Zoologia kręgowców 320-BS1-1ZOK
Laboratorium (LAB) Rok akademicki 2022/23

Literatura podstawowa:

1. Błaszak C. (red.) 2015. Zoologia. Szkarłupnie – płazy. PWN

2. Błaszak C. (red.) 2020. Zoologia. Ssaki. PWN

3. Grodziński Z. (red.) 1979. Zoologia Strunowce i przedstrunowce. PWN. Warszawa.

4. Jura C. 2004. Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. PWN, Warszawa.

5. Szarski H. 2012. Historia zwierząt kręgowych. PWN. Warszawa.

6. Zamachowski W., Zyśk A. 1997. Strunowce – Chordata: podręcznik zoologii dla studentów. Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków.

Literatura uzupełniająca:

1. Clack J.A. 2006. Z wody na ląd. Świat Nauki 01/2006.

2. Martini F.H. 1998. Tajemnice śluzowatych stworów. Świat Nauki 12/1998.

3. Miyashita T. et al. 2019. Hagfish from the Cretaceous Tethys Sea and a reconciliation of the morphological–molecular conflict in early

vertebrate phylogeny. PNAS, 116(6):2146–2151 doi/10.1073/pnas.1814794116 (https://www.pnas.org/content/116/6/2146)

4. Moraczewski J. (red.). 1984. Ćwiczenia z zoologii bezkręgowców. PWN. Warszawa.

5. Padian K, Chiappe L.M. 1998. Skąd się wzięły ptaki. Świat Nauki 04/1998.

6. Prum R.O., Brush A.H. 2003. Co było pierwsze: pióro czy ptak? Świat Nauki. 05/2003.

7. Simmons N. 2009. Jak uskrzydlały się ssaki. Świat Nauki 01/2009.

8. Szarski H. (red.) 1982. Anatomia porównawcza kręgowców. PWN. Warszawa.

9. Wong K. Ssaki – zdobywcy oceanów. 2002. Świat Nauki 07/2002.

10. https://budowlaneabc.gov.pl/standardy-projektowania-budynkow-dla-osob-niepelnosprawnych/wnetrza/wymagania-dla-przykladowych-wnetrz/stanowisko-pracy/

11. Domagała-Zyśk E. 2021. Model projektowania uniwersalnego w akademickiej edukacji inkluzyjnej. Strategie i rekomendacje. W: E. Domagała-Zyśk et al. (red.) Oblicza życia. Księga Jubileuszowa Profesor Doroty Kornas-Bieli. Wyd. Episteme. Lublin.

12. https://docplayer.pl/221762893-Uniwersalne-projektowanie-zajec-jako-droga-do-zaspokajania-zroznicowanych-potrzeb-edukacyjnych.html

Efekty uczenia się:

1. Student zna i rozumie jedność i różnorodność strunowców, z uwzględnieniem cech charakterystycznych poszczególnych gromad

(KP6_WG1)

2. Student charakteryzuje budowę zewnętrzną i wewnętrzną przedstawicieli poszczególnych gromad strunowców (KP6_WG1)

3. Student zna aktualne doniesienia filogenetyki molekularnej dotyczące systematyki kręgowców (KP6_WG5, WG9)

4. Student zna i rozumie podstawowe metody stosowane w badaniach anatomicznych kręgowców (KP6_WG10)

5. Student potrafi identyfikować podstawowe grupy systematyczne strunowców i ich przedstawicieli, w tym gatunki zagrożone i chronione

(KP6_UW2)

6. Student potrafi dotrzeć do źródeł naukowych w języku ojczystym i angielskim w celu prezentacji najnowszych wyników badań, opinii i teorii naukowych z zakresu zoologii kręgowców (KP6_UW3)

7. Student potrafi stosować terminologię fachową w języku ojczystym w celu opisu zagadnień z zakresu biologii, budowy anatomicznej i bioróżnorodności kręgowców (KP6_UK1)

8. Student jest gotów do krytycznej analizy i oceny przydatności informacji pochodzących z różnych źródeł naukowych dotyczących zagadnień z zakresu zoologii kręgowców (KP6_KK1)

Sposoby weryfikacji efektów uczenia się:

KP6_WG1, WG5, WG9, UK1 - wejściówki, sprawdziany pisemne

KP6_WG1, WG10, UW2 - sprawozdania

KP6_WG9, UW3, UK1, KK1 - prezentacje multimedialne, konsultacje

1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia jednego zajęcia z koniecznością odpracowania).

