Historia międzynarodowych stosunków kulturalnych

obowiązkowe

W wyniku realizacji wykładów student powinien znać historię międzynarodowych stosunków kulturalnych, współczesne uwarunkowania tych stosunków oraz podstawowe dokumenty regulujące ochronę dóbr kulturalnych i mniejszości narodowych w naszym kraju oraz w aspekcie międzynarodowym.

Cykl wykładów ma przybliżyć studentowi dzieje, współczesne uwarunkowania, ustawy polskie oraz umowy międzynarodowe umożliwiające i określające zinstytucjonalizowane i niezinstytucjonalizowane międzynarodowe kontakty kulturalne w zakresie wymiany, ochrony i zapobieganiu kradzieży szeroko rozumianych dóbr kulturalnych oraz ochrony praw mniejszości narodowych.

profil studiów - ogólnoakademicki

forma studiów - stacjonarne

dyscyplina - głownie nauki polityczne, interdyscyplinarne

III rok, sem 1

Wymagania wstępne - znajomość historii Polski i powszechnej od XIX w.

15 godz. - wykład

metody - wykład i elementy dyskusji

2 pkt ECTS

Nakład pracy studenta związany z zajęciami : liczba godzin

wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela 20; praca własna studenta - 30

Po cyklu wykładów z MSK student powinien:

- znać podstawowe prace futurologiczne F. Fukuyamy, S. Huntingtona, B. Barbera, A. Appadurai’a, R. Kapuścińskiego i głownie tezy w nich zawarte

- znać, w zakresie celów powołania lub uchwalenia oraz podstawowych zobowiązań państw – sygnatariuszy ustawy o zasięgu światowym, europejskim i obowiązujące w kraju w zakresie ochrony dóbr kultury w sytuacjach różnych zagrożeń;

- znać, w zakresie celów powołania lub uchwalenia oraz podstawowych zobowiązań państw – sygnatariuszy konwencje, deklaracje i ustawy o zasięgu światowym, europejskim i obowiązujące w kraju w zakresie ochrony, praw i obowiązków mniejszości narodowych i etnicznych

- znać określone w konstytucji mniejszości narodowe w RP

- umieć zdefiniować pojęcie „kultura” i „cywilizacja” wskazując na różnorodność definicji

- umieć scharakteryzować uwarunkowania międzynarodowych stosunków kulturowych

- znać genezę współpracy państw w zakresie stosunków kulturalnych

- umieć określić rolę stosunków kulturalnych w ogólnej sytuacji politycznej i ekonomicznej na świecie

- umieć wskazać organizacje o zasięgu światowym, europejskim i krajowym zajmujące się ochroną dóbr kultury oraz ocenić skuteczność ich działań

Tematy:

1. Kultura i cywilizacja – problemy z definicją, geneza pojęć i ich zakres; Badania A. Kłoskowskiej nad „kulturą”; pojęcie cywilizacji wg F. Konecznego i S. Huntingtona

2. Rodzaje relacji i powiązań oraz przemiany w międzynarodowych stosunkach kulturalnych (teorie „Końca historii” F. Fukuyamy, „zderzenia cywilizacji” S. Huntingtona, „dialektyki cywilizacji” B. Barbera, „”trzeciej fali” A. i H. Tofflerów, „globalnych kulturowych przepływów” A. Appadurai’a, „kolażu kultur” R. Kapuścińskiego

3. Geneza międzynarodowych stosunków kulturalnych; międzynarodowe stosunki kulturowe jako kolejna płaszczyzna działań międzynarodowych

4. Uwarunkowania bezpośrednie i pośrednie międzynarodowych stosunków kulturalnych

5. Uczestnicy międzynarodowych stosunków kulturalnych(państwa i dyplomacja kulturalna, organizacje międzynarodowe międzyrządowe i i pozarządowe, krajowe organizacje pozarządowe, instytucje, osoby fizyczne – np. ONZ, UNESCO, Międzynarodowy Komitet Błękitnej Tarczy)

