Biblioteki cyfrowe i repozytoria

obowiązkowe

Podstawowa znajomość obsługi komputera

Celem przedmiotu jest wprowadzenie do problematyki bibliotek cyfrowych i repozytoriów. Słuchacze zapoznają się z wybranymi inicjatywami polskimi i europejskimi, nabywając umiejętności wyszukiwania w bibliotekach cyfrowych i repozytoriach oraz ich agregatorach. Uzyskują podstawową wiedzę związaną z organizacją bibliotek cyfrowych (procedury organizacyjne, infrastruktura, biblioteki cyfrowe a regulacje prawne). Słuchacze zapoznają się także z podstawowymi technikami digitalizacji oraz zagadnieniami związanymi z realizacją projektów digitalizacyjnych (źródła finansowania, zagadnienia techniczne, szanse i zagrożenia).

Studia Podyplomowe Animacji Czytelnictwa, Informacji Naukowej i Bibliotekarstwa; profil ogólnouniwersytecki, przedmiot obowiązkowy, I semestr, 10 godz. laboratorium; 1 ECTS; bilans nakładu pracy:

10 godz. uczestniczenie w zajęciach laboratoryjnych. 15 godz. przygotowanie do zajęć i zaliczenia

Wskaźniki ilościowe:

Nakład pracy słuchacza związany z zajęciami (Liczba godzin Punkty ECTS)

Wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 10 godz. 0,5

Niewymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 15 godz. 0,5

O charakterze praktycznym 10 godz. 0,5

Treści: Cele i zadania bibliotek cyfrowych. Organizacja prac. Standardy i dobre praktyki. Metadane. Kierunki rozwoju. Digitalizacja. Centra kompetencji. Biblioteki cyfrowe a prawo autorskie. Przegląd najważniejszych bibliotek w Polsce. Rola serwisu Federacja Bibliotek Cyfrowych. Wybrane projekty europejskie. Wyszukiwanie materiałów w wybranych bibliotekach cyfrowych i repozytoriach. Repozytoria instytucjonalne (organizacja, struktura, prowadzenie, różnice w zakresie metadanych, identyfikatory URI i DOI). Repozytorium instytucjonalne na przykładzie Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku. Serwisy agregujące treści repozytoriów naukowych. Projekty digitalizacyjne.

Biblioteki cyfrowe, praca zbiorowa pod red. Małgorzaty Janiak, Moniki Krakowskiej i Marii Próchnickiej, Warszawa 2012.

Biblioteki cyfrowe. Projekty, realizacje, technologie, praca zbiorowa pod red. Jadwigi Woźniak-Kasperek i Jerzego Franke, Warszawa 2007.

Cyfrowy świat dokumentu. Wydawnictwa, biblioteki, muzea, archiwa, praca zbiorowa pod red. Henryka Hollendra. Warszawa 2011.

Karwasińska Emilia, Rychlik Małgorzata, Modele i etapy tworzenia repozytorium instytucjonalnego na podstawie badań własnych i doświadczeń zagranicznych, w: Informacja dla nauki a świat zasobów cyfrowych, pod red. Haliny Ganińskiej, Poznań 2008, s. 10-20.

Szczepańska Barbara, Otoczenie prawne biblioteki cyfrowej. w: Nowe technologie w bibliotekach publicznych, pod red. Elżbiety Górskiej, Warszawa 2009, s. 173-182.

Woźniak Barbara, Repozytorium instytucjonalne uczelni wyższych jako forma promocji nauki, w: Biblioteka, książka, informacja i internet 2010, praca zbiorowa pod red. Zbigniewa Osińskiego, Lublin 2010, s. 64-76.

Woźniak-Kasperek Jadwiga: eContent czyli o organizacji informacji i wyszukiwaniu w bibliotece cyfrowej, „Zagadnienia informacji naukowej” 2008, nr 2, s. 50-58.

Lis Remigiusz, Digitalizacja zbiorów bibliotecznych, w: Bibliotekoznawstwo. Nauka – dydaktyka – praktyka, pod red. A. Tokarskiej, Warszawa 2013, s. 155-171.

Lis Remigiusz, Biblioteki cyfrowe, w: Bibliotekoznawstwo. Nauka – dydaktyka – praktyka, pod red. A. Tokarskiej, Warszawa 2013, s. 172-187.

Trembowiecki Aleksander: Digitalizacja zbiorów bibliotecznych. Teoria i praktyka, Warszawa 2006.

Trembowiecki Aleksander, Digitalizacja dla początkujących, Warszawa 2014.

Digitalizacja piśmiennictwa, oprac. Paradowski Dariusz, Warszawa 2010.

Katalogi dobrych praktyk digitalizacji obiektów:

- bibliotecznych:

http://nimoz.pl/upload/Programy_ministra/OCDK/Katalogi_zalecenia_2015/katalog-dobrych-praktyk-digitalizacji-obiektow-bibliotecznych.pdf

- archiwalnych:

http://www.nina.gov.pl/media/43762/katalog-praktyk-i-standard%C3%B3w-digitalizacji-materia%C5%82%C3%B3w-archiwalnych.pdf

Wiedza

Słuchacz:

Wymienia i charakteryzuje usługi biblioteczne i informacyjne, wskazuje przydatność różnych procedur i technik w organizacji bibliotek.

Umiejętności

Ma umiejętność swobodnego poruszania się w sieciowych zasobach wiedzy i informacji.

Potrafi wyszukiwać, gromadzić, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację zawartą w źródłach drukowanych i elektronicznych, wykorzystując zróżnicowane narzędzia i strategie wyszukiwawcze.

Zna podstawowe techniki digitalizacyjne.

Kompetencje społeczne

Wykazuje gotowość do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności i rozwijania wiedzy oraz dostosowywania kompetencji do wymagań dynamicznie zmieniającego się środowiska pracy bibliotekarza, animatora czytelnictwa.

Odniesienie do Efektów SPACINIB:

SP7_WG01, SP7_WG03, SP7_UW04, SP7_UU01, SP7_KR01

Sposoby weryfikacji:

Ocena zadań wykonywanych w trakcie zajęć

Metoda aktywizująca (zajęcia laboratoryjne). Zaliczenie na ocenę na podstawie zadań, wykonywanych w trakcie zajęć.