Bezpieczeństwo finansowe

obowiązkowe

Gwarantem bezpieczeństwa finansowego państwa jest przede wszystkim system organów i służb oraz mechanizmy kontroli i nadzoru nad finansami publicznymi. Jest on bardzo rozbudowany, co wynika z samej definicji finansów publicznych.

Na system finansów publicznych składa się szereg podsystemów takich jak np. system budżetowy, system bankowy, system ubezpieczeń społecznych czy system rynków kapitałowych. We wszystkich tych sektorach wydzielono odpowiednie organy i procedury związane z zabezpieczeniem ich prawidłowego funkcjonowania.

Celem przedmiotu jest prezentacja trzech aspektów bezpieczeństwa finansowego:

1. materialnego – związanego z systemem finansów państwa

2. organizacyjnego – organy i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo finansowe państwa

3. proceduralnego – procedury związane z zapewnieniem bezpieczeństwa finansowego

profil studiów - ogólnoakademicki

forma studiów - niestacjonarne

rodzaj przedmiotu - obowiązkowy, ogólny kierunkowy

dziedzina i dyscyplina nauki - nauki społeczne i nauki prawne

rok studiów/semestr - IIIr. I st./5 sem.

wymagania wstępne - brak

liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć - 16 godzin (wykład)

metody dydaktyczne - wykład, konsultacje, e-learning

punkty ECTS - 3

bilans nakładu pracy studenta: udział w zajęciach - 16 godz., przygotowanie do zajęć i egzaminu - 30 godz., udział w konsultacjach - 29 godz., egzamin - 1 godz. Razem: 75 godz., co odpowiada 3,0 pkt. ECTS

Konwersatoria stacjonarne (8 godz.):

I Pojęcie bezpieczeństwa finansowego

1. Przedstawienie treści programowych oraz metod dydaktycznych.

2. Pojęcie finansów publicznych

3. Funkcje finansów publicznych

4. Środki publiczne (dochody, przychody, inne środki publiczne)

5. Wydatki i rozchody publiczne

6. Zaprezentowanie podstaw kształcenia metodą e-learning.

II System budżetowy państwa:

1. Pojęcie i charakter prawny budżetu

2. Zasady budżetowe

3. Konstytucyjne regulacje dotyczące budżetu

4. Zasady opracowywania, uchwalania i wykonywania budżetu państwa

III System podatkowy w Polsce:

1. pojęcie systemu podatkowego, podatku, opłaty

2. klasyfikacje podatków

3. katalog podatków stanowiących dochód budżetu państwa

4. katalog podatków stanowiących dochód budżetu gmin

Zajęcia 4

1. Kontrola finansowa (pojęcie, klasyfikacje, zasady, podmioty)

2. Organy podatkowe (pozycja ustrojowa, właściwość, kompetencje):

3. Przekazywanie informacji podatkowych (zakres, podmioty zobowiązane, zasady)

4. Kontrola podatkowa jako jedna z kategorii kontroli dochodów publicznych:

5. Kontrola gospodarki finansowej oraz działalność nadzorcza regionalnych izb obrachunkowych

6. System bankowy oraz parabankowy w Polsce.

E-learning (7 godz.):

Moduł I

Zasady opracowywania, uchwalania i wykonania budżetu JST:

a. opracowanie projektu budżetu samorządowego

b. uchwalanie budżetu samorządowego

c. zasady wykonywania budżetów samorządowych

Proponowane aktywności:

a. analiza tekstów źródłowych

b. rozwiązanie kazusu

MODUŁ II

System podatkowy w Polsce:

a. pojęcie systemu podatkowego, podatku, opłaty

b. klasyfikacje podatków

c. katalog podatków stanowiących dochód budżetu państwa

d. katalog podatków stanowiących dochód budżetu gmin

Proponowane aktywności:

a. analiza przygotowanej prezentacji

b. rozwiązanie testu

Moduł III

Kontrola finansowa Najwyższej Izby Kontroli:

a. pozycja ustrojowa i organizacja NIK

b. zakres podmiotowy i kryteria kontroli NIK

c. zasady postępowania kontrolnego NIK

d. kontrola wykonania budżetu państwa

Proponowane aktywności:

a. analiza tekstów źródłowych

b. rozwiązanie testu

Moduł IV

Audyt wewnętrzny oraz koordynacja audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych:

a. pojęcie

b. zakres podmiotowy audytu

c. podmioty wykonujące audyt wewnętrzny

d. sposób, tryb i przekazywanie informacji pracach i wynikach audytu

Proponowane aktywności:

