Uniwersytet w Białymstoku - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia literatury staropolskiej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 340-PS1-1HLS
Kod Erasmus / ISCED: 09.001 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia literatury staropolskiej
Jednostka: Wydział Filologiczny
Grupy: 3L stac. I st. studia filologii polskiej - przedmioty obowiązkowe
Filologia polska 1 rok sem.zimowy 1 stopień
Punkty ECTS i inne: 8.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe
Założenia (opisowo):

Przed rozpoczęciem nauki przedmiotu student powinien posiadać wiedzę literaturoznawczą z zakresu literatury staropolskiej ze szkoły średniej - orientować się w epokach, prądach literackich, znać sylwetki czołowych autorów i ich twórczość.
Tryb prowadzenia przedmiotu:

mieszany: w sali i zdalnie
Skrócony opis:

Charakterystyka zjawisk kulturowych i historycznoliterackich, sylwetek twórczych autorów polskiego średniowiecza, renesansu i baroku:

1. Literatura średniowiecza – kierunki i okresy rozwoju

2. Literatura polskiego średniowiecza – piśmiennictwo polskie i łacińskie, gatunki literackie, tematyka, przedstawiciele

3. Renesans – podstawowe pojęcia kultury i literatury

4. Renesans w Polsce – rozkwit, przedstawiciele, gatunki literackie

5. Między renesansem a barokiem – twórcy przełomu

6. Barok jako epoka przeciwieństw w kulturze i literaturze

7. Barok polski – główne nurty w literaturze, gatunki, przedstawiciele
Pełny opis:

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

dziedzina i dyscyplina: nauki humanistyczne/literaturoznawstwo

Rok studiów: I/I stopień

Semestr: zimowy

Punkty ECTS: 12,0

Bilans nakładu pracy studenta:

Udział w wykładach: 15 x 2h = 30h

Udział w ćwiczeniach: 15x2h = 30h

Przygotowanie do zajęć: 40h + 130h

Przygotowanie do egzaminu i obecność na nim: 30h + 2h = 40h

Razem: 270h

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela:

30h + 10h + 30h =70h

o charakterze praktycznym -20h + 30h = 50h

Tematyka (szczegółowa) poszczególnych zajęć (wykład)

1. Chronologia polskiego średniowiecza. Piśmiennictwo okresu XI-XII w: hagiografia, dziejopisarstwo (roczniki, kroniki), list, modlitewnik, romanse rycerskie, poezja liryczna. Rocznik Jordana. Dagome iudex - najstarszy zabytek języka polskiego. Hagiografia - żywoty św. Wojciecha i Pięci Braci Męczenników. Gertruda Mieszkówna i jej Modlitewnik. Kronika Galla. Początki romansu - Pieśń Maura, Historia o Wisławie, Walterze i Heligundzie. Złota bulla języka polskiego.

2. Piśmiennictwo XIII-XIV w. Twórczość łacińskojęzyczna - hagiografia (Wincenty z Kielczy), żywoty św. Jadwigi, Kingi, Salomei. Dziejopisarstwo - kronika Kadłubka, Kronika Wielkopolska. Kaznodziejstwo - Peregryn z Opola. Poezja kościelna: hymny, tropy, sekwencje, oficja rymowane. Dramat i teatr - dramat liturgiczny,misteria, mirakle, poematy stanowe. Twórczość polskojęzyczna - pierwsze zdania polskie (Księga henrykowska). Pieśni religijne, Bogurodzica. Przekłady Psałterza. Kaznodziejstwo (Kazania świętokrzyskie..). Świecka twórczość oralna.

3. Piśmiennictwo późnego średniowiecza. Pierwszy słownik łacińsko-polski, pieśni religijne (Ładysław z Gielniowa). Lament świętokrzyski, Pieśni Sandomierzanina. Pieśni o świętych _ wierszowane legendy o św. Dorocie, Aleksym. Sposoby postrzegania śmierci, motywy eschatologiczne (Rozmowa mistrza Polikarpa... itp.), poezja świecka i polemiczno-religijna - O zachowaniu się przy stole, Pieśń o Wiklefie, Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego, Satyra na leniwych chłopów. Pieśni miłosne i swawolne. Apokryfy (Rozmyślanie przemyskie). Modlitewniki - Nawojki, siostry Konstancji. Listy miłosne.

