Resocjalizacja instytucjonalna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0800-ZS1-3GOF |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.001
|
Nazwa przedmiotu: | Resocjalizacja instytucjonalna |
Jednostka: | Wydział Pedagogiki i Psychologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z charakterystyką istniejącego w Polsce systemu instytucji profilaktyczno-resocjalizacyjnych i wdrożenie studentów do jego analizy krytycznej wraz z propozycjami nowych rozwiązań. Zajęcia podejmują problematykę instytucjonalnych systemowych rozwiązań w zakresie opieki, wychowania, resocjalizacji i terapii nieletnich i dorosłych sprawców przestępstw oraz zmierzają do zapoznania z zadaniami, kompetencjami, patologiami oraz prawnymi podstawami funkcjonowania instytucji i organizacji działających w Polsce. W części wstępnej zaprezentowane zostaną zagadnienie związane z systemem resocjalizacyjnym przeznaczonym dla osób nieletnich i systemem resocjalizacyjnym dla dorosłych. Pogłębieniu znajomości materiału służy prezentacja wybranych instytucji resocjalizacyjnych i programów resocjalizacyjnych podejmowanych w konkretnych placówkach oraz istniejących problemów. Przedstawiona zostanie ponadto ewolucja podejścia do profilaktyki i resocjalizacji oraz jej aktualne ujęcie i kierunki zmian. Akcentowana będzie również umiejętność trafnego rozpoznawania przejawów, etiologii i funkcji zachowań przestępczych w oparciu o wybrane, wiodące teorie w tym zakresie, a także adekwatne stosowanie działań profilaktyczno-resocjalizacyjnych o charakterze instytucjonalnym. |
Tryb prowadzenia przedmiotu: | w sali |
Pełny opis: |
Profil studiów Ogólnoakademicki Forma studiów Stacjonarne Dziedzina i dyscyplina nauki nauki humanistyczne, pedagogika Rodzaj przedmiotu Status przedmiotu – obowiązkowy Rok studiów/semestr III rok, semestr letni Wymagania wstępne Podstawy: pedagogika resocjalizacyjna, teoretyczne podstawy pracy resocjalizacyjnej, psychologia społeczna Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć 15 godz. wykładu, 15 godz. ćwiczeń Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Metody nauczania: grupowa, dyskusje, metoda ćwiczeniowa, burza mózgów, wykład problemowy, prezentacja multimedialna, Formy zaliczenia przedmiotu: test, zaliczenie na ocenę, egzamin Punkty ECTS 3punktów ECTS Bilans nakładu pracy studenta Samodzielna praca studenta Przygotowanie do ćwiczeń 15 godz. Przygotowanie do egzaminu 5 godz. Przygotowanie pracy pisemnej 5 godz. Przygotowanie do egzaminu 5 godz. RAZEM 30 godzin Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Udział w wykładach 15 godz. Udział w ćwiczeniach 15 godz. Konsultacje 15 godz. RAZEM 45 godzin Razem: samodzielna praca studenta + godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim = 75 1 punkt ECTS = 25-30 godzin 75 godzin: min 25 godzin = 3,0 ECTS 75 godzin: max 30 godzin = 2,5 ECTS Wskaźniki ilościowe nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela wyrażony liczbą godzin 45 i punktów ECTS 1,8 nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym wyrażony liczbą godzin 30 i punków ECTS 1,2 |
Literatura: |
Literatura podstawowa: 1.A. Ambrozik, Społeczność lokalna jako płaszczyzna funkcjonowania systemu profilaktyczno-resocjalizacyjnego, „Resocjalizacja Polska” 2010, nr 1, s. 160. 2. M. Konopczyński, Kryzys resocjalizacji czy(li) sukces działań pozornych. Refleksje wokół polskiej rzeczywistości resocjalizacyjnej, Wyd. Pedagogium, Warszawa 2013, s. 16–17, 44–51. 3. K. Sawicka, Probacyjne środki w profilaktyce i resocjalizacji nieletnich, [w:] Probacyjne środki polityki karnej – stan i perspektywy. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Praw Człowieka i Praworządności, 20–21 października 2000 r., Dział Wydawniczy Kancelarii Senatu, Warszawa 2001. 4.A. Gaberle, Reakcja na niepożądane zachowania…, s. 307–308. 5.M. Heine, Efektywność resocjalizacji i niektóre jej makrouwarunkowania, [w:] M. Prokosz (red.), Dewiacyjne aspekty współczesnego świata, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2004, s. 48. 6. M. Sitarczyk, Przyszłość ośrodków resocjalizacyjnych. Realizm czy utopia?, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2001, nr 2, s. 18. 7.Por. K. Ptak, Propozycje zmian systemowych w zakładach poprawczych a treści programowe na specjalności pedagogika resocjalizacyjna, [w:] B. Urban (red.), Aktualne osiągnięcia w naukach społecznych a teoria i praktyka resocjalizacyjna, Impuls, Mysłowice 2010, s. 332. 