6. ONZ, UNESCO i lista światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego oraz przykłady obiektów lub miejsc wpisanych na nią w Polsce)

7. Międzynarodowy Komitet Błękitnej Tarczy i Polski Komitet Błękitnej Tarczy – cele powołania i sposoby działań; przykłady działań Polski w ramach KBT

8 - 11. Akty prawne dotyczące ochrony dóbr kultury (cele, podstawy prawne i główne zadania sygnatariuszy):

- Europejska konwencja kulturalna z 1954 r.

- Konwencja (haska) o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego 1954 r.

- Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego z 1972 r.

- Konwencja dotycząca środków zmierzających do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury 1970 r.

- Artykuł 128 traktatu z Maastricht

12 - 13. Tożsamość narodowa i etniczna w aspekcie historycznym i obecnie; narodowość; prawa mniejszości narodowych, etnicznych i językowych na podstawie dokumentów:

- Ustawa z 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym

- Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych (strasburska) 1995 r.

- Europejska Karta Języków Regionalnych lub mniejszościowych (Strasburg, 1992)

14 - 15. Ochrona dóbr kultury w Polsce

- Ustawa z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków, opiece nad zabytkami oraz jej nowelizacje

Literatura podstawowa:

R. Zendrowski, K. Cebul, M. Krycki, Międzynarodowe stosunki kulturalne, Warszawa 2010

Międzynarodowe stosunki kulturalne. Podręcznik akademicki, red. A. W. Ziętek, Warszawa 2010

Międzynarodowe stosunki kulturalne. Wybór dokumentów i literatury, opr. Cz. Lewandowski, Wrocław 2001.

Literatura uzupełniająca:

F. Fukuyama, Koniec historii, przekł. E. Bieroń, M. Wichrowski, Poznań 1996

S. Huntingoton, Zderzenie cywilizacji i i nowy kształt ładu światowego, przekł. H. Jankowska, Warszawa 2005

A. H. Toffler, Trzecia fala, przekł. E. Woydyłło, Warszawa 1997

A. Appadurai, Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, Kraków 2005.

B. Barber, Dżihad kontra McŚwiat, przeł. Hanna Jankowska, Warszawa 1997

A. Kłoskowska, Socjologia kultury, Warszawa 2007

A. Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa 2006.

Student zna i rozumie :

KP6_WG1 -terminy: kultura, cywilizacja, mniejszość narodowa i etniczna, tożsamość narodowa oraz istotę relacji kulturalnych między państwami

KP6_WG2 - podstawowe instytucje i organizacje będące uczestnikami międzynarodowych relacji kulturalnych oraz ich historię

KP6_WG7-podstawowe normy i konwencje regulujące MSK oraz akty prawne wpływające na ochronę dóbr kultury i mniejszości narodowych w Polsce i na arenie międzynarodowej

Student potrafi:

KP6_UW1 -dostrzegać uwarunkowania i ograniczenia MSK i ich źródła historyczne

KP6_UW6 - posługiwać się zapisami w konwencjach i deklaracja międzynarodowych i ustawach krajowych w celu oceny i możliwości funkcjonowania mak oraz ochrony dóbr kultury i mniejszości narodowych w Polsce i na płaszczyźnie międzynarodowej

Student jest gotów do:

KP6_KK3 - do bieżącego śledzenia sytuacji międzynarodowej i aktualizowania uzyskanej wiedzy dotyczącej międzynarodowych i krajowych konwencji, deklaracji i nowelizacji ustaw w zakresie ochrony dóbr kultury i mniejszości narodowych

Metoda wykładowa z elementami dyskusji (wykłady stacjonarne, ewentualnie, w zależności od sytuacji epidemiologicznej - online).

Zaliczenie egzaminu (stacjonarnie lub, w zależności od sytuacji epidemiologicznej - online