4. Renesans w Polsce - geneza, periodyzacja, kontakty polsko-włoskie, poeci polsko-łacińscy: F. Kallimach, K. Celtis, M. Hussowski, J. Dantyszek, A.Krzycki, K. Janicki. Wczesny dramat humanistyczny - Bruni, Hegendorfin, Locher

5. Odmiany gatunkowe romansu w Polsce renesansowej. Publicystyka – pojęcie. Przedstawiciele publicystyki staropolskiej: A. Frycz Modrzewski, S. Orzechowski. Facecja staropolska.

6. Mikołaj Rej - życie i twórczość. Odmiany dialogu staropolskiego. Dialog i wizerunek - podstawowe gatunki twórczości Reja. Twórczość kaznodziejska i dramatyczna M. Reja.

7. Jan Kochanowski - życie i twórczość, podstawowe gatunki twórczości J. Kochanowskiego i ich przesłanie.

8. Renesansowa literatura parenetyczna - Ł. Górnicki i humanizm włoski, W.G. Goślicki - O doskonałym senatorze, J. Wereszczyński. Historiografia XVI w. Proza religijna - P. Skarga (żywoty świętych, kazania). Przekłady Biblii na język polski (J. Wujek).

9. Schyłek renesansu w Polsce - teatr i dramat jezuicki, dramaturgia sowizdrzalska, S.F. Klonowic - życie i twórczość (Flis, Worek Judaszów), Sz. Szymonowic - życie i twórczość (Sielanki i inne pisma)

10. Barok w Polsce - periodyzacja, początki. Poezja metafizyczna - M.S. Szarzyński, S. Grabowiecki, S. Grochowski.

11. Nurt ziemiański i dworski w lit. barokowej. Teoria poezji M.K. Sarbiewskiego. D. Naborowski, bracia Opalińscy - główne nurty twórczości. Konceptyzm barokowy - J.A. Morsztyn. Z. Morsztyn - twórczość emblematyczna, inne utwory.

12. Piśmiennictwo religijne - T. Marchocka. Kaznodzejstwo - F. Birkowski. Publicystyka - Sz. Starowolski. B. Zimorowic -życie i twórczość. Rozkwit i upadek epiki - S. Twardowski. Początki prasy polskiej.

13. Pamiętnikarstwo staropolskie (Ossoliński, Pac, Radziwiłł, Pasek). Sarmatyzm - ideologiai styl życia. W. Potocki - życie i twórczość. W. Kochowski – życie i twórczość, Psalmodia polska. S.H. Lubomirski – życie i twórczość. Poezja grozy (Bolesławiusz, Baka).

14. Egzamin

Podstawą źródłową wykładu są następujące pozycje:

1. Słownik literatury staropolskiej pod red. B. Otwinowskiej, Wrocław 1991

2. T. Michałowska, Średniowiecze, Warszawa 1995

3. J. Ziomek, Renesans, Warszawa 2002

4. Cz. Hernas, Barok, Warszawa 2002
Literatura:

Literatura podstawowa:

WYMAGANIA: znajomość treści przekazywanych w czasie wykładu - epok, prądów i gatunków literackich, autorów i ich dorobku literackiego, ponadto tekstów oraz opracowań z podanego niżej wykazu lektur.

Do egzaminu zostaną dopuszczone osoby, które otrzymały pozytywną ocenę z ćwiczeń.

TEKSTY OBOWIĄZKOWE (oprócz tekstów literackich obowiązuje znajomość wstępów do edycji wskazanych w wykazie):

Gall Anonim: Kronika polska. Tłum. R. Grodecki. Oprac. M. Plezia. Wrocław 2003.

Średniowieczna pieśń religijna polska. Oprac. M. Korolko. Wyd. 2. Wrocław 1980 BN I – 65.

