Edukacja międzykulturowa 380-OS2-1EMK
Wykład (WYK) Rok akademicki 2022/23

Encyklopedia Pedagogiczna, Wyd. Akademickie ,,Żak”, Warszawa 2003

Jerzy Nikitorowicz, Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości, Kraków 2018

Jerzy Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009

Mirosław Sobecki, Kultura symboliczna a tożsamość, Wydawnictwo Studenckie TRANS HUMANA, Białystok 2007

Ralph Linton, Kulturowe podstawy osobowości, Warszawa 2000

Ewa Nowicka, Świat Człowieka, świat kultury., Warszawa 2000

Jerzy Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005

Stephan W.G., Cookie W.S., Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji, Gdańsk 2007

Zygmunt Bokszański, Stereotypy a kultura, Wrocław 1997

M. Winiarski, Znaczenie i wymiary dialogu międzyludzkiego, w: O potrzebie dialogu kultur i ludzi, red. Tadeusz Pilch, Wyd.

Akademickie ,,Żak”, Warszawa 2000

Tadeusz Pilch, Tolerancja- wartość społeczna i cnota indywidualna, w: Tożsamość, odmienność, tolerancja, a kultura pokoju, red. Jerzy

Kłoczkowski, Sławomir Łukasiewicz, Wyd. Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 1998

Hannah Mamzer, Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki., Wydawnictwo naukowe UAM, Poznań

2002

Paweł Boski, Maria Jarymowicz, Hanna Malewska – Peyre, Tożsamość a odmienność kulturowa, Instytut Psychologii PAN, Warszawa

1992

Antonina Kłoskowska, Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2005

Andrzej Sadowski, Mirosława Czerniawska, Tożsamość Polaków na pograniczach, Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 1999

Stanisław Uliasz, O kategorii pogranicza kultur, w: Pogranicze kultur, red. C. Kłak, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1997

▪ Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z dnia 31 stycznia 2005 r.)

Literatura uzupełniająca:

Krzysztof Czyżewski, Linia powrotu, Wyd. Pogranicze, Sejny 2008r.

D. Markowska, Teoretyczne podstawy edukacji międzykulturowej, (w:) Kwartalnik Pedagogiczny, Nr 4/90

Andrzej L. Zachariasz, Kultura. Jej status i poznanie, Lublin 1999

Mirosław Sobecki, Kultura symboliczna w wymiarze komunikacyjnym w obliczu przemian u progu nowego wieku w: Kultura jako

fundament wspólnoty edukacyjnej, red. Anna Sajdak, Kraków 2005

Dorota Misiejuk, Kreowanie wspólnoty. Pedagogiczne aspekty rozwoju wrażliwości międzykulturowej, w: Kultura jako fundament

wspólnoty edukacyjnej, red. Anna Sajdak, Kraków 2005Barbara Weigl, Beata Maliszkiewicz (red.), Inni to także my, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1998

Anna Gałdowa (red.) Tożsamość człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,

Robert Szwed, Tożsamość a obcość kulturowa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003

Zofia Staszczak (red.) Słownik etnologiczny. Zagadnienia podstawowe, Warszawa – Poznań 1987

1. K_W01- zna terminologię używaną w edukacji międzykulturowej oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie

rozszerzonym.

2. K_W08- potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych.

3. K_K01- ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i

zawodowego.

4. K_K03- docenia znaczenie edukacji międzykulturowej dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych, ma

pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z tej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga.

5. K_U12 – potrafi pracować w zespole, umie wyznaczać, oraz przyjmować wspólne cele działań.

Wykład z prezentacją multimedialną. Obecność na wykładach mini.80%, pozytywnie zdany egzamin, min.50%

• Pojecie edukacji

• Edukacja wielokulturowa a edukacja międzykulturowa – geneza pojęć, cele, obszary realizacji.

• Kultura i jej znaczenie w życiu człowieka: typy kultury, kultura symboliczna, komunikacja kulturowa, tradycja, kompetencje kulturowe

jednostki, tożsamość grupy a kompetencje kulturowe, kultura narodowa, kulturalizacja, kanon kulturowy, dziedzictwo kulturowe,

kompetencje międzykulturowe,

• Tożsamość jednostki: społeczna, indywidualna, kulturowa, międzykulturowa. Kręgi kulturowe (cywilizacyjny, europejski, narodowy,

regionalny) i odpowiadające im tożsamości kulturowe. Profile tożsamości. Poczucie tożsamości. Identyfikacja i walencja kulturowa.

• Postawy wobec różnic kulturowych (stereotypy, uprzedzenia, tolerancja, dialog, ksenofobia, ksenofilia). Etnocentryzm pozytywny i

negatywny.

• Mniejszość narodowa i mniejszość etniczna – definiowanie i analiza pojęć: naród, narodowość, etniczność, asymilacja, akulturacja.

Mniejszości etniczne i narodowe na Podlasiu – procesy historyczne warunkujące odrębność grupy, kultywowane tradycje. Statystyki

mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce.

• Człowiek pogranicza. Budowanie tożsamości na pograniczu kultur. Typy pograniczy. Terminologia: autochton, dyfuzja kultur, symbioza

kulturowa, region, regionalizm. mała ojczyzna.