Historia literatury romantyzmu
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0400-PS1-2HLR |
Kod Erasmus / ISCED: |
09.001
|
Nazwa przedmiotu: | Historia literatury romantyzmu |
Jednostka: | Instytut Filologii Polskiej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | kierunkowe |
Założenia (opisowo): | Celem przedmiotu jest zaznajomienie studenta z literaturą i kulturą polską, tworzoną i upowszechnianą w latach 1795-1863, ze szczególnym akcentem na literaturę określaną mianem romantycznej, poprzez kierowanie rozumiejącą lekturą tekstów literackich oraz literatury przedmiotu. Lista tematów ułożona jest w taki sposób, by obejmowała najwybitniejsze dzieła polskiego romantyzmu, ale również utwory reprezentatywne dla zróżnicowanego spektrum zjawisk wypełniających pierwszą połowę długiego wieku XIX. W toku zajęć student powinien zapoznać się zarówno z literaturą tamtego czasu, jak również z historycznoliteracką tradycją jej badań aż po omówienia najnowsze. Powinien nauczyć się operować podstawowymi pojęciami historycznoliterackimi niezbędnymi dla rozumienia literatury romantycznej, poznać jej głównych twórców, nabrać wprawy w identyfikowaniu najważniejszych idei, tematów, problemów, kontrowersji, które poprzez literaturę były artykułowane, rozwinąć umiejętność dostrzegania związków literatury z życiem politycznym (polskim i europejskim), z zagadnieniami społecznymi czy ekonomicznymi. Zajęcia winny też studentowi uświadomić istnienie różnych obiegów komunikacyjnych tej epoki, zróżnicowanie regionalne (czy ogólniej terytorialne) literatury, jej wielogatunkowość i wielostylowość. Student powinien poszerzyć i pogłębić wiedzę na temat kanonu romantycznego, ale też chodzi o to, by zdawał sobie sprawę, jak ten kanon powstał i jak się zmieniał, co dzieła, które go współtworzą znaczyły w przeszłości i jak są czy mogą być aktualizowane. |
Tryb prowadzenia przedmiotu: | w sali |
Skrócony opis: |
Treści przedmiotu: wybrane (najważniejsze) zagadnienia z zakresu historii literatury polskiej pierwszej połowy długiego wieku XIX (1795-1863) doby w ujęciu syntetycznym (cezury, tematy, dyskursy, estetyki, obiegi, kwestie sporne); twórczość najważniejszych pisarzy literatury polskiego romantyzmu (ich losy i przebieg karier, punkty zwrotne biografii, role pisarza, pisarz i środowisko, agon wieszczów); wybór tekstów z literatury polskiego romantyzmu analizowanych i interpretowanych w kontekście historycznoliterackim, pod kątem stylistycznym, kompozycyjnym, gatunkowym, z uwzględnieniem tradycji badawczej i najnowszych propozycji metodologicznych. |
Pełny opis: |
Zadaniem przedmiotu, na który składają się: wykład i ćwiczenia, jest zapoznanie studentów z kanonem wiedzy o literaturze polskiego romantyzmu na tle głównych problemów dziejów powszechnych i historii kultury I połowy XIX wieku, przy wykorzystaniu aktualnej literatury przedmiotu. Przedmiot obejmuje wykład i ćwiczenia. Wykład opiera się na krytycznym wyobrażeniu procesu historycznoliterackiego lat 1822-1864 (na tle komparatystycznym), ze szczególnym uwzględnieniem tzw. romantyzmu przedlistopadowego i pierwszej fazy rozwoju literatury emigracyjnej (do 1840 roku, dalsze fazy na II stopniu studiów), wraz z omówieniem cezur historycznych i historycznoliterackich, biografii głównych przedstawicieli, głównych