Polska poezja świecka XV wieku. Oprac. M. Włodarski. Wyd. 4 zm. Wrocław 1998 BN I – 60.

Średniowieczna proza polska. Oprac. S. Vrtel-Wierczyński. Wrocław 1959 BN I – 68 (Rozmyślanie przemyskie)

Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, Opr. M. Plezia, Warszawa 1987 (tu: Żywot większy św. Stanisława)

Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470 – 1543. Oprac. A. Jelicz. Wyd. 2. Szczecin 1985. (M. Hussowski – Pieśń o żubrze, K. Janicki – Elegia VII O sobie samym do potomności)

Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim. Oprac. J. Okoń. Wrocław 2004. / wersja Mikołaja z Wilkowiecka/.

Proza polska wczesnego renesansu. Oprac. J. Krzyżanowski. Warszawa 1954 ( Rozmowy, które miał król Salomon z Marchołtem grubym a sprosnym ).

Mikołaj Rej: Wybór pism. Opr. J. Ślaski (wyd. dowolne) - Krótka rozprawa, Żywot człowieka poczciwego

Andrzej Frycz Modrzewski: Wybór pism. Oprac. W. Voise, BN - wyd. dowolne ( O poprawie Rzeczypospolitej )

Łukasz Górnicki: Dworzanin polski. Oprac. R. Pollak. Wrocław 2004 /lub w: Pisma. Warszawa 1961. T.1 – ks. II.

Jan Kochanowski: Fraszki (wybór). Oprac. J. Pelc. Wrocław 1991. BN I – 163.

Jan Kochanowski: Pieśni (wybór). Oprac. L. Szczerbicka-Ślęk. Wrocław I970 BN I – 100.

Jan Kochanowski: Treny (wybór). Oprac. J. Pelc. Wrocław 1978 / i wyd. nast./.

Jan Kochanowski: Odprawa posłów greckich. Oprac. T. Ulewicz. Wrocław 1976 BN I – 3.

Piotr Skarga: Kazania sejmowe. Oprac. J. Tazbir i M. Korolko. Wrocław 1972 / i wyd. nast./ BN I – 70.

Piotr Skarga: Żywoty świętych polskich (wyd. dowolne), tu: żywoty św. Kingi, Jadwigi, Wojciecha, Stanisława Kostki

Szymon Szymonowic: Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Oprac. J. Pelc. Wyd. 2 zm. Wrocław 2000 BN I – 182

Mikołaj Sęp Szarzyński: Poezje zebrane . Wyd. R. Grześkowiak i A. Karpiński, Warszawa 2002

Antologia literatury sowiźrzalskiej XVI i XVII w, wstęp S. Grzeszczuk, Wrocław 1985 BN-86 (Wyprawa plebańska, Albertus z wojny)

Maciej Kazimierz Sarbiewski: Wykłady poetyki. Tłum. S. Skimina. Wrocław 1968 (rozdz. O poincie i dowcipie).

Krzysztof Opaliński: Satyry. Oprac. L. Eustachiewicz. Wrocław 1953 BN I – 147

Jan Andrzej Morsztyn: Utwory zebrane. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1971

Zbigniew Morsztyn: Wybór wierszy. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1975 BN I – 215 (Emblemata)

Wacław Potocki: Dzieła. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1987. T. 1-3. ( Transakcyja wojny chocimskiej, Ogród fraszek , Moralia )

Wespazjan Kochowski: Utwory poetyckie. Oprac. M. Eustachiewiczowa. Wrocław 1991 (Psalmodia polska)

Jan Chryzostom Pasek: Pamiętniki. Oprac. W. Czapliński. Wrocław 1979 BN I – 62

S.H. Lubomirski, Wybór pism, opr. R. Pollak, Wrocław 1953, BN-145 (Rozmowy Artaksesa i Ewandra)

PODRĘCZNIKI

Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesans – Barok. Red. T. Michałowska. Wyd. 3. Wrocław 2002.

T. Michałowska: Średniowiecze. Wyd. 8. Warszawa 2008.

J. Ziomek: Renesans. Wyd.11. Warszawa 2008

Cz. Hernas: Barok. Wyd. 8. Warszawa 2008.

