Konwersatorium "Literatura kobieca / Literatura i kobiety (od końca XIX do XXI wieku)"

monograficzne

Przedmiot poświęcony zagadnieniom związanym z pisarstwem kobiet, warunkami historyczno-kulturowymi i specyfiką ich twórczości od końca XIX do XXI wieku, z uwzględnieniem stosunku tradycyjnej krytyki literackiej do autorek oraz koncepcji krytyki feministycznej. Szeroko pojmowane pisarstwo kobiet omawiane będzie na wybranych, reprezentatywnych przykładach.

w sali

Przedmiot poświęcony zagadnieniom związanym z pisarstwem kobiet, warunkami historyczno-kulturowymi i specyfiką ich twórczości od końca XIX do XXI wieku, z uwzględnieniem krytyki literackiej. Pisarstwo kobiet omawiane będzie na reprezentatywnych przykładach.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Przedmiot monograficzny

Dziedzina i dyscyplina nauki: nauki humanistyczne, literaturoznawstwo

Przedmioty wprowadzające: historia literatury polskiej (literatura pozytywizmu i Młodej Polski, Literatura XX i XXI wieku), antropologia literatury.

Liczba godzin dydaktycznych: 15 (konwersatorium)

Metody dydaktyczne: dyskusje, wykłady, projekty, praca indywidualna

Punkty ECTS: 2

Bilans nakładu pracy studenta:

uczestnictwo w zajęciach - 14 godzin,

zapoznanie z literaturą - 30 godzin,

przygotowanie pracy zaliczeniowej (w formie prezentacji ustnej lub pisemnej, ew. kilku krótszych wypowiedzi pisemnych) - 4 godziny,

konsultacje - 1 godzina

Wskaźniki ilościowe:

nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi udziału nauczyciela - 16 godzin (0,5 ECTS),

nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 34 godziny (1,5 ECTS)

G. Borkowska, Cudzoziemki. Studia o polskiej prozie kobiecej, Warszawa 1996.

G. Borkowska, Metafora drożdży. Co to jest literatura/ poezja kobieca, w: Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie – antologia szkiców, red. A. Nasiłowska, Warszawa 2001.

K. Budrowska, Kobieta w procesie literackiego komunikowania. Rozważania teoretycznoliterackie i nie tylko, „Teksty Drugie” 2004, nr 1.

H. Filipowicz, Przeciw „literaturze kobiecej”, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6.

A. Górnicka-Boratyńska, Chcemy całego życia Antologia polskich tekstów feministycznych z lat 1870-1939 (dowolne wydanie).

D. Kałwa, Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Dylematy środowisk kobiecych, Kraków 2001.

D. Kałwa, Przełomy polityczne z perspektywy gender. Kilka refleksji teoretycznych, w: Gender – Kultura – Społeczeństwo, pod red. M. Radkiewicz, Kraków 2003.

K. Kłosińska, Ciało, pożądanie, ubranie. O wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej, Kraków 1999.

E. Kraskowska, Kilka uwag na temat powieści kobiecej, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6.

E. Kraskowska, O tak zwanej „kobiecości” jako konwencji literackiej, w: Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury, red. G. Borkowska, L. Sikorska, Warszawa 2000, s. 200–212.

E. Kraskowska, Piórem niewieścim. Z problemów prozy kobiecej dwudziestolecia międzywojennego, Poznań 1999.

Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX: procesy i gatunki, sytuacje i tematy, red. E. Kraskowska i B. Kaniewska, Poznań 2015.

E. Mandal, Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Katowice 2004.

A. Nasiłowska, Dziedzictwo Zofii. Szlacheckie wzorce obyczajowe w prozie kobiet XX wieku, w: Ciało, płeć, literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Germanowi Ritzowi w pięćdziesiątą rocznicę urodzin, red. M. Jędrzejczak, M. Hornung, T. Korsak, Warszawa 2001.

A. Nasiłowska, Domino. Traktat o narodzinach, Warszawa 1995.

E. Orzeszkowa, Kilka słów o kobietach, Lwów 1873.

M. Podraza-Kwiatkowska, Młodopolska femina: garść uwag, „Teksty Drugie” 1993, nr 4/5/6, s. 36–53.

S. Walczewska, Damy, rycerze i feministki (dowolne wydanie).

M. Woźniakiewicz-Dziadosz, Dzieje przyjaźni entuzjastek w świetle listów Narcyzy Żmichowskiej do Bibianny Moraczewskiej, Annales UMCS, Sectio FF 2002/2003, s. 1–12.