8.M. Sztuka, Efektywność oddziaływań w zorientowanym korekcyjnie modelu instytucji penitencjarnej. Doświadczenia amerykańskie, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2007, nr 1. 9. A. Gaberle, Reakcja na niepożądane zachowania małoletnich (zagadnienia podstawowe), „Archiwum Kryminologii” 2007–2008, t. 29–30, s. 306. 10. Por. J. Reykowski, Procesy emocjonalne, motywacja, osobowość, PWN, Warszawa 1992. 11.B. Zajęcka, A. Kamiński, Resocjalizacja nieletnich w warunkach młodzieżowego ośrodka wychowawczego – teraźniejszość i przyszłość, [w:] A. Jaworska (red.), Resocjalizacja. Zagadnienia prawne, społeczne i metodyczne, Impuls, Kraków 2009, s. 353. 12.J. Rejman, A. Sak-Styczyńska, Sprawność systemu profilaktyki i resocjalizacji warunkiem efektywności oddziaływań, [w:] Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2008, s. 71–72. 13.W. Kędzierski, Organizacyjno-prawne i psychospołeczne uwarunkowania resocjalizacji instytucjonalnej (wybrane aspekty), [w:] F. Kozaczuk (red.), Prawne i socjokulturowe uwarunkowania profilaktyki społecznej i resocjalizacji, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2009, s. 302–306. 14. T. Wolan, Sprawność organizacyjna placówek wychowawczo-resocjalizacyjnych w aspekcie reguł uczenia się przez doświadczenie (raport z badań), [w:] F. Kozaczuk (red.), Efektywność oddziaływań resocjalizacyjnych, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2008, s. 65–83. 15. H. Machel, H. Lenczewska, Resocjalizacja młodzieży w warunkach izolacji spo- łecznej – idea, możliwości i perspektywy, [w:] T. Sołtysiak, J. Sudar-Malukiewicz (red.), Zjawiskowe formy patologii społecznych oraz profilaktyka i resocjalizacja młodzieży, Wyd. Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2003, s. 438. 16. D. Sarzała, Znaczenie podmiotów wsparcia społecznego w procesie resocjalizacji penitencjarnej, [w:] A. Rejzner, P. Szczepaniak (red.), Terapia w resocjalizacji. Ujęcie praktyczne, cz. 2, Wyd. Akademickie Żak, Warszawa 2009, s. 175–202. 17. M. Gawęcka, Transpozycja wychowania instytucjonalnego w świetle analizy porównawczej instytucji totalnej i symbolicznej, [w:] R. Szczepanik, J. Wawrzyniak (red.), Opieka i wychowanie w instytucjach wparcia społecznego. Diagnoza i kierunki rozwoju, Wyd. AHE w Łodzi, Łódź 2012, s. 25–26. 18. M. Kuć, Prawne podstawy resocjalizacji, C.H. Beck, Warszawa 2011, s. 132. 19. V. Konarska-Wrzosek, Problem potrzeby i celowości zmian zasad odpowiedzialności i postępowania z nieletnimi, „Archiwum Kryminologii” 2007–2008, t. 29–30, s. 349–359. 8 A. Marek, Uwagi o reformie prawa…, s. 383–391. 20. J. Kusztal, Nieletni – nierozwiązany problem polskiego systemu resocjalizacji, „Resocjalizacja Polska” 2011, nr 2, s. 189. 21.A. Marek, Uwagi o reformie prawa dotyczącego nieletnich, „Archiwum Kryminologii” 2007–2008, t. 29–30, s. 383–391. 22. B. Stańdo-Kawecka, Prawo karne nieletnich. Od opieki do odpowiedzialności, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2007, s. 271–297. 23.M. Sztuka, Pedagodzy i aktuariusze (odpowiedź na artykuł B. Stańdo-Kaweckiej, „O koncepcji resocjalizacji w polskiej literaturze naukowej polemicznie”), „Probacja” 2011, nr 2, s. 137 24. Magdalena Staniaszek, Dorota Kubiak, Instytucjonalny system resocjalizacji nieletnich w Polsce 25. Kudlak G., Kozaczuk F., Resocjalizacja instytucjonalna, 2016. 26. Mudrecka I., Snopek M., Instytucjonalna resocjalizacja nieletnich. Wyzwania i perspektywy rozwoju, Opole 2013. 27. Czapów Cz., Jedlewski S., Pedagogika resocjalizacyjna, Warszawa 1971. 28. Pospiszyl K., Resocjalizacja, Warszawa 1998. 29. Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna, Warszawa 2001. 30. Urban B., J. Stanik (red.), Resocjalizacja t.1 i 2, Warszawa 2007. 31. Ciosek M. 2000 Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa Wyd. Nauk. PWN. 32. Machel H. 2003 Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna. Gdańsk Wyd. „Arche”. 33. Goffman, E.. Instytucje totalne, 2011 Sopot: GWP. 34. Foucault, M.. Nadzorować i karać, 1998, Warszawa: Aletheia. 35. Kamiński, M.. Gry więzienne, 2006, Warszawa: Oficyna Naukowa. Literatura uzupełniająca: 1. R. Opora, Refleksje na temat współczesnej resocjalizacji w kontekście jej efektywności, „Resocjalizacja Polska” 2010, nr 1, s. 218. 