Serologia

obowiązkowe
specjalnościowe

Immunologia 320-BS1-2IMM
Immunologia diagnostyczna 320-BS1-2IMD

Immunologia 320-BS1-2IMM
Immunologia diagnostyczna 320-BS1-2IMD

w sali

Przedmiot omawia zagadnienia dotyczące serologii (w kontekście reakcji antygenów krwi z przeciwciałami w surowicy), uzupełnione o definicje z zakresu hematologii i immunologii. Studenci w stopniu zaawansowanym poszerzają wiedzę o zasadach obowiązujących przy stosowaniu terapii z wykorzystaniem krwi pełnej (bądź składników krwi), jak również podłożach mechanizmów prowadzących do ujawniania się reakcji niepożądanych np. konfliktu serologicznego, niedokrwistości czy reakcji poprzetoczeniowych. Omawiane treści w stopniu zaawansowanym systematyzują wiedzę studentów o technikach diagnostyki serologicznej. Przedmiot poszerza również wiedzę studentów o zagadnienia dotyczące funkcji płynów ciała u zwierząt bezkręgowych (na przykładzie owadów) oraz udziału komórek krwi w indukowaniu reakcji antygen-przeciwciało u kręgowców (z pominięciem ssaków).

Kierunek studiów: biologia

Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: przedmiot obowiązkowy, moduł specjalnościowy (Mikrobiologia z biotechnologią)

Dziedzina i dyscyplina: dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych, dyscyplina nauki biologiczne

Rok studiów/semestr: III rok, semestr 5

Liczba godzin dydaktycznych:

wykład - 15 godz.

konwersatorium - 15 godz.

Metody dydaktyczne: wykład, praca z literaturą, dyskusja, konsultacje.

Punkty ECTS: 4

Bilans nakładu pracy studenta i wskaźniki ilościowe:

ogólny nakład pracy studenta związany z zajęciami: 100 godz.

nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela: 50 godz., w tym:

1) udział w wykładach: 15 godz.

2) udział w zajęciach pozawykładowych: 15 godz.

3) udział w konsultacjach/zaliczeniach/egzaminie: 20 godz. (egzamin 2 godz., konsultacje 18 godz.)

praca własna studenta (przygotowanie się do zajęć/zaliczeń/egzaminów): 50 godz.

Na wykładach omawiane są zagadnienia dotyczące rodzaju materiału biologicznego wykorzystywanego w badaniach serologicznych (np. krew, surowica, osocze). Na poziomie zaawansowanym charakteryzowane są grupy krwi (np. ABO, Rh, MNS, Kell, Duffy, Kidd, Lewis), aspekty genetyczne i biochemiczne antygenów grupowych krwi, poruszana jest tematyka przeciwciał grupowych krwi. Wykłady omawiają też zagadnienia dotyczące przyczyn pojawiania się niedokrwistości hemolitycznych oraz anemii immunohemolitycznych. Studenci poszerzają wiedzę o chorobie hemolitycznej płodu i noworodka (ChHPN). Poruszana jest również tematyka dotycząca zasad doboru krwi do przetoczeń, a także hemolitycznych powikłań poprzetoczeniowych. Część wykładów poświęcona jest szczegółowej charakterystyce składu i znaczenia płynów ciała w modulowaniu odporności u zwierząt bezkręgowych, jak również przebiegu reakcji antygen-przeciwciało u kręgowców (z pominięciem ssaków).

W ramach konwersatoriów studenci samodzielnie przygotowują prezentacje multimedialne z zakresu diagnostyki serologicznej (w tym również hematologicznej i immunologicznej) różnych jednostek chorobowych. Tematy prezentacji proponowane są przez koordynatora przedmiotu, studenci mogą zgłaszać własne propozycje tematów prezentacji multimedialnych.

Literatura podstawowa:

1. Szutowicz A., Raszeja-Specht A. 2010. Diagnostyka laboratoryjna. Gdański Uniwersytet Medyczny. Gdańsk (https://te.1lib.pl/book/3525006/e29676)

2. Mariańska B., Fabijańska-Mitek J., Windyga J.2006. Badania laboratoryjne w hematologii: podręcznik dla słuchaczy studiów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa.