Wskazane wyżej niektóre spośród utworów poetyckich dostępne są także w zbiorze: Antologia tekstów do ćwiczeń z literatury staropolskiej. Wybór i opracowanie W. Stec, Białystok 2009.
Efekty uczenia się:

KA6_WG1

KA6_WG2

KA6_UW1

KA6_KKO2

KA6_UK2

KA6_UU01
Metody i kryteria oceniania:

Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia

Wykład informacyjny.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest wykazanie się znajomością literatury staropolskiej oraz problematyki omawianej na wykładach i ćwiczeniach.

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę (ocena podsumowująca).

Przedmiot kończy się egzaminem ustnym, ćwiczenia zaliczeniem pisemnym

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 29 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elżbieta Jurkowska, Bernadetta Puchalska-Dąbrowska
Prowadzący grup: Elżbieta Jurkowska, Bernadetta Puchalska-Dąbrowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe
Tryb prowadzenia przedmiotu:

mieszany: w sali i zdalnie
Skrócony opis:

Charakterystyka zjawisk kulturowych i historycznoliterackich, sylwetek twórczych autorów polskiego średniowiecza, renesansu i baroku:

1. Literatura średniowiecza – kierunki i okresy rozwoju

2. Literatura polskiego średniowiecza – piśmiennictwo polskie i łacińskie, gatunki literackie, tematyka, przedstawiciele

3. Renesans – podstawowe pojęcia kultury i literatury

4. Renesans w Polsce – rozkwit, przedstawiciele, gatunki literackie

5. Między renesansem a barokiem – twórcy przełomu

6. Barok jako epoka przeciwieństw w kulturze i literaturze

7. Barok polski – główne nurty w literaturze, gatunki, przedstawiciele
Pełny opis:

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

dziedzina i dyscyplina: nauki humanistyczne/literaturoznawstwo

Rok studiów: I/I stopień

Semestr: zimowy

Punkty ECTS: 12,0

Bilans nakładu pracy studenta:

Udział w wykładach: 15 x 2h = 30h

Udział w ćwiczeniach: 15x2h = 30h

Przygotowanie do zajęć: 40h + 130h

Przygotowanie do egzaminu i obecność na nim: 30h + 2h = 40h

Razem: 270h

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela:

30h + 10h + 30h =70h

o charakterze praktycznym -20h + 30h = 50h

Charakterystyka zjawisk kulturowych i historycznoliterackich, sylwetek twórczych autorów polskiego średniowiecza, renesansu i baroku:

1. Literatura średniowiecza – kierunki i okresy rozwoju

2. Literatura polskiego średniowiecza – piśmiennictwo polskie i łacińskie, gatunki literackie, tematyka, przedstawiciele

3. Renesans – podstawowe pojęcia kultury i literatury

4. Renesans w Polsce – rozkwit, przedstawiciele, gatunki literackie

5. Między renesansem a barokiem – twórcy przełomu

6. Barok jako epoka przeciwieństw w kulturze i literaturze

7. Barok polski – główne nurty w literaturze, gatunki, przedstawiciele
Literatura:

Literatura podstawowa:

FORMA ZALICZENIA: EGZAMIN USTNY

WYMAGANIA: znajomość treści przekazywanych w czasie wykładu - epok, prądów i gatunków literackich, autorów i ich dorobku literackiego, ponadto tekstów oraz opracowań z podanego niżej wykazu lektur.

Do egzaminu zostaną dopuszczone osoby, które otrzymały pozytywną ocenę z ćwiczeń.

TEKSTY OBOWIĄZKOWE (oprócz tekstów literackich obowiązuje znajomość wstępów do edycji wskazanych w wykazie):

Gall Anonim: Kronika polska. Tłum. R. Grodecki. Oprac. M. Plezia. Wrocław 2003.

Średniowieczna pieśń religijna polska. Oprac. M. Korolko. Wyd. 2. Wrocław 1980 BN I – 65.

Polska poezja świecka XV wieku. Oprac. M. Włodarski. Wyd. 4 zm. Wrocław 1998 BN I – 60.

