Zagrożenia środowisk wychowawczych

obowiązkowe

•wprowadzenie studentów w problematykę zagrożeń środowisk wychowawczych wynikających ze zmian społeczno-kulturowych współczesnych społeczeństw

•omówienie modeli strategii i modeli zapobiegawczych negatywnym konsekwencjom traumy kulturowej

w sali

W zmieniającym się ciągle i we wszystkich wymiarach świecie w dyskursie społecznym i naukowym w coraz większym wymiarze pojawiają się założenia ambiwalentnego postrzegania zmian ( w sferze kulturowej, ekonomicznej, społecznej). Co więcej – częściej czytamy o negatywnych ich konsekwencjach niż pozytywnych. Głębokość i radykalność zmian dotyka nie tylko sfery zewnętrznego funkcjonowania jednostki ale również sfery wartości podstawowych, reguł i przekonań. Poczucia bezpieczeństwa, ciągłości, przewidywalności, trwałości to wartości autoteliczne, a zmiany, które dotykają społeczeństwa i jednostki są zaprzeczeniem tych wartości. Stąd też zwrócenie uwagi na specyficzne zagrożenia środowisk wychowawczych i konsekwencje traumy kulturowej, która dotyka zarówno zbiorowości jak i jednostki w konsekwencji wywołuje różne strategie działania :aktywne i pasywne.

W zmieniającym się ciągle i we wszystkich wymiarach świecie w dyskursie społecznym i naukowym w coraz większym wymiarze pojawiają się założenia ambiwalentnego postrzegania zmian ( w sferze kulturowej, ekonomicznej, społecznej). Co więcej – częściej czytamy o negatywnych ich konsekwencjach niż pozytywnych. Głębokość i radykalność zmian dotyka nie tylko sfery zewnętrznego funkcjonowania jednostki ale również sfery wartości podstawowych, reguł i przekonań. Poczucia bezpieczeństwa, ciągłości, przewidywalności, trwałości to wartości autoteliczne, a zmiany, które dotykają społeczeństwa i jednostki są zaprzeczeniem tych wartości. Stąd też zwrócenie uwagi na specyficzne zagrożenia środowisk wychowawczych i konsekwencje traumy kulturowej, która dotyka zarówno zbiorowości jak i jednostki w konsekwencji wywołuje różne strategie działania :aktywne i pasywne.

W wymiarze zbiorowym symptomu traumy kulturowej przejawiają się we wzroście syndromu braku zaufania, budowaniu tożsamości grupy na deprecjonowaniu znaczenia grup odmiennych. W wymiarze jednostkowym – tożsamość oporu, przejawiająca się między innymi mitologizowaniem grupy odniesienia, deprecjonowaniu wartości kulturowych innych niż własne, poczucia stygmatyzacji, poczucia wykluczenia społecznego w skali mikro i makro społecznej, w postawach zamkniętych,

. Biała, Zagrożenia w wychowaniu dziecka we współczesnej rodzinie polskiej, Kielce 2006.

- P. Boski, Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, Warszawa 2009.

- Encyklopedia pedagogiczna XXI w. tom IV, (red.) T. Pilch, Warszawa 2005, s. 943-945.

- K. Kmiecik-Baran, Narzędzia do rozpoznawania zagrożeń społecznych w szkole, Gdańsk 2000.

- J. J. McWhirter, B. T. McWhirter, A. M. McWhirter, E. H. McWhirter, Zagrożona młodzież. Ujęcie kompleksowe dla nauczycieli, pracowników poradni, psychologów i pracowników socjalnych, Warszawa 2005.

- I. Pospiszyl, Patologie społeczne. Resocjalizacja, Warszawa 2008.

- Młodzież a współczesne dewiacje i patologie społeczne. Diagnoza. Profilaktyka. Resocjalizacja, S. Kawula, H. Machel (red.), Gdańsk-Toruń 1994.

- K. Pierzchała, Cz. Cekiera, Człowiek a patologie społeczne, Toruń 2009.

1. ma pogłębioną wiedzę o rodzajach środowisk wychowawczych i rodzajach więzi społecznych oraz o procesach i prawidłowościach w nich zachodzących (K_W07);

2. ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących (K_W13);

Umiejętności

1. potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki i powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych, a także projektować działania niwelujące negatywne oddziaływania poszczególnych środowisk wychowawczych (K_U02);

wykład egzamin, zaliczenie ćwiczeń na ocenę