3. Buczek J. [red.] 2000. Immunologia porównawcza i rozwojowa zwierząt. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

1. Łukasik E., Waśniowska K. 2016. Antygeny układu grupowego Duffy: budowa, właściwości serologiczne i funkcja. Postępy Hig Med Dośw (online) 70: 143-161, e-ISSN 1732-2693 (https://phmd.pl/api/files/view/116837.pdf)

2. Czerwiński M. 2015. Grupy krwi - minusy i plusy. Czy antygeny grupowe krwi chronią nas przed chorobami zakaźnymi? Postępy Hig Med Dośw (online) 69: 703-722, e-ISSN 1732-2693 (https://phmd.pl/api/files/view/116339.pdf)

3. Matysiak M. 2014. Anemia - the most important problem in mother and child care. Family Medicine & Primary Care Review 2: 185-188 (http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-1df99ec7-0bf7-4e0e-baf9-4221c34f8f2f)

4. Guz K., Orzińska A., Kopeć I., Krzemienowska M., Smolarczyk-Wodzyńska J., Brojer E. 2010. Aktualny stan i perspektywy nieinwazyjnej diagnostyki prenatalnej w konfliktach matczyno-płodowych. Journal of Transfusion Medicine 3: 144-154 (https://journals.viamedica.pl/journal_of_transfusion_medicine/article/view/28411)

5. Łętowska M., Żupańska B. 2009. Współczesne poglądy na niektóre powikłania poprzetoczeniowe. Acta Haematologica Polonica 40: 407-423 (https://docplayer.pl/28737374-Wspolczesne-poglady-na-niektore-powiklania-poprzetoczeniowe.html)

6. Smolarek D., Krop-Wątorek A., Waśniowska K., Czerwiński M. 2008. Molekularne podstawy układu grupowego ABO. Postępy Hig Med Dośw. (online) 62: 4-17, e-ISSN 1732-2693 (http://31.186.81.235:8080/api/file/view/2701.pdf)

Wiedza:

1. student zna budowę struktur komórkowych, tkanek, narządów i organów na poziomie zaawansowanym, rozumie rolę tych struktur w funkcjonowaniu organizmu (KA6_WG2)

2. student zna zasady dziedziczenia cech oraz prawidłowości ewolucji organizmów (KA6_WG4)

3. student rozumie związki wiedzy biologicznej z różnymi dyscyplinami przyrodniczymi (KA6_WG6)

4. student zna aktualne problemy badań biologicznych (KA6_WG6)

5. student zna na poziomie zaawansowanym narzędzia statystyczne i informatyczne niezbędne do opisu procesów przyrodniczych (KA6_WG6)

6. student zna najważniejsze prawa matematyczne, chemiczne i fizyczne będące podstawą procesów biologicznych (KA6_WG6).

Umiejętności:

7. student wykorzystuje techniki multimedialne w celu prezentacji wyników badań, opinii i teorii naukowych (KA6_UW7)

8. student potrafi dotrzeć do źródeł w języku ojczystym oraz obcym na poziomie B2 w celu poszerzania, aktualizowania i syntetyzowania wiedzy fachowej (KA6_UW8).

Kompetencje społeczne:

9. student jest gotów do krytycznej analizy informacji z różnych źródeł, jest świadomy konieczności oceny ich wiarygodności (KA6_KK1).

Wykład: egzamin pisemny na ocenę (test zamknięty). Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywna ocena z zaliczenia konwersatorium.

Konwersatorium: zaliczenie na ocenę (na zaliczenie składa się ocena merytoryczna treści zawartych w prezentacji multimedialnej przygotowanej samodzielnie przez studenta, ocena doboru literatury fachowej, ocena umiejętności wyrażania swoich sądów i opinii podczas dyskusji ogólnej).

Kryteria oceny pisemnych prac zaliczeniowych są zgodne z ogólnymi wymaganiami określonymi w § 23 ust. 6 Regulaminu Studiów Uniwersytetu w Białymstoku przyjętego Uchwałą nr 2527 Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 26 czerwca 2019 roku.