Średniowieczna proza polska. Oprac. S. Vrtel-Wierczyński. Wrocław 1959 BN I – 68 (Rozmyślanie przemyskie)

Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, Opr. M. Plezia, Warszawa 1987 (tu: Żywot większy św. Stanisława)

Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470 – 1543. Oprac. A. Jelicz. Wyd. 2. Szczecin 1985. (M. Hussowski – Pieśń o żubrze, K. Janicki – Elegia VII O sobie samym do potomności)

Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim. Oprac. J. Okoń. Wrocław 2004. / wersja Mikołaja z Wilkowiecka/.

Proza polska wczesnego renesansu. Oprac. J. Krzyżanowski. Warszawa 1954 ( Rozmowy, które miał król Salomon z Marchołtem grubym a sprosnym ).

Mikołaj Rej: Wybór pism. Opr. J. Ślaski (wyd. dowolne) - Krótka rozprawa, Żywot człowieka poczciwego

Andrzej Frycz Modrzewski: Wybór pism. Oprac. W. Voise, BN - wyd. dowolne ( O poprawie Rzeczypospolitej )

Łukasz Górnicki: Dworzanin polski. Oprac. R. Pollak. Wrocław 2004 /lub w: Pisma. Warszawa 1961. T.1 – ks. II.

Jan Kochanowski: Fraszki (wybór). Oprac. J. Pelc. Wrocław 1991. BN I – 163.

Jan Kochanowski: Pieśni (wybór). Oprac. L. Szczerbicka-Ślęk. Wrocław I970 BN I – 100.

Jan Kochanowski: Treny (wybór). Oprac. J. Pelc. Wrocław 1978 / i wyd. nast./.

Jan Kochanowski: Odprawa posłów greckich. Oprac. T. Ulewicz. Wrocław 1976 BN I – 3.

Piotr Skarga: Kazania sejmowe. Oprac. J. Tazbir i M. Korolko. Wrocław 1972 / i wyd. nast./ BN I – 70.

Piotr Skarga: Żywoty świętych polskich (wyd. dowolne), tu: żywoty św. Kingi, Jadwigi, Wojciecha, Stanisława Kostki

Szymon Szymonowic: Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Oprac. J. Pelc. Wyd. 2 zm. Wrocław 2000 BN I – 182

Mikołaj Sęp Szarzyński: Poezje zebrane . Wyd. R. Grześkowiak i A. Karpiński, Warszawa 2002

Antologia literatury sowiźrzalskiej XVI i XVII w, wstęp S. Grzeszczuk, Wrocław 1985 BN-86 (Wyprawa plebańska, Albertus z wojny)

Maciej Kazimierz Sarbiewski: Wykłady poetyki. Tłum. S. Skimina. Wrocław 1968 (rozdz. O poincie i dowcipie).

Krzysztof Opaliński: Satyry. Oprac. L. Eustachiewicz. Wrocław 1953 BN I – 147

Jan Andrzej Morsztyn: Utwory zebrane. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1971

Zbigniew Morsztyn: Wybór wierszy. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1975 BN I – 215 (Emblemata)

Wacław Potocki: Dzieła. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1987. T. 1-3. ( Transakcyja wojny chocimskiej, Ogród fraszek , Moralia )

Wespazjan Kochowski: Utwory poetyckie. Oprac. M. Eustachiewiczowa. Wrocław 1991 (Psalmodia polska)

Jan Chryzostom Pasek: Pamiętniki. Oprac. W. Czapliński. Wrocław 1979 BN I – 62

S.H. Lubomirski, Wybór pism, opr. R. Pollak, Wrocław 1953, BN-145 (Rozmowy Artaksesa i Ewandra)

PODRĘCZNIKI

Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesans – Barok. Red. T. Michałowska. Wyd. 3. Wrocław 2002.

T. Michałowska: Średniowiecze. Wyd. 8. Warszawa 2008.

J. Ziomek: Renesans. Wyd.11. Warszawa 2008

Cz. Hernas: Barok. Wyd. 8. Warszawa 2008.