a. analiza tekstów źródłowych

b. rozwiązanie testu

Moduł V

Dyscyplina finansów publicznych oraz odpowiedzialność za jej naruszenie:

a. katalog czynów stanowiących naruszenie dyscypliny finansów publicznych

b. podmioty odpowiedzialne i zawiadamiające o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych

c. kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

d. postępowanie w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Proponowane aktywności:

a. analiza tekstów źródłowych

b. rozwiązanie testu

Moduł VI

Rynek kapitałowy

a. obrót instrumentami finansowymi

b. giełda (podstawowe zasady funkcjonowania)

c. nadzór nad rynkiem kapitałowym (Komisja Nadzoru Finansowego)

Proponowane aktywności:

a. analiza tekstów źródłowych

b. rozwiązanie testu

Moduł VII

Procedury przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (ustawa z dnia 16.11.2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, tj. Dz.U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 z późn. zm.).

Proponowane aktywności:

a. analiza tekstów źródłowych

b. rozwiązanie testu

Moduł VIII

System finansowy ubezpieczeń społecznych:

a. pojęcie, organizacja i zasady finansowania ubezpieczeń społecznych

b. przychody systemu ubezpieczeń społecznych

c. wydatki systemu ubezpieczeń społecznych

d. powiązania systemu finansowego ubezpieczeń społecznych z systemem budżetowym państwa

Proponowane aktywności:

a. analiza przygotowanej prezentacji

b. rozwiązanie testu

Literatura podstawowa:

1. C. Kosikowski, E. Ruśkowski (red.), Finanse publiczne i prawo finansowe, wyd. 3, Warszawa 2008,

2. A. Drwiłło, Podstawy finansów i prawa finansowego, Warszawa 2011,

3. L. Etel (red.), Prawo podatkowe. Zarys wykładu, Warszawa 2013,

4. P. Smoleń (red.), System organów podatkowych w Polsce, Warszawa 2009.

Literatura uzupełniająca:

1. P. Pietrasz, W. Stachurski, Ustawa o kontroli skarbowej. Komentarz, Warszawa 2011,

2. C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, M. Popławski, Ordynacja podatkowa. Komentarz, wyd. V, Warszawa 2013,

3. J. M. Salachna, Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie procedury tworzenia i wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, Warszawa 2008.

K_W07 zna sposoby pozyskiwania wiedzy o aktualnych regulacjach prawa krajowego i międzynarodowego, metody i techniki pozyskiwania innych danych i ich analiz oraz interpretacji tekstów prawnych właściwych dla bezpieczeństwa narodowego, pozwalającego opisywać struktury i instytucje społeczne oraz procesy w nich i między nimi zachodzące

K_W10 ma wiedze o poglądach na temat wybranych organów stojących na straży bezpieczeństwa państwa i o historycznej ewolucji

K_U01 potrafi prawidłowo interpretować zjawiska społeczne z zakresu bezpieczeństwa narodowego

K_U03potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną i pozyskiwać dane do analizowania konkretnych procesów i zjawisk społecznych w zakresie bezpieczeństwa narodowego

K_U07 wykorzystuje zdobyta wiedze w zakresie wybranych aspektów prawa, ekonomii, organizacji i zarządzania oraz etyki do rozstrzygania dylematów pojawiających się w pracy

K_U08 analizuje proponowane rozwiązania konkretnych problemów związanych z bezpieczeństwem narodowym i proponuje w tym zakresie odpowiednie rozstrzygnięcia w oparciu miedzy innymi o regulację prawną

K_U09 posiada umiejętność samodzielnego rozumienia i analizowania zjawisk społecznych w tym zmian zachodzących w systemie prawnym ww wybranych obszarach bezpieczeństwa narodowego

K_K03 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania z zakresu bezpieczeństwa narodowego

K_K07 potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy oraz jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach, organach i instytucjach realizujących działania związane z bezpieczeństwem narodowym

Formy i warunki zaliczenia przedmiotu

1. Uczestnictwo w konwersatoriach.

2. Punkty zgromadzone za rozwiązywanie zadań w formie e-learningu (w ramach każdego modułu e-learning będzie do zdobycia 5 pkt, w sumie 40 pkt za zajęcia prowadzone w tej formie).

3. Egzamin pisemny w formie testu z zakresu materiału nie objętego e-learningiem (20 pkt).

Warunkiem podejścia do egzaminu końcowego - pisemnego testu jest uzyskanie przynajmniej 70% możliwych punktów uzyskanych za rozwiązywanie zadań w ramach metody e-learningu.