Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0800-OS1-2MOP |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.001
|
Nazwa przedmiotu: | Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej |
Jednostka: | Wydział Pedagogiki i Psychologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z charakterystyką istniejącego w Polsce systemu opiekuńczo-wychowawczego i wdrożenie studentów do jego analizy krytycznej wraz z propozycjami nowych rozwiązań. Zajęcia podejmują problematykę zasad, metod, form pracy opiekuńczo-wychowawczej i rozwiązań instytucjonalnych i nieinstytucjonalnych w zakresie opieki i wychowania dzieci trwale lub okresowo pozbawionych opieki rodzicielskiej oraz zmierzają do zapoznania z zadaniami, kompetencjami, patologiami oraz prawnymi podstawami funkcjonowania instytucji i organizacji działających w Polsce. W części wstępnej zaprezentowane zostaną zagadnienie związane z systemem opiekuńczo-wychowawczym. Pogłębieniu znajomości materiału służy prezentacja wybranych instytucji opiekuńczo-wychowawczych i istniejących problemów oraz warsztatu pracy wybranych pedagogów. Przedstawiona zostanie ponadto ewolucja podejścia do pracy opiekuńczo-wychowawczej oraz jej aktualne ujęcie i kierunki zmian. Akcentowana będzie również umiejętność trafnego rozpoznawania przejawów, etiologii i funkcji zachowań nieprzystosowawczych dziecka osieroconego w oparciu o wybrane, wiodące teorie w tym zakresie, a także adekwatne stosowanie działań profilaktycznych i kompensacyjnych o charakterze instytucjonalnym i nieinstytucjonalnym. |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z charakterystyką istniejącego w Polsce systemu opiekuńczo-wychowawczego i wdrożenie studentów do jego analizy krytycznej wraz z propozycjami nowych rozwiązań. Zajęcia podejmują problematykę zasad, metod, form pracy opiekuńczo-wychowawczej i rozwiązań instytucjonalnych i nieinstytucjonalnych w zakresie opieki i wychowania dzieci trwale lub okresowo pozbawionych opieki rodzicielskiej oraz zmierzają do zapoznania z zadaniami, kompetencjami, patologiami oraz prawnymi podstawami funkcjonowania instytucji i organizacji działających w Polsce. |
Pełny opis: |
Profil studiów Ogólnoakademicki Forma studiów Stacjonarne Dziedzina i dyscyplina nauki nauki humanistyczne, pedagogika Rodzaj przedmiotu Status przedmiotu – obowiązkowy Rok studiów/semestr II rok, semestr letni Wymagania wstępne Podstawy: pedagogika społeczna, teoretyczne podstawy pracy opiekuńczo-wychowawczej, psychologia społeczna Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć 30 godz. wykładu, 30 godz. ćwiczeń Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Metody nauczania: grupowa, dyskusje, metoda ćwiczeniowa, burza mózgów, wykład problemowy, prezentacja multimedialna, studium przypadku, prace terenowe, praca z tekstem Formy zaliczenia przedmiotu: test, zaliczenie na ocenę, konspekt, esej, egzamin Punkty ECTS 5 punktów ECTS Bilans nakładu pracy studenta Samodzielna praca studenta: Przygotowanie do ćwiczeń 30 godz. Opracowanie konspektu 5 godz. Przygotowanie do testu, egzaminu 20 godz. Napisanie eseju 5 godz. RAZEM 60 godzin Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Udział w wykładach 30 godz. Udział w ćwiczeniach 30 godz. Konsultacje 5 godz. RAZEM 65 godzin 1 punkt ECTS = 25-30 godzin 125 godzin: min 25 godzin = 5,0 ECTS 125 godzin: max 30 godzin = 4,1 ECTS Wskaźniki ilościowe nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela wyrażony liczbą godzin 65 i punktów ECTS 2,6 nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym wyrażony liczbą godzin 60 i punków ECTS 2,4 |
Literatura: |
