Edukacja międzykulturowa
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0800-N2-1YEMK |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.002
|
Nazwa przedmiotu: | Edukacja międzykulturowa |
Jednostka: | Wydział Pedagogiki i Psychologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Wymagania (lista przedmiotów): | Edukacja międzykulturowa 0800-N2-1YEMK |
Założenia (lista przedmiotów): | Edukacja międzykulturowa 0800-N2-1YEMK |
Założenia (opisowo): | Zaznajomienie z kanonami przykładowych kultur Uwrażliwienie na odmienności kulturowe Uświadomienie znaczenia i wpływu kultury na konstruowanie tożsamości Zdobycie umiejętności konstruowania programów edukacji wielokulturowej i międzykulturowej |
Skrócony opis: |
Edukacja międzykulturowa to przedmiot analizujący poblematyke kultury w edukacji. Dyskusje i analizy dotyczą kształtowania kompetencji międzykulturowych nauczyciela i kształtowania postaw otwartych wychowanków. |
Pełny opis: |
Pojecie edukacji. • Edukacja wielokulturowa a edukacja międzykulturowa –definiowanie pojęć, cele, obszary realizacji. • Kultura i jej znaczenie w życiu człowieka: kultura jako komunikacja; typy kultury; tradycja; kulturalizacja; kompetencje kulturowe jednostki. • Tożsamość jednostki: społeczna, indywidualna, kulturowa. Kręgi kulturowe (cywilizacyjny, europejski, narodowy, regionalny) i odpowiadające im tożsamości kulturowe. Profile tożsamości. Poczucie tożsamości. Charakterystyka pojęć: identyfikacja i walencja kulturowa. • Postawy wobec różnic kulturowych (stereotypy, uprzedzenia, tolerancja, dialog, ksenofobia, ksenofilia). Etnocentryzm pozytywny i negatywny. • Mniejszość narodowa i mniejszość etniczna – definiowanie i analiza pojęć: naród, narodowość, etniczność, asymilacja, akulturacja. Mniejszości etniczne i narodowe na Podlasiu – procesy historyczne warunkujące odrębność grupy, kultywowane tradycje. Statystyki mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. • Człowiek pogranicza. Typy pograniczy. Charakterystyka pojęć: autochton, dyfuzja kultur, symbioza kulturowa. |
Literatura: |
Literatura podstawowa: Encyklopedia Pedagogiczna, Wyd. Akademickie ,,Żak”, Warszawa 2003 J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009 M. Sobecki, Kultura symboliczna a tożsamość, Wydawnictwo Studenckie TRANS HUMANA, Białystok 2007 P. Grzybowski, Edukacja międzykulturowa- przewodnik. Pojęcia- literatura- adresy, Wyd. Impuls, Kraków 2008 R. Linton, Kulturowe podstawy osobowości, Warszawa 2000 E. Nowicka, Świat Człowieka, świat kultury., Warszawa 2000 A.L.Zachariasz, Kultura. Jej status i poznanie, Lublin 1999 M. Sobecki, Kultura symboliczna w wymiarze komunikacyjnym w obliczu przemian u progu nowego wieku (w: ) Kultura jako fundament wspólnoty edukacyjnej, Red. A. Sajdak, Kraków 2005 D. Misiejuk, Kreowanie wspólnoty. Pedagogiczne aspekty rozwoju wrażliwości międzykulturowej, (w:) Kultura jako fundament wspólnoty edukacyjnej, Red. A.Sajdak, Kraków 2005 J.Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005 Stephan W.G., Cookie W.S., Wywieranie wpływu przez grupy. Psychologia relacji, Gdańsk 2007 Z. Bokszański, Stereotypy a kultura, Wrocław 1997 B. Weigl, B. Malaszkiewicz (red.), Inni to także my, Gdańsk 1998 U. Kusio, Dialog w komunikacji międzykulturowej. Ideały a rzeczywistość, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2011 M. Winiarski, Znaczenie i wymiary dialogu międzyludzkiego, w: O potrzebie dialogu kultur i ludzi, red. T. Pilch, Wyd. Akademickie ,,Żak”, Warszawa 2000 T. Pilch, Tolerancja- wartość społeczna i cnota indywidualna, w: Tożsamość, odmienność, tolerancja, a kultura pokoju, red. J.Kłoczkowski, S.Łukasiewicz, Wyd. Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 1998 R. Szwed Tożsamość a obcość kulturowa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2003 H. Mamzer, Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki., Wydawnictwo naukowe, Poznań 2002 A. Gałdowa (red.) Tożsamość człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Jagiellońskiego s. 53-70 P. Boski, M. Jarymowicz , H. Malewska – Peyre, Tożsamość a odmienność kulturowa, Instytut Psychologii PAN, Warszawa 1992 A. Kłoskowska Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa 2005, str. 103 – 112 K. Czyżewski, Linia powrotu, Wyd. Pogranicze, Sejny 2008r. A. Sadowski, M. Czerniawska, Tożsamość Polaków na pograniczach, Wyd. Uniw. w Białymstoku, Białystok 1999 S. Uliasz, O kategorii pogranicza kultur, w: Pogranicze kultur, red. Cz. Kłak, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 1997 D. Markowska, Teoretyczne podstawy edukacji międzykulturowej, (w:) Kwartalnik Pedagogiczny, Nr 4/90 Literatura uzupełniająca: Kultura ukraińska: M. Buchowski(red.), Polska-Ukraina. Pogranicze kulturowe i etniczne, Wrocław 2008 T. Karąbowicz, Dziedzictwo kultury ukraińskiej, Lublin 2001 W. Piłat , W kręgu kultury ukraińskiej, Olsztyn 1995 W. Wilczyński, Leksykon kultury ukraińskiej, Kraków 2004 www.zup.org.pl – strona internetowa Związku Ukraińców Podlasia Tatarzy K. Warmińska, Tatarzy polscy. Tożsamość religijna i etniczna, Kraków 1999 P. Borawski, A. Dubliński, Tatarzy Polscy – dzieje, obrzędy, legendy, tradycje, Warszawa 1986 www.szlaktatarski.pl – strona Szlaku Tatarskiego na Podlasiu Białorusini: W. Piłat , W kręgu kultury białoruskiej, Olsztyn 1994 R.Radzik, Kim są Białorusini?, Toruń 2003 A.J. Siegień – Matyjewicz, Poczucie tożsamości narodowej młodzieży pochodzenia białoruskiego, Olsztyn-Warszawa 2007 www.sonca.org- strona Związku Młodzieży Białoruskiej Żydzi: J.Gdowski, Długa historia Żydów, Wrocław 2011 Żbikowski, Żydzi, Warszawa 2000 E. Hoffman, Sztetl : świat Żydów Polskich , Warszawa 2001 M. Siemieński, Księga świąt i obyczajów żydowskich, Warszawa 1993 S. Sand, Kiedy i jak wynaleziono naród żydowski, Warszawa 2011 wwwszlak.uwb.edu.pl – strona Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku Litwini: G. Błaszczyk, Litwa współczesna, Warszawa – Poznań 1992 www.punsk.com.pl - strona internetowa o społeczności litewskiej w Polsce Romowie: M. Godlewska-Goska, J. Kopańska, Życie w dwóch światach. Tożsamość współczesnych Romów, Wyd. DiG, Warszawa 2011 A.Bartosz, Nie bój się Cygana, Sejny 2004 J. A. Kowarska, Polska Roma. Tradycje i nowoczesność, Warszawa 2005 A. Mirga, L.Mróz, Cyganie – odmienność i nietolerancja, Warszawa 1994 J. Ficowski, Cyganie na polskich drogach, Kraków 1965 Ł. Kwadrans, Edukacja Romów – studium porównawcze na przykładzie Czech, Polski i Słowacji, Wrocław – Wałbrzych 2008 B. Weigl, M. Formanowicz, ROMOWIE 2007 – od edukacji młodego pokolenia do obrazu w polskich mediach, Warszawa 2008 www.romowie.info- zbiór materiałów i informacji dotyczących kultury romskiej Z. Staszczak (red.) Słownik etnologiczny. Zagadnienia podstawowe, Warszawa – Poznań 1987 Adresy internetowe: www.pogranicze.sejny.pl – portal Ośrodka ,,Pogranicza – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach www. centrumzamenhofa.pl – strona Centrum Ludwika Zamenhofa |
Efekty uczenia się: |
1. K_W01- zna terminologię używaną w edukacji międzykulturowej oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie rozszerzonym. 2. K_W08- potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych. 3. K_K01- ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego. 4. K_K03- docenia znaczenie edukacji międzykulturowej dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z tej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga. 5. K_U12 – potrafi pracować w zespole, umie wyznaczać, oraz przyjmować wspólne cele działań. |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykład z prezentacją multimedialną. Obecność na wykładach mini.80%, pozytywnie zdany egzamin, min.50% |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.