2. V. Konarska-Wrzosek, Problem potrzeby i celowości zmian…; A. Gaberle, Reakcja na niepożądane zachowania… 3. A. Bandura, R. H. Walters, Agresja w okresie dorastania, PWN, Warszawa 1968; 4. C. Hillenbrand, Pedagogika zaburzeń zachowania, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007, s. 71. 5. K. Pospiszyl, Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa 1998. 6. Ministerstwo Sprawiedliwości, http://ms.gov.pl/pl/dzialalnosc/mediacje [dostęp: 4.12.2012]. 7. M. Kaczmarek, Reforma systemu opieki zstępczej – doświadczenia europejskie, „Remedium” 2007, nr 6, s. 18–19. 8. Por. R. Martinson, What works? – questions and answers about prison reform, „The Public Interest” 1974, no. 35. 9. B. Stańdo-Kawecka, O koncepcji resocjalizacji w polskiej literaturze naukowej polemicznie, „Probacja” 2010, nr 1, s. 114–115. 10. E. J. Latessa, C. Lowenkamp, What Works in Reducing Recidivism?, „University of St. Thomas Law Journal” 2006, vol. 3, s. 251–252 11. A. Nowicka-Chachaj, G. Rdzanek-Piwowar, Resocjalizacja w środowisku otwartym – międzynarodowe standardy, ustawodawstwo polskie i praktyka ostatnich lat, [w:] I. Pospiszyl, M. Konopczyński (red.), Resocjalizacja – w stronę środowiska otwartego, Wyd. Pedagogium, Warszawa 2007, s. 121 12. R. Borowski, D. Wysocki, Instytucje wychowania…, s. 26–27. 13. E. Wysocka, Diagnoza w resocjalizacji, PWN, Warszawa 2009, s. 290. 32 A. Bałandynowicz, Style postępowania z recydywistami w warunkach probacji, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1992, s. 21. 14. P. Frąckowiak, Kierunki rozwoju resocjalizacji w polskich zakładach dla nieletnich, Gramond, Poznań–Środa Wielkopolska 2009, s. 127. 15. A. Wąsiński, Dziecko. Rodzice. Adopcja. Ontologiczne i psychospołeczne aspekty rodzinnych form opieki zastępczej, Impuls, Kraków 2005, s. 49. 16. J. Sobel, Rodzinne formy opieki – realna szansa dla dzieci zagrożonych patologią społeczną, [w:] I. Bieńkowska (red.), W kręgu resocjalizacji i wybranych zagadnień opiekuńczo-wychowawczych, t. 1, Wyd. Scriptum, Gliwice–Kraków 2009, s. 194–195. 17. J. Bambynek, Nowatorskie metody pracy wychowawczej, [w:] A. Gęsiarz, J. Dawczyk, T. Michałowski (red.), Resocjalizacja: między teorią a praktyką. Materiały wydane z okazji 50-lecia Ośrodka, Herby 2007, s. 25. 18. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych i niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach, Dz. U. 2010, nr 228, poz. 1489. 19. E. Goffman, Instytucje totalne, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2011. 20. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich… 21. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, Dz. U. 2013, poz. 532. 22. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, Dz. U. 2011, nr 296, poz. 1755. 23. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach, Dz. U. 2011, nr 109, poz. 631. 24. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowego sposobu, zakresu trybu sprawowania nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń w sprawach nieletnich, Dz. U. 2009, nr 107, poz. 894. |
Efekty uczenia się: |
K_W01 zna elementarną terminologię używaną w pedagogice i rozumie jej źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych Sposób weryfikacji: Egzamin pisemny: testowe z pytaniami wielokrotnego wyboru i zadaniami otwartymi K_W09 zna podstawowe teorie dotyczące wychowania, uczenia się i nauczania, rozumie różnorodne uwarunkowania tych procesów Sposób weryfikacji Egzamin pisemny: testowe z pytaniami wielokrotnego wyboru i zadaniami otwartymi K_W15 ma podstawową wiedzę o uczestnikach działalności edukacyjnej, wychowawczej, opiekuńczej, kulturalnej i pomocowej Sposób weryfikacji Egzamin pisemny: testowe z pytaniami wielokrotnego wyboru i zadaniami otwartymi K_K07 potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych a także motywów i wzorów ludzkich zachowań Sposób weryfikacji: Ocena aktywności i obecności na wykładach, rozwiązywanie zadań problemowych na wykładach, egzamin pisemny: testowe z pytaniami wielokrotnego wyboru i zadaniami otwartymi |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody nauczania: grupowa, dyskusje, metoda ćwiczeniowa, burza mózgów, wykład problemowy, prezentacja multimedialna, Formy zaliczenia przedmiotu:, zaliczenie na ocenę, egzamin pytania otwarte |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.