zjawisk społeczno-politycznych i tendencji estetycznych epoki, a także najbardziej istotnych tendencji odbioru i przykładów recepcji romantyzmu dzisiaj. Ćwiczenia mają zaznajomić studenta z najważniejszymi dziełami kanonu romantycznego, ich przesłaniem ideowym, specyfiką gatunkową, kontekstem geohistorycznym i kulturowym, a także biografią twórczą autorów. Ćwiczenia zmierzają do aktualizacji kanonu romantycznego, ale też dyskusji nad jego rolą i miejscem w polskiej pamięci zbiorowej w kontekście przemian kulturowych ostatnich dekad. Profil - ogólnoakademicki, forma studiów - stacjonarne, rodzaj przedmiotu - obowiązkowy, dziedzina i dyscyplina - nauki humanistyczne, literaturoznawstwo, wymagania wstępne - zaliczony kurs historii literatury oświecenia, liczba godzin dydaktycznych - 29 godzin wykładu i 30 ćwiczeń, razem 59 metody dydaktyczne - heureza, wykład, dyskusja Bilans nakładu pracy studenta: 9 ECTS, w tym - 3 ECTS uczestnictwo w zajęciach i konsultacjach (75 godzin), 4,5 ECTS lektura własna na zajęcia i do egzaminu (135 godzin), 1, 5 ECTS przygotowanie prezentacji na egzamin (20 godzin) Wskaźniki ilościowe: zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela - 3 ECTS, zajęcia praktyczne - 1,5 ECTS |
Literatura: |
M. Maciejewski, Narodziny powieści poetyckiej w Polsce, Wrocław 1970 Liryka polska. Interpretacje, red. J. Prokop i J. Sławiński, Kraków 1971 Problemy polskiego romantyzmu, seria I-III, red. M. Żmigrodzka, Wrocław 1971-1981 I. Opacki, Poezja romantycznych przełomów, Wrocław 1972 M. Janion, Gorączka romantyczna, Warszawa 1975 M. Janion, M. Żmigrodzka, Romantyzm i historia, Warszawa 1978, tu: Historyzm i romantyczna historia; Bohaterowie historii i bohaterowie romantycznego mitu osobowego M. Piwińska, Złe wychowanie. Fragmenty biografii romantycznej, Warszawa 1981 Style zachowań romantycznych, red. M. Janion i M. Zielińska, Warszawa 1986 J. Lasecka-Zielakowa, Powieść poetycka w Polsce w okresie romantyzmu, Wrocław 1990 Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz i A. Kowalczykowa, Wrocław 1991 lub nast. Hasła: Artysta, Bajronizm, Ballada, Cenzura, Dziecko, Egzotyzm, Indywidualizm, Ironia romantyczna, Ludowość, Motto, Natura, Oświecenie w percepcji XIX wieku, Pielgrzym, Pokolenia literackie, Rosjanin, Sobowtór, Tragizm, Wzniosłość W. Szturc, Ironia romantyczna. Pojęcie, granice i poetyka, Warszawa 1992 Religijny wymiar literatury polskiego romantyzmu, red. D. Zamącińska, M. Maciejewski, Lublin 1995 A. Kowalczykowa, Wiek XIX: przełomy, cezury, płynność, w: Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów, Warszawa 1995, red. T. Michałowska, Z. Goliński, Z. Jarosiński, Warszawa 1996 A. Kowalczykowa, Dramat i teatr romantyczny, Warszawa 1997 R. Przybylski, A.Witkowska, Romantyzm, Warszawa 1997 (seria: „Wielka Historia Literatury Polskiej”) Z. Sudolski, Polski list romantyczny, Kraków 1997 A. Witkowska, Cześć i skandale. O emigracyjnym doświadczeniu Polaków, Warszawa 1997, tu: Kultura samotnych mężczyzn M. Stanisz, Wczesnoromantyczne spory o poezję, Kraków 1998 Dramat polski. Interpretacje, cz. 1, red. J. Ciechowicz i Z. Majchrowski, Gdańsk 2001, tu: omówienia dramatów Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego M. Bieńczyk, Oczy Dürera. O melancholii romantycznej, Warszawa 2002 B. Kuczera-Chachulska, Przemiany