Uniwersytet w Białymstoku - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Chemia cukrów, lipidów i białek

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 310-CS2-1PDWII-24
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Chemia cukrów, lipidów i białek
Jednostka: Wydział Chemii
Grupy: 2L stac. II stopnia studia chemiczne-przedm.specjalizacyjne
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne specjalizacyjne

Założenia (opisowo):

Przedmiot ma na celu zapoznanie Studenta z budową, podziałem, właściwościami chemicznymi i syntezą cukrów, lipidów i białek.

Skrócony opis:

Przedmiot ma na celu zapoznanie Studenta z budową, podziałem, właściwościami chemicznymi i syntezą cukrów, lipidów i białek.

Pełny opis:

Wyklad obejmuje następujące zagadnienia:

Węglowodany, budowa, podział.

Monosacharydy. Ustalanie budowy. Reakcje charakterystyczne.

Budowa przestrzenna cukrów. Konformacje cukrów. Efekt anomeryczny.

Nomenklatura cukrów.

Reakcje chemiczne cukrów w środowisku kwaśnym i alkalicznym.

Grupy ochronne w chemii cukrów.

Glikozydy. Budowa i właściwości.

Synteza glikozydów.

Mechanizm i stereochemia reakcji glikozydowania.

Najważniejsze metody syntezy wiązania glikozydowego.

N-glikozydy, S-glikozydy, C-glikozydy.

Oligosacharydy. Budowa i właściwości chemiczne.

Najważniejsi przedstawiciele oligosacharydów: sacharoza, laktoza, maltoza, celobioza, rafinoza, cyklodekstryny.

Polisacharydy.

Budowa i właściwości najważniejszych polisacharydów: skrobia, glikogen, celuloza.

Cukry nienasycone.

Kwasy glikuronowe.

Aminocukry.

Deoksycukry.

Alditole i cyklitole.

Lipidy – definicja, podział, występowanie, rola biologiczna, metody izolacji i oczyszczania.

Kwasy tłuszczowe i lipidy proste (woski, acyloglicerole)

– budowa, podział, nomenklatura, właściwości i fizykochemiczne, rola biologiczna, reakcje chemiczne (w tym przemiany chemiczne zachodzące w czasie obróbki (np. smażenie) i przechowywania żywności (jełczenie), zastosowanie w przemyśle olechemicznym.

Antyoksydanty

Lipidy złożone (fosfolipidy, glikolipidy i inne np. sulfolipidy)

- budowa i właściwości i fizykochemiczne, rola biologiczna

Pochodne lipidów (kwasy tłuszczowe, sterole, alkohole lipidowe, węglowodory (np. karotenoidy), witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) - budowa i właściwości i fizykochemiczne, rola biologiczna.

Aminokwasy - klasyfikacja, występowanie, właściwości fizyczne i chemiczne, synteza.

Peptydy i białka – podział, nomenklatura, budowa (I-IV rzęd. struktura), właściwości fizyczne, synteza, reakcje chemiczne.

Zajęcia laboratoryjne przewidują następujące ćwiczenia:

1. Izolacja laktozy z mleka

2. Ocena jakościowa tłuszczów. Wpływ ogrzewania na właściwości tłuszczów (oznaczanie liczby kwasowej i nadtlenkowej)

3. Badanie właściwości fizykochemicznych białek mleka - kazeiny.

Literatura:

Aleksander Kołodziejczyk “Naturalne Związki Organiczne”, PWN Warszawa 2003

U. Wrzeciono, L. Zaprutko, „Chemia Związków Naturalnych. Zagadnienia wybrane”, Wydawnictwo Akademii Medycznej w Poznaniu, 2001.1. T. H. Lindhorst „Essentials of Carbohydrate Chemistry and Biochemistry” Willey-VCH Verlag 2007

Janusz Wiśniewski, Janusz Nadaj, “Podstawy Chemii Cukrów” 1997

J. McMurry, Chemia organiczna, tom 5, WN PWN, Warszawa 2012Z.

E. Morris D.G. Stereochemia, PWN, Warszawa, 2008

“Methods in Carbohydrate Chemistry” Vol VIII (1980)

“Carbohydrate Chemistry”, G.-J. Boons, ed.

“Advances in Carbohydrate Chemistry and Biochemistry”

Sikorski; E. Babicz-Zielińska [et al.] - Chemia Żywności. Skład, przemiany i właściwości żywności (red. Z. E. Sikorski), Wyd. 4 uaktual., WNT, Warszawa 2006

Efekty uczenia się:

KP7 WG1, KP7 WG2 - Posiada wiedzę z zakresu budowy, właściwości, występowania cukrów, lipidów i białek. Prawidłowo objaśnia przemiany chemiczne biomolekuł. Zna i rozumie rolę jaką związki te odgrywają w organizmie człowieka oraz w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym, rolnictwie.

KP7 UW4 - Prawidłowo interpretuje zależność właściwości biomolekuł od ich budowy chemicznej. Potrafi ocenić wartość odżywczą i prozdrowotną produktów żywnościowych na podstawie ich składu chemicznego.

KP7 UU2 - Rozumie potrzebę wzbogacania swojej wiedzy dotyczącej produktów naturalnych

KP7 KK1- umie poddać weryfikacji informacje rozpowszechnianych w mediach, szczególnie z zakresu chemii, rozumie potrzebę systematycznego zapoznawania się z literatura fachową.

Efekty kształcenia będą sprawdzane na podstawie oceny egzaminu pisemnego.

Metody i kryteria oceniania:

wykład, wykład konwersatoryjny, konsultacje objaśniające, zajęcia laboratoryjne

Warunki zaliczenia: student jest dopuszczony do egzaminu po zaliczeniu laboratorium. Obecność na wykładach jest warunkiem koniecznym do przystąpienia do egzaminu. Kryteria oceniania zgodnie z przyjętym regulaminem studiów.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.
ul. Świerkowa 20B, 15-328 Białystok tel: +48 85 745 70 00 (Centrala) https://uwb.edu.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)