równoważnik zdania.

Analiza wypowiedzeń wielokrotnie złożonych.

Pojęcie i typy akomodacji. Związki zgody, rządu i przynależności a związki akomodacyjne. Charakterystyka akomodacyjna leksemów czasownikowych, rzeczownikowych i liczebnikowych na poziomie podstawowym; analiza akomodacyjna wybranych zdań polskich.

Ćwiczenia są prowadzone z wykorzystaniem różnorodnych metod i technik dydaktycznych: metody heurystycznej, konsultacji, metod aktywizujących, np. warsztatów grupowych, metody projektu.