form i postaw elegijnych w liryce polskiej XIX wieku, Warszawa 2002 A. Ziołowicz, Dramat i romantyczne „Ja”, Kraków 2002 M. Siwiec, Orfeusz romantyków. Mit o Orfeuszu w twórczości Juliusza Słowackiego i Gérarda de Nerval, Kraków 2002 M. H. Abrams, Zwierciadło i lampa. Romantyczna teoria poezji a tradycja krytycznoliteracka, przeł. M.B. Fedewicz, Gdańsk 2003 A. Kuciak, Dante romantyków, Poznań 2003 Antyk romantyków – model europejski i wariant polski. Rekonesans, red. M. Kalinowska, B. Paprocka-Podlasiak, Toruń 2003 O. Płaszczewska, Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (1800-1850), Kraków 2003 Biografie romantycznych poetów, red. Z. Trojanowiczowa, J. Borowczyk, Poznań 2007 Światło w dolinie. Prace ofiarowane Profesor Halinie Krukowskiej, red. K. Korotkich, J. Ławski, D. Zawadzka, Białystok 2007, tu: D. Zawadzka, Poczwarka faktu i motyl fikcji – parę uwag o historii według romantyków; K. Ziemba, „Pan Tadeusz” jako idylla zraniona „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2009, t. 57: Podróż do Włoch J. Łotman, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, przekład i posłowie B. Żyłko, Gdańsk 2010, tu: Ludzie i stopnie; Bal; Rosyjski dandyzm; Dekabrysta w życiu codziennym W. Muschg, Tragiczne dzieje literatury, przekł. B. Baran, Warszawa 2010 A. Ziołowicz, Poszukiwanie wspólnoty. Estetyka dramatyczności a więź międzyludzka w literaturze polskiego romantyzmu (preliminaria), Kraków 2011 B. Dopart, Polski romantyzm i wiek XIX. Zarysy, rekonesanse, Kraków 2013 Romantyzm użytkowy. Długie trwanie romantyzmu w kulturze polskiej, red. D. Dąbrowska, E. Szczepan, Szczecin 2014 Atlas Polskiego Romantyzmu, http://nplp.pl/kolekcja/atlas-romantyzmu Georomantyzm. Literatura – miejsce – środowisko, red. E. Dąbrowicz, M. Lul, K. Sawicka-Mierzyńska, D. Zawadzka, Białystok 2015 „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo”, 2015, nr 5: Rzeki O. Krysowski, Pogranicza romantyzmu – romantyzm pogranicza, Warszawa 2016 Romantyzm środkowoeuropejski w kontekście postkolonialnym, cz. 2, red. M. Kuziak, B. Maciejewski, Kraków 2016 |
Efekty uczenia się: |
1. definiuje pojęcia z historii literatury, historii i poetyki romantyzmu, zna najważniejszych twórców, główne dzieła, tematy, prądy artystyczne i obiegi komunikacyjne oraz narzędzia interpretacyjne, opisuje budowę utworów z kanonu romantycznego, ich odbiór w epoce i aktualność FP1_W03, W05, W06, W09 2.analizuje utwór romantyczny z perspektywy historycznej, kulturowej, genologicznej z wykorzystaniem narzędzi i kontekstów, które potrafi pod kierunkiem nauczyciela znaleźć i zastosować; umie skonstruować wypowiedź ustną, samodzielnie zdobyć potrzebną do niej wiadomości, argumentować z wykorzystaniem cudzych tekstów i formułować wnioski FP1_U01,U02,U03,,U04,U05, U07, U011 3. ma świadomość wagi i potrzeby ochrony dziedzictwa narodowego i lokalnego, a także jego rozumienia i aktualizacji FP1_K05. |
Metody i kryteria oceniania: |
Ćwiczenia: lektura własna, dyskusja; ocenianie aktywności na zajęciach, nieobecności, test - zaliczenie na ocenę Wykład: metoda podawcza, prezentacja; zaliczenie na podstawie obecności co najmniej 10 wykładów Zaliczenie przedmiotu: egzamin, do jego składania uprawnia zaliczenie ćwiczeń i wykładu. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.