Podstawy edukacji społeczno - przyrodniczej

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie
w sali

Przedmiot stanowi merytoryczne przygotowanie do realizacji przedmiotu edukacja społeczno-przyrodnicza. Zakres treściowy dotyczy tych zagadnień z botaniki, zoologii, ekologii, nauki o człowieku oraz nauk społecznych, które znajdują swe odzwierciedlenie w efektach zawartych w podstawie programowej odnośnie do edukacji przyrodniczej i społecznej oraz tematyce programowej, zawartej w programach kształcenia zintegrowanego.

Zakres treści przedmiotu określony przez tematykę wykładów i ćwiczeń:

Wykłady (15 h)

1. Idea edukacja dla zrównoważonego rozwoju jako podstawa budowania koncepcji kształcenia przyrodniczego dzieci

2. Opis i porządkowanie świata roślin i zwierząt

3. Organizmy żywe i ich środowisko życia

4. Przystosowanie się organizmów do środowiska życia

5. Ekosystem – równowaga ekologiczna w przyrodzie i jej znaczenie

6. Charakterystyka biocenoz występujących w programach kształcenia klas I-III

7. Zjawiska fenologiczne w przyrodzie

8. Ochrona przyrody - główne założenie edukacji przyrodniczej

Tematyka ćwiczeń:

1. Obserwacje i proste doświadczenia przyrodnicze, analiza i wiązanie przyczyny ze skutkiem; zależności i cykle w przyrodzie ożywionej i nieożywionej.

2. Rośliny i zwierzęta żyjące w najbliższym otoczeniu. Charakterystyka ekosystemów: park, las, pola, sad, ogród. Życie w wybranych ekosystemach: wodnym, lądowym, powietrznym – przystosowanie. Rozpoznawanie wybranych gatunków drzew w naturze.

3. Zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych i ze strony człowieka; Sposoby zachowania się w przypadku zjawisk takich jak: burza, huragan, powódź, pożar, wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód. Zachowanie w parku i w lesie, Pomaganie zwierzętom zimą i w upalne lato (podstawowe informacje)

4. Krainy geograficzne Polski. Pojęcie krajoznawstwa i jego rola we współczesnym społeczeństwie. Natura 2000. Terenowe ścieżki przyrodnicze. Parki krajoznawcze w Polsce.

5. Pojęcia przyrodnicze – tworzenie słowników dla dzieci dotyczących wybranych zagadnień programowych.

6. Nauka o człowieku. Wprowadzenie tematyki powstania i rozwoju człowieka. Analiza dostępnych materiałów metodycznych (książek, prezentacji, filmów). Zasady przygotowania przystępnych dla dzieci odpowiedzi na pytania dotyczące funkcjonowania ludzkiego organizmu.

7. Przyroda ożywiona wokół nas – specyfika przygotowania dzieci do poznawania roślin i zwierząt w najbliższym otoczeniu. Poznanie najczęściej występujących roślin i zwierząt oraz gatunków chronionych; Gatunki roślin i zwierząt pod ochroną. Sposoby przedstawiania dzieciom informacji o przyrodzie ożywionej – opis wybranych gatunków roślin i zwierząt.

8. Rekapitulacja i zaliczenie przedmiotu.

3 pkt ECTS

75 godz. niezbędne na osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się, w tym:

30 godzin w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym,

40 godz. praca własna - przygotowanie się do zajęć (lektura własna, przygotowanie prac zaliczeniowych, projektów itp.)

2.konsultacje

3. zaliczenie przedmiotu

Literatura podstawowa:

Tuszyńska L. (2018). Pedagogika zrównoważonego rozwoju z przyrodą w tle. Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, 2018

Parlak, M. (2012) Wiedza przyrodnicza uczniów klas I-III szkoły podstawowej w zintegrowanym systemie edukacji wczesnoszkolnej Kielce : Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2012.

Symonides E. (2008). Ochrona przyrody Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego

Dyduch-Falniowska A. (red.) (2001). Mówić o przyrodzie : zintegrowana wizja przyrody (podręcznik dla studentów). Kraków : Instytut Ochrony Przyrody PAN

Literatura uzupełniająca:

Głowaciński Z. 2007. Ochrona przyrody – czym jest, jej cele i formy. W: M. Grzegorczyk (red.) Integralna ochrona przyrody. Instytut ochrony Przyrody PAN Kraków.

Majcher, I. Suska-Wróbel R. (2005) Zasób osobistej wiedzy przyrodniczej dzieci dziewięcioletnich. Gdańsk : Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Zakładane efekty uczenia się – Student:

KA7_WG11 Ma wiedzę dotyczących różnych dziedzin wiedzy zapewniającą

konstruktywne jej wykorzystanie w edukacji dziecka

KA7_WK9 Ma wiedzę dotyczącą głównych środowisk wychowawczych, ich specyfiki i

procesów w nich zachodzących

KA7_UO1 Rozwija kompetencje kluczowe dzieci/uczniów, a szczególnie kreatywność

innowacyjność i umiejętność samodzielnego oraz zespołowego rozwiązywania

problemów

KA7_UO4 Rozwija kompetencje kluczowe dzieci/uczniów, a szczególnie kreatywność

innowacyjność i umiejętność samodzielnego oraz zespołowego rozwiązywania

problemów

KA7_UU2 Tworzy sytuacje wychowawczo-dydaktyczne i wykorzystuje proces oceniania

do motywowania dzieci/uczniów do nauki i pracy nad sobą, analizuje ich

skuteczność oraz modyfikuje działania w celu uzyskania pożądanych efektów

wychowania i kształcenia;

wykład, metoda ćwiczeń, dyskusja, zajęcia terenowe

Przedmiot kończy się zaliczeniem w stopniu. Do zaliczenia przedmiotu konieczna jest obecność na wykładach (90%). Zaliczenie obejmuje treści z wykładów. Aby uzyskać zaliczenie należy uzyskać odpowiednią liczbę punktów:

91% -100% bdb

81% - 90% db+

71% - 80% db

61% - 70 % dst+

51% - 60% dst

50 % - ndst

Nieobecności na zajęciach należy zaliczyć nie później niż w 3 tygodnie od daty nieobecności.