2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć (wejściówki, sprawozdania i prezentacje multimedialne).

3. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów (pozytywna ocena trzech sprawdzianów - test zamknięty i pytania otwarte).

1. Organizacja ćwiczeń, wymagania, zasady bezpieczeństwa na sali laboratoryjnej i stanowisku pracy. Tworzenie i bezpieczeństwo pracy na stanowisku przystosowanym dla osób ze szczególnymi potrzebami, zgodnie z koncepcją projektowania uniwersalnego.

2. Typ - Przedstrunowce: Charakterystyka ogólna. Pokrycie ciała. Anatomia. Procesy życiowe. Rozmnażanie i rozwój. Typ - Strunowce: Zasadnicze cechy strunowców. Podtyp - Osłonice: Budowa zewnętrzna. Pokrycie ciała. Anatomia. Procesy życiowe. Przegląd gromad osłonic.

3. Podtyp - Kręgowce: Charakterystyka ogólna, budowa skóry. Anatomia. Procesy życiowe. Nadgromada – Bezżuchwowce; Gromady - Minogi i Śluzice: Procesy życiowe. Anatomia.

4. Nadgromada – Żuchwowce; Klasa - Ryby: Charakterystyka ogólna. Morfologia. Anatomia (okoń, płoć, karaś): 1) topografia ciała, 2) łuski ryb, 3) narządy wewnętrzne, 4) przewód pokarmowy i jego gruczoły, 5) serce i aparat skrzelowy, 6) pęcherz pływny, 7) oko. Budowa anatomiczna ryb chrzęstnoszkieletowych na przykładzie rekinka psiego (film z sekcji). Anatomia 3D ryby kostnoszkieletowej na przykładzie okonia.

5. Nadgromada – Żuchwowce; Klasa - Ryby: Modyfikacje budowy morfologicznej i przystosowania ryb do życia w wodzie. Wędrówki ryb.

Rozród ryb. Przegląd oraz charakterystyka podgromad ryb. Gospodarka osmotyczna ryb.

6. Gromada - Płazy: Charakterystyka ogólna. Wyjście kręgowców na ląd w świetle najnowszych badań. Przegląd gromad płazów. Budowa zewnętrzna. Przystosowania płazów do wodno-lądowego trybu życia.

7. Gromada - Płazy: Procesy życiowe. Anatomia. Rozród i metamorfoza. Anatomia żaby trawnej (film z sekcji oraz anatomia 3D).

8. Gromada - Gady: Charakterystyka ogólna. Budowa zewnętrzna. Procesy życiowe. Rozród gadów. Topografia ciała jaszczurki.

9. Gromada - Gady: Przegląd gromady gadów. Radiacja adaptacyjna gadów mezozoicznych i teorie wyginięcia dinozaurów. Adaptacje węży. Rozpoznawanie wybranych gatunków gadów Polski. Budowa i funkcjonowanie serca krokodyla.

10. Gromada - Ptaki: Charakterystyka ogólna. Budowa zewnętrzna. Topografia ciała. Procesy życiowe. Anatomia ptaka na przykładzie gołębia (film z sekcji oraz anatomia 3D)

11. Gromada - Ptaki: Ewolucja lotu u ptaków. Przystosowania ptaków do lotu, pływania i nurkowania. Gniazdowniki oraz zagniazdowniki. Przegląd gromady ptaków. Rozpoznawanie ptaków Polski.

12. Gromada - Ssaki: Charakterystyka ogólna. Budowa zewnętrzna. Topografia ciała. Anatomia ssaka na przykładzie szczura (film z sekcji oraz anatomia 3D). Procesy życiowe.

13. Gromada - Ssaki: Radiacja adaptacyjna ssaków. Przegląd ssaków świata z uwzględnieniem przystosowań do różnych warunków życia. Charakterystyka rzędów ssaków żyjących w Polsce. Rozpoznawanie ssaków Polski.

Metody dydaktyczne zapewniające różnorodne formy prezentowania wiedzy, angażowania i motywowania studenta do działania, zgodnie z zasadą projektowania uniwersalnego w edukacji:

1. Metody laboratoryjne: analiza preparatów makro i mikroskopowych, sekcja wybranych gatunków ryb, analiza budowy anatomicznej i morfologicznej przedstawicieli różnych gromad kręgowców na podstawie filmów dydaktycznych oraz anatomii 3D.

2. Pokaz

3. Burza mózgów połączona z dyskusją

4. Konsultacje