Wskazane wyżej niektóre spośród utworów poetyckich dostępne są także w zbiorze: Antologia tekstów do ćwiczeń z literatury staropolskiej. Wybór i opracowanie W. Stec, Białystok 2009.

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2023-10-01 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 29 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Elżbieta Jurkowska, Bernadetta Puchalska-Dąbrowska, Wioletta Wejs-Milewska
Prowadzący grup: Elżbieta Jurkowska, Bernadetta Puchalska-Dąbrowska, Wioletta Wejs-Milewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzamin
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe
Tryb prowadzenia przedmiotu:

mieszany: w sali i zdalnie
Skrócony opis:

Charakterystyka zjawisk kulturowych i historycznoliterackich, sylwetek twórczych autorów polskiego średniowiecza, renesansu i baroku:

1. Literatura średniowiecza – kierunki i okresy rozwoju

2. Literatura polskiego średniowiecza – piśmiennictwo polskie i łacińskie, gatunki literackie, tematyka, przedstawiciele

3. Renesans – podstawowe pojęcia kultury i literatury

4. Renesans w Polsce – rozkwit, przedstawiciele, gatunki literackie

5. Między renesansem a barokiem – twórcy przełomu

6. Barok jako epoka przeciwieństw w kulturze i literaturze

7. Barok polski – główne nurty w literaturze, gatunki, przedstawiciele
Pełny opis:

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

dziedzina i dyscyplina: nauki humanistyczne/literaturoznawstwo

Rok studiów: I/I stopień

Semestr: zimowy

Punkty ECTS: 12,0

Bilans nakładu pracy studenta:

Udział w wykładach: 15 x 2h = 30h

Udział w ćwiczeniach: 15x2h = 30h

Przygotowanie do zajęć: 40h + 130h

Przygotowanie do egzaminu i obecność na nim: 30h + 2h = 40h

Razem: 270h

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela:

30h + 10h + 30h =70h

o charakterze praktycznym -20h + 30h = 50h

Charakterystyka zjawisk kulturowych i historycznoliterackich, sylwetek twórczych autorów polskiego średniowiecza, renesansu i baroku:

1. Literatura średniowiecza – kierunki i okresy rozwoju

2. Literatura polskiego średniowiecza – piśmiennictwo polskie i łacińskie, gatunki literackie, tematyka, przedstawiciele

3. Renesans – podstawowe pojęcia kultury i literatury

4. Renesans w Polsce – rozkwit, przedstawiciele, gatunki literackie

5. Między renesansem a barokiem – twórcy przełomu

6. Barok jako epoka przeciwieństw w kulturze i literaturze

7. Barok polski – główne nurty w literaturze, gatunki, przedstawiciele
Literatura:

Literatura podstawowa:

FORMA ZALICZENIA: EGZAMIN USTNY

WYMAGANIA: znajomość treści przekazywanych w czasie wykładu - epok, prądów i gatunków literackich, autorów i ich dorobku literackiego, ponadto tekstów oraz opracowań z podanego niżej wykazu lektur.

Do egzaminu zostaną dopuszczone osoby, które otrzymały pozytywną ocenę z ćwiczeń.

TEKSTY OBOWIĄZKOWE (oprócz tekstów literackich obowiązuje znajomość wstępów do edycji wskazanych w wykazie):

Gall Anonim: Kronika polska. Tłum. R. Grodecki. Oprac. M. Plezia. Wrocław 2003.

Średniowieczna pieśń religijna polska. Oprac. M. Korolko. Wyd. 2. Wrocław 1980 BN I – 65.

Polska poezja świecka XV wieku. Oprac. M. Włodarski. Wyd. 4 zm. Wrocław 1998 BN I – 60.

Średniowieczna proza polska. Oprac. S. Vrtel-Wierczyński. Wrocław 1959 BN I – 68 (Rozmyślanie przemyskie)

Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, Opr. M. Plezia, Warszawa 1987 (tu: Żywot większy św. Stanisława)

Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470 – 1543. Oprac. A. Jelicz. Wyd. 2. Szczecin 1985. (M. Hussowski – Pieśń o żubrze, K. Janicki – Elegia VII O sobie samym do potomności)

Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim. Oprac. J. Okoń. Wrocław 2004. / wersja Mikołaja z Wilkowiecka/.