Literatura podstawowa 1. Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, red. J. Brągiel, S. Badora, Opole 2005. 2. Hrynkiewicz J., Odrzuceni. Analiza procesu umieszczania dzieci w placówkach opieki, Warszawa 2006. 3. Wojciechowska-Charlak B.(red.), Praca opiekuńczo-wychowawcza, Kielce 2003. 4. Kruk-Lasocka J., Dostrzec dziecko z perspektywy edukacji włączającej, Wrocław 2012. 5. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Lublin 2011. 6. Wojciechowska-Charlak B.(red.), Środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Kielce 2002. 7. Pawlik J., Psychoterapia psychoanalityczna. Procesy i zjawiska grupowe, Warszawa: ENETEIA, 2008. 8. Dąbrowski Z., Teoretyczne podstawy opieki i wychowania opiekuńczego, Toruń, 1980. 9. Jundziłł I., Zarys pedagogik opiekuńczej, Gdańsk, 1984. 10. J. Brągiel, Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej, Olsztyn 1984. 11. Kamińska U., Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania. Katowice 2002. 12. Prokosz M., Nowy model placówek opiekuńczo-wychowawczych, [W:] Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej pedagogiki opiekuńczej, (red.) M. Biedroń, M. Prokosz, Toruń 2002. 13. Wąsiński A. Dziecko, rodzice, adopcja, Poznań 2004. 14. Kępiński C., Opieka i wychowanie w rodzinie, Lublin 2003. 15. Kulpiński F., Wybrane problemy metodyki pracy opiekuńczo – wychowawczej, Częstochowa 1978. 16. Łobocki M., W poszukiwaniu skutecznych firm wychowania, Warszawa 1990. 17. Łobocki M., Organizowanie pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą, Lublin 1994. 18. Łobocki M., ABC wychowania, Warszawa 1992. 19. Łobocki M., Wybrane zagadnienia z metodyki pracy opiekuńczo – wychowawczej. Literatura uzupełnoiająca 1. Czajka B., Problemy usamodzielnianych wychowanków, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 7. 2. Kępińska L., Mieszkanie usamodzielniające korzystną formą opieki, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 3. Losy usamodzielnianych wychowanków warszawskich placówek, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 6. 4. Rostocka B., Usamodzielnianie wychowanków, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2002, nr 9. 5. Szczubiał D., Święcicka I., Z dziesięcioletnich doświadczeń grup usamodzielniania, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 6. Lizoń-Szłapowska D., Usamodzielnianie wychowanek specjalnych ośrodków wychowawczych, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 7. Pezdek K., Proces usamodzielniania w grupie autonomicznej, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 8. Bernard H. S., Mackenzi K. R., Podstawy terapii grupowej, Gdańska, GWP, 2001. 9. Jundziłł I., Niektóre zasady wychowania opiekuńczego, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 1979/2. 10. Wszołek J., Likwidować czy zmieniać państwową opiekę nad dzieckiem, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 1991993/4. 11. Badora S., Krytyka instytucjonalnego wychowania dzieci i młodzieży w literaturze zachodniej, [W:] Opieka i wychowanie w okresie transformacji systemowej. (red.) D. Marzec, Częstochowa 1996. 12. Pelcowa M., O nowy model domu dziecka, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 1993/3. 13. Fromm E., Niech się stanie człowiek, tłum. R. Saciuk, PWN, Warszawa-Wrocław 2000, 14. Spinoza B., Etyka, PWN, Kraków 1954, 15. Jaspers K., Krytyka psychoterapii, [W;] Filozofia egzystencji, przeł. D. Lachowska, A. Wołkowicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1990. 16. Badora S., Uczucia i profesjonalizm, o formach opieki zastępczej, Częstochowa 1998. |
Efekty uczenia się: |
K_W14 Ma podstawową wiedze o strukturze i funkcjach systemu opiekuńczo-wychowawczego nad dzieckiem osieroconym; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji opiekuńczo-wychowawczych. K_W16 Ma elementarną wiedze o metodyce wykonywania typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w różnych obszarach działalności opiekuńczo-wychowawczej K_U02 Potrafi wykorzystywać podstawową wiedze teoretyczną w z zakresu pedagogiki i oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań. K_U08 Posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych i poglądów różnych autorów K_K02 Docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania i rozwoju prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych |
Metody i kryteria oceniania: |
Sposób zaliczenia • Zaliczenie na ocenę Formy zaliczenia • egzamin/test • esej • konspekt Liczba godzin nieobecności kwalifikujących do niezaliczenia przedmiotu: 4 Zaliczenie testu od 51% |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.