Antropologia kultury 430-KS2-1ANK
Wykład (WYK) Rok akademicki 2022/23

Literatura do wykładów:

Robert Deliege, Historia antropologii. Szkoły, autorzy, teorie, przeł. K. Marczewska, Oficyna NAukowa, Warszawa 2011.

Lewis H. Morgan, Społeczeństwo pierwotne, czyli badanie kolei ludzkiego postępu od dzikości przez barbarzyństwo do cywilizacji. Warszawa: 1887 (https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=31240)

Edward B. Tylor,Cywilizacja pierwotna, Warszawa 1896, (https://polona.pl/item/cywilizacja-pierwotna-badania-rozwoju-mitologji-filozofji-wiary-mowy-sztuki-i,OTI4OTI1NzU/4/#info:metadata)

Andrzej Paluch, Mistrzowie antropologii społecznej, Warszawa 1990, rozdz.: Franz Boas, s. 94 i nast.

F. Boas, Race, Language and Culture, New York 1940 (https://monoskop.org/images/8/8f/Boas_Franz_Race_Language_and_Culture_1940.pdf).

F. Boas, Primitive Art, New York 1927 (https://ia801600.us.archive.org/27/items/in.ernet.dli.2015.126477/2015.126477.Primitive-Art-Ed-1st.pdf)

M. Mead, Mężczyźni i kobiety, przeł. K. Jagiełło, A. Kochan, Kraków 2013.

B. Malinowski, Mit, magia, religia, przeł. B. Leś i D. Prałaszewicz, Warszawa 1990. (zwł.: rozdz. Mit w psychice człowieka pierwotnego).

B. Malinowski, Życie seksualne dzikich w północno zachodniej Melanezji, (w:) tegoż, Dzieła, t. 2, przeł. Józef Chałasiński, Andrzej Waligórski, Warszawa 1984.

Claude Lévi-Strauss, Elementarne struktury pokrewieństwa, przeł. M. Falski,Warszawa 2011.

Claude Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna, przeł. Krzysztof Pomian, Warszawa 1970.

Claude Lévi-Strauss, Smutek tropików, przeł. Aniela Steinsberg, Wyd. Opus, Łódź 1992.

Clifford Geertz, Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne, przeł. Z. Pucek, Universiats, Kraków 2003.

Clifford Geertz, Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, przeł. D. Wolska, Wydawnictwo UJ, Kraków 2005.

Clifford Geertz, Dzieło i życie, przeł. E. Dżurak, Sł. Sikora, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2000 (zwł. rozdz.: Zaświadczające Ja. Dzieci Malinowskiego).

Mary Douglas, Baron Isherwood, The World of Goods: Towards an Anthropology of Consumption, Routledge, London and New York 2002 (pierwsze wydanie: 1979).

Jean Baudrillard, The System of Objects, transl. by J. Benedict, Verso, London 1996 (pierwsze wydanie: Le systeme des objects, Gallimard, Paris 1968)

Jean Baudrillard, Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2006.

Martin P. Davidson, Consumerist Manifesto. Advertising in Postmodern Times, Routledge, London and New York 1992.

Flora S. Michaels, How One Story is Changing Everything, Red Clover, Toronto 2011.

Literatura do wykładów cd.

A. Szyjewski, Szamanizm, Kraków 2005.

B. Malinowski, Seks i stłumienie w społeczności dzikich oraz inne studia o płci, rodzinie i stosunkach pokrewieństwa, Warszawa 1987.

R. Caillois, Człowiek i sacrum, Warszawa 2009.

S. Freud, Pisma społeczne. Dzieła t.4. Warszawa 1998.

C. Geertz, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, Kraków 2005.

E. Davis, TechGnoza. Mit, magia+mistycyzm w wieku informacji, Poznań 2002.

Jung C.G., Człowiek i jego symbole, Katowice 2018.

Campbell, J. (1968). The Masks of God, vol. 4. Creative Mythology. New York: The Viking Press.

– (1994a). Kwestia bogów (tłum. P. Kołysko). Warszawa: Jacek Santorski & Co.

– (1994b). Potęga mitu (tłum. I. Kania). Kraków: Sigma.

– (1997). Bohater o tysiącu twarzy (tłum. A. Jankowski). Poznań: Zysk i S-ka.

K. Wilber, Eksplozja świadomości, Warszawa1997.

J. Gebser, Ursprung und Gegenwart, Stuttgard 1966.

Becker E., The denial of death, New York 1973.

G. Vico, Nauka nowa, Warszawa 1966.

N. Postman, Technopol. Triumf nauki nad kulturą. Warszawa 2004.

M. Eliade, Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy. Warszawa 2001.

A. Lowen, Narcyzm – zaprzeczenie prawdziwemu ja, Warszawa 1995.

Ch. Lasch, Kultura narcyzmu, Warszawa 2019.

J. Frazer, Złota gałąź, Warszawa 1962.

Byung-Chul Kan, Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje. Warszawa 2022.

Literatura uzupełniająca – przewodnik bibliograficzny:

Amerykańska antropologia postmodernistyczna, red. Mchał Buchowski, Instytut Kultury,Warszawa1999.

Badanie kultury. Kontynuacje, red. E. Nowicka, M. Kempny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Wojciech J. Burszta, Krzysztof Piątkowski, O czym opowiada antropologiczna opowieść, Instytut Kultury, Warszawa 1994.

Wojciech J. Burszta, Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2004.

Wojciech J. Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1998.

Ernest Gellner, Postmodernizm, rozum i religia, przeł. M. Kowalczuk, PIW, Warszawa 1997

Ernest Gellner, Pojęcie pokrewieństwa i inne szkice o metodzie i wyjaśnianiu antropologicznym, przeł. A. Bydłoń, Universitas, Kraków 1995.

Michael Herzfeld, Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, przeł. M.M. Piechaczek, Kraków 2004.

Michael Herzfeld, Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, przeł. M. Buchowski, Wydawnictwo UJ, Kraków 2011,

Waldemar Kuligowski, Antropologia współczesności. Wiele światów, jedno miejsce, Universitas, Kraków 2007.

Adam Kuper, Kultura – model antropologiczny, przeł. I. Kołbon, Wydawnictwo UJ, Kraków 2005.

Edward W. Said, Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, PIW, Warszawa 1991.

Tzvetan Todorov, Podbój Ameryki. Problem Innego, przeł. J. Wojcieszek, Wydawnictwo Alteheia, Warszawa 1996.

Roch Sulima, Antropologia codzienności, Wydawnictwo UJ, Kraków 2000.

1. Wiedza studentek i studentów (KA7_WG1, KA7_WG2, KA7_WG3, KA7_WG4, KA7_WG5, KA7_WK1, KA7_WK2, KA7_WK3, KA7_WK4, KA7_WK5):

a) znają podstawowe koncepcje teoretyczne i pojęcia z zakresu antropologii kultury;

b) posiadają wiedzę dotyczącą najważniejszych zjawisk kulturowych;

c) znają najistotniejsze czynniki przemian kultury.

2. Umiejętności studentek i studentów ((KA7_UW1, KA7_UW2, KA7_UW3, KA7_UW4, KA7_UW5, KA7_UW6, KA7_UK1, KA7_UK2, KA7_UK3, KA7_UK4):

a) poprawnie stosują poznaną terminologię i pojęcia;

b) potrafią wykorzystać zdobytą na zajęciach wiedzę do krytycznej analizy kultury;

c) potrafią samodzielnie interpretować teksty z zakresu antropologii kultury.

3. Kompetencje społeczne studentek i studentów (KA7_KK1, KA7_KK2, KA7_KK3, KA7_KO1, KA7_KO2, KA7_KO3, KA7_KO4, KA7_KO5, KA7_KR1, KA7_KR2):

a) znają zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumieją potrzebę dokształcania się;

b) rozumieją problematykę etyczną związaną z oceną wytworów i tekstów kultury;

c) są gotowi do zmiany opinii w świetle dostępnych danych oraz potrafią kompetentnie komunikować się z innymi osobami zajmującymi się badaniem kultury.

Metoda: egzamin pisemny

Kryteria oceniania: ocenie podlega znajomość wybranego i samodzielnie przygotowanego na podstawie literatury przez słuchaczkę/słuchacza problemu omawianego na wykładach.

Geneza antropologii kultury. Rys historyczny.

Od brytyjskiego ewolucjonizmu do ponowoczesności. Przegląd najważniejszych kierunków i szkół (E.B. Tylor, J. Frazer, F. Boas, A.L. Kroeber, B. Malinowski, Marcel Mauss, C. Levi-Strauss,M. Foucault, C. Geertz i in.).

Fenomen szamanizmu (M. Eliade, N. Drury, P. Vitebsky, A. Szyjewski i in.)

Antropologia kultury a psychoanaliza (Freud, Jung, Campbell i in.).

Antropologia, filozofia, psychologia i socjologia kultury w badaniu teorii spiskowych

Ewoluująca świadomość w perspektywie antropologii i filozofii kultury (J. Gebser, N.O. Brown, E. Becker, K. Wilber).

Technopol i ponowoczesny upadek wielkich symboli (N. Postman i in.)

Narcyzm, konsumpcjonizm, monokultura ekonomi, kultura sukcesów i osiągnięć, kultura bez kontemplacyjnej zadumy, kultura cyfrowa i dematerializacja świata (Ch. Lasch, A. Lowen, Z. Bauman, F. Michaels, Byung-Chul Han,i in.)

Wykład połączony z dyskusją; konsultacje