Proza polska wczesnego renesansu. Oprac. J. Krzyżanowski. Warszawa 1954 ( Rozmowy, które miał król Salomon z Marchołtem grubym a sprosnym ).

Mikołaj Rej: Wybór pism. Opr. J. Ślaski (wyd. dowolne) - Krótka rozprawa, Żywot człowieka poczciwego

Andrzej Frycz Modrzewski: Wybór pism. Oprac. W. Voise, BN - wyd. dowolne ( O poprawie Rzeczypospolitej )

Łukasz Górnicki: Dworzanin polski. Oprac. R. Pollak. Wrocław 2004 /lub w: Pisma. Warszawa 1961. T.1 – ks. II.

Jan Kochanowski: Fraszki (wybór). Oprac. J. Pelc. Wrocław 1991. BN I – 163.

Jan Kochanowski: Pieśni (wybór). Oprac. L. Szczerbicka-Ślęk. Wrocław I970 BN I – 100.

Jan Kochanowski: Treny (wybór). Oprac. J. Pelc. Wrocław 1978 / i wyd. nast./.

Jan Kochanowski: Odprawa posłów greckich. Oprac. T. Ulewicz. Wrocław 1976 BN I – 3.

Piotr Skarga: Kazania sejmowe. Oprac. J. Tazbir i M. Korolko. Wrocław 1972 / i wyd. nast./ BN I – 70.

Piotr Skarga: Żywoty świętych polskich (wyd. dowolne), tu: żywoty św. Kingi, Jadwigi, Wojciecha, Stanisława Kostki

Szymon Szymonowic: Sielanki i pozostałe wiersze polskie. Oprac. J. Pelc. Wyd. 2 zm. Wrocław 2000 BN I – 182

Mikołaj Sęp Szarzyński: Poezje zebrane . Wyd. R. Grześkowiak i A. Karpiński, Warszawa 2002

Antologia literatury sowiźrzalskiej XVI i XVII w, wstęp S. Grzeszczuk, Wrocław 1985 BN-86 (Wyprawa plebańska, Albertus z wojny)

Maciej Kazimierz Sarbiewski: Wykłady poetyki. Tłum. S. Skimina. Wrocław 1968 (rozdz. O poincie i dowcipie).

Krzysztof Opaliński: Satyry. Oprac. L. Eustachiewicz. Wrocław 1953 BN I – 147

Jan Andrzej Morsztyn: Utwory zebrane. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1971

Zbigniew Morsztyn: Wybór wierszy. Oprac. J. Pelc. Wrocław 1975 BN I – 215 (Emblemata)

Wacław Potocki: Dzieła. Oprac. L. Kukulski. Warszawa 1987. T. 1-3. ( Transakcyja wojny chocimskiej, Ogród fraszek , Moralia )

Wespazjan Kochowski: Utwory poetyckie. Oprac. M. Eustachiewiczowa. Wrocław 1991 (Psalmodia polska)

Jan Chryzostom Pasek: Pamiętniki. Oprac. W. Czapliński. Wrocław 1979 BN I – 62

S.H. Lubomirski, Wybór pism, opr. R. Pollak, Wrocław 1953, BN-145 (Rozmowy Artaksesa i Ewandra)

PODRĘCZNIKI

Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – Renesans – Barok. Red. T. Michałowska. Wyd. 3. Wrocław 2002.

T. Michałowska: Średniowiecze. Wyd. 8. Warszawa 2008.

J. Ziomek: Renesans. Wyd.11. Warszawa 2008

Cz. Hernas: Barok. Wyd. 8. Warszawa 2008.

Wskazane wyżej niektóre spośród utworów poetyckich dostępne są także w zbiorze: Antologia tekstów do ćwiczeń z literatury staropolskiej. Wybór i opracowanie W. Stec, Białystok 2009.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.
ul. Świerkowa 20B, 15-328 Białystok tel: +48 85 745 70 00 (Centrala) https://uwb.edu.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)