K. z Tańskich Hoffmanowa, Pamiątka po dobrej matce, Warszawa 1819.

A. Zawiszewska, Ster pod redakcją Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit - Lwów 1895–1897 (z antologią i bibliografią zawartości), Szczecin 2018.

A. Zawiszewska, Życie świadome. O nowoczesnej prozie intelektualnej Ireny Krzywickiej, Szczecin 2011.

WIEDZA

Absolwent:

- definiuje pojęcia z zakresu analizy antropologicznej, genologicznej, historycznoliterackiej, językoznawczej na poziomie rozszerzonym (potrafi zdefiniować pojęcia „literatura dla kobiet” i „literatura kobieca” oraz ich konteksty historyczno-kulturowe, wyjaśnić przyczyny kontrowersji terminologicznych)

– FP2_W02 – FP2_W02

- charakteryzuje w sposób pogłębiony proces historycznoliteracki, w odniesieniu do kontekstów społecznych i historycznych (potrafi zrekonstruować ważniejsze etapy rozwoju pisarstwa kobiet w Polsce, przemian krytyki literackiej i mentalności oraz powiązać te zjawiska z wydarzeniami społeczno-politycznymi)

– FP2_W07 – H2A_W04

UMIEJĘTNOŚCI

Absolwent:

- analizuje i kontekstowo interpretuje tekst (artystyczny i użytkowy) z uwzględnieniem aspektów: kulturowego, pragmatycznego, poznawczego, aksjologicznego, kompozycyjnego i stylistycznego

(rekonstruuje ważniejsze fazy rozwoju polskiej literatury dla kobiet i literatury „kobiecej”, wskazuje najważniejsze autorki, wyjaśnia przyczyny bujnego rozwoju pisarstwa kobiet w okresie międzywojennym, ocenia reakcje krytyków na to zjawisko, wskazuje powody „tąpnięcia”, czyli przerwania tradycji wielogatunkowego piśmiennictwa kobiecego po roku 1939, oraz jego skutki)

– FP2_U02 – H2A_U02

- potrafi uzyskać z wszystkich istotnych źródeł i wykorzystać w indywidualnej pracy analityczno-interpretacyjnej informacje dotyczące literatury oraz języka (poza klasycznymi zasobami bibliotecznymi korzysta z takich źródeł, jak: Wielkopolski Słownik Pisarek, Baza „Archiwum kobiet: Piszące”, z portalu FemBio, z zasobów cyfrowych BN i innych bibliotek cyfrowych, jak ProQuest Ebook Central, z portali FemBio, WOMEN IN THE HISTORY OF EUROPE itp.)

– FP2_U03 – H2A_U03

- posiada umiejętność formułowania opinii krytycznych o wytworach kultury na podstawie wiedzy naukowej i doświadczenia oraz umiejętność prezentacji opracowań krytycznych w różnych formach i w różnych mediach (potrafi scharakteryzować metody badania literatury kobiecej, podać ważniejsze opracowania, nazwiska badaczek i badaczy oraz główne punkty ich koncepcji, i ustosunkować się do nich)

– FP2_U08 – H2A_U07

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Absolwent:

- jest przygotowany do współdziałania w grupie oraz do tworzenia skutecznych komunikatów użytkowych z nastawieniem na potrzeby odbiorców i z uwzględnieniem ich kompetencji (przewodniczy dyskusji, przyjmuje rolę adwokata i/lub krytyka poszczególnych tekstów/ koncepcji/autorów, udziela krytycznego feedbacku pozostałym słuchaczkom i słuchaczom po ich prezentacjach/wypowiedziach)

– FP2_K01 – H2A_K02

- potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego zadania (przygotowuje rozbudowaną prezentację, korzystając z opracowań omawianych na zajęciach i sugerowanych przez prowadzącego oraz na podstawie własnych kwerend)

– FP2_K02 – H2A_K03

Weryfikacja stopnia opanowania wiedzy i wystawianie oceny następuje głównie na postawie aktywności (ustnej lub pisemnej w formie notatek, zwłaszcza w wypadku nauczania w trybie zdalnym) i prezentacji o tematyce uzgodnionej wcześniej z prowadzącym. Przesyłanie notatek, materiałów itd. optymalnie za pośrednictwem platformy Blackboard i/lub USOSmail.

Dopuszczalne są w sumie dwie nieobecności nieusprawiedliwione.