Uniwersytet w Białymstoku - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Antropologia pedagogiczna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 380-OS2-1GTP
Kod Erasmus / ISCED: 05.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0110) Pedagogika Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Antropologia pedagogiczna
Jednostka: Wydział Nauk o Edukacji
Grupy: 1 rok 2st. POW stac. sem. letni
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności?

Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera.

Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole.

Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści.


Skrócony opis:

W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności?

Pełny opis:

W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności?

Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera.

Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole.

Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści.

Literatura:

A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna. Podstawy antropologii pedagogicznej, 2022

A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego, Edukacja Międzykulturowa, 2018, nr 1. (artykuł dostępny w wolnym dostępie online, w pdf).

K. Ablewicz, Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej studium sytuacