Historia literatury rosyjskiej cz. 2 340-RP1-2HLR
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2022/23

Kanon lektur obowiązkowych:

А. Герцен – Былое и думы (1 часть)

Н. Чернышевский – Что делать?

И. Гончаров – Обломов

Ф. Тютчев – Стихотворения

И. Тургенев – Записки охотника, Дворянское гнездо, Отцы и дети, Ася, Месяц в деревне, Вешние воды;

А. Островский – Гроза, Снегурочка

Н. Некрасов – Мороз – Красный нос, cтихотворения

А. Фет – Стихотворения

М. Салтыков-Щедрин - Господа Головлевы, Повесть о том, как один мужик двух генералов прокормил; Медведь на воеводстве

Я. Полонский – Стихотворения (6 по выбору)

А. Майков – Стихотворения (6 по выбору)

А. Григорьев – Стихотворения (6 по выбору)

Г. Успенский – Нравы Растеряевой улицы

Н. Лесков – Леди Макбет Мценского уезда

А. Сухово-Кобылин – Смерть Тарелкина

Ф. Достоевский – Бедные люди, Двойник, Преступление и наказание, Идиот, Бесы, Братья Карамазовы, Записки из подполья,

Кроткая

Л. Толстой – Детство, Севастопольские рассказы, Война и мир, Анна Каренина, Воскресение, Смерть Ивана Ильича, Живой труп,

Крейцерова соната, Исповедь

А. Чехов – Степь, Палата нр 6, Смерть чиновника, Лошадиная фамилия, Попрыгунья, Человек в футляре, Мужики, Дом с

мезонином, Три сестры, Дядя Ваня

В. Гаршин – Красный цветок, Четыре дня

В. Короленко – Река играет

Literatura dodatkowa:

В. Белинский - Статьи о Пушкине, Статья первая - Обозрение русской литературы от Державина до Пушкина

Н. Чернышевский - Очерки гоголевского периода русской литературы

А. Дружинин – Критика гоголевского периода русской литературы и наши к ней отношения

Н. Добролюбов – Что такое обломовщина? Луч света в темном царстве

Д. Писарев – Разрушение эстетики

Н. Михайловский – Жестокий талант

Podręczniki:

Dzieje literatur europejskich ,pod red. W. Floryana, T. 3 cz. 1, PWN 1989.

Historia literatury rosyjskiej. Zarys, B. Mucha, Wrocław 1989.

Historia literatury rosyjskiej, pod red. M. Jakóbca, Warszawa 1976.

Literatura rosyjska. Podręcznik, Z. Barański i in., Warszawa 1970-71.

Literatura rosyjska w zarysie, pod red. Z. Barańskiego i A. Semczuka, Warszawa 1975.

История русской литературы в 4-ех томах, Т. 3-4, Ленинград 1983.

История русской литературы XIX века, А. Н. Соколов, Москва 1970.

История русской литературы XIX века, под ред. С. М. Петрова, Москва 1970.

Student zna i rozumie:

utwory, zjawiska i procesy literackie oraz teorie wyjaśniające ich kulturowe podłoże i zależności między nimi (KA6_WG3); metody analizy i interpretacji tekstów w obrębie wybranych tradycji i teorii literaturoznawczych (KA6_WG8); podstawowy aparat pojęciowy z zakresu filozofii (KA6_WG12).

Student potrafi: przeprowadzać krytyczna analizę i interpretację tekstów literackich z zastosowaniem metod filologicznych pozwalających oceniać ich znaczenie w procesie historyczno-kulturowym (KA6_UW3); właściwie dobierać źródła oraz informacje z nich pochodzące w obszarze literaturoznawstwa oraz dokonywać oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji (KA6_UW8); komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii z zakresu literaturoznawstwa z uwzględnieniem elementów społeczno-kulturowych (KA6_UK3); brać udział w debacie w języku obcym, przedstawiać i oceniać różne opinie i stanowiska oraz dyskutować o nich (KA6_UK4); planować i organizować pracę indywidualną i pracę w zespole (KA6_UO1).

Student gotów jest do: krytycznej oceny posiadanej wiedzy (KA6_KK1); świadomego pielęgnowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i Europy (KA6_KO3); uczestniczenia w życiu kulturalnym w jego różnorodnych formach (KA6_KO5).

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę po semestrze zimowym i letnim. Ocena wystawiana jest na podstawie aktywności i przygotowania studenta do zajęć, oceny z pracy pisemnej, z kolokwium, zaliczenia znajomości treści utworów znajdujących się w kanonie lektur obowiązkowych.

Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. W przypadku nieobecności spowodowanej chorobą student obowiązany jest niezwłocznie przedstawić zwolnienie lekarskie w terminie do 7 po zakończeniu zwolnienia. Opuszczenie więcej niż 5 zajęć w semestrze skutkuje nie uzyskaniem zaliczenia.

Uzyskanie pozytywnych ocen semestralnych z ćwiczeń jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu z tego przedmiotu.

Semestr I

- Tradycja Puszkinowska w literaturze rosyjskiej II połowy XIX wieku. F. Tiutczew i A. Fet. Węzły tematyczne poezji. Poetyka. Środki

stylistyczno-literackie i ich funkcja.

- F. Dostojewski i A. Puszkin. Pierwszy debiut F. Dostojewskiego. "Бедные люди". W. Bieliński o powieści i reakcja Dostojewskiego.

Uczłowieczenie małego człowieka. Pęknięcie modelu powieści "happy end". Powieść jako utwór polemiczny w odniesieniu do teorii

środowiska. Centralny problem powieści, problem komunikacji i komunikatywności. Intertekstualność utworu. "Медный всадник" и

"Станционный смотритель" Puszkina, "Шинель" Gogola. Znaczenie motta. Nowoczesność utworu. Kontekst komparatystyczny.

"Żurawie Iwika" Schillera.

- Powieść Gonczarowa "Obłomow". Calokształt i złożoność charakteru Obłomowa. Sen Obłomowa. Pojęcie "obłomowszczina". Andriej

Sztolc jako postać kontrastowa wobec Obłomowa. Obłomow i Olga Iljinskaja. Malarskość portretów postaci w powieści Gonczarowa.

- "Записки охотника" I. Turgieniewa jako cykl. Związki ze szkołą naturalną. Tematyka i problematyka. Rosja żywa i Rosja martwa.

Postacie. Rola narratora. Fukcja opisów przyrody.

"Отцы и дети" jako powieść realistyczna. Geneza utworu. Konflikt powieści. Arkadij i Nikołaj Pietrowicz. Bazarow i Paweł Pietrowicz.

Miłosne doświadczenia Bazarowa. Specyfika realizmu powieści.

- Powieść Czernyszewskiego "Что делать?" Kompozycja utworu. Specyfika oddziaływania na odbiorcę. Dialog z czytelnikiem. Świat starych ludzi i nowi ludzie. Szczególny człowiek w powieści. Specyfika Rachmetowskiego rygoryzmu. Kontekst ewangeliczny. Znaczenie

powieści.

- II semestr

- M. Sałtykow-Szczedrin. Powieść "Господа Головлевы". Fabuła powieści. Postać Juduszki. Słowny portret bohatera. Inne postacie.

Ekranizacja i inscenizacje teatralne. Język filmu i język utworu literackiego.

- F. Dostojewski. "Преступление и наказание". Obraz Petersburga w powieści. Fabuła. Portret psychologiczny postaci. Raskolnikow ijego teoria. Poetyka oniryczna.

- Poetyka późnych powieści Dostojewskiego (typologia i oryginalność). Dramatyzm i tragiczność. Karnawalizacja. Kontekst

ikonograficzny.

- Powieść "Идиот". Eksperyment pisarza. Symbolika powieści. Książę Myszkin i Nastasja Filipowna. Niejdnoznaczność finału powieści.

- "Бесы". Czas i przestrzeń w powieści. Znaczenie postaci Stawrogina.

- Gatunkowa swoistość powieści "Братья Карамазовы".

- L. Tołstoj. "Война и мир". Oryginalność gatunku. Zasady tworzenia obrazu artystycznego. Kontekst filozoficzny i koncepcja czasu

historycznego. Historia bohaterów-intelektualistów powieści. Natasza Rostowa - najbardziej tajemnicza postać. Sakralny wymiar powieści.

- "Aннa Kaрeнина" jako powieść nowego typu w porównaniu z powieścią "Война и мир" (myśl artystyczna, dramatyzm, wyobcowanie

bjhaterów i in.).

- Małe formy narracyjne. Nowelistyka i opowiadania Czechowa i Garszina w kontekście małych form epickich literatury rosyjskiej.

- Najważniejsze nurty poezji rosyjskiej II połowy XIX wieku. Szczególne miejsce poezji Niekrasowa. "Мороз Красный Нос" - świat

słowiański i mentalność rosyjska.

- Dramat klasyczny w twórczości N. Ostrowskiego. Tragedia "Гроза". Słowiańska starożytność pogańska. Konflikt dramatu. Tragiczny

charakter Katieriny.

- Nowatorstwo dramatu Czechowa. "Nowy dramat" - synteza wszystkich motywów opowiadań i opowieści pisarza. "Вишневый сад".

Istota konfliktu dramatycznego i symbolika kompozycji klamrowej.

Przedmiot prowadzony jest w formie ćwiczeń, z wykorzystaniem elementów konserwatorium, dyskusji, ćwiczeń z tekstami literackimi, prezentacji, referatów, prac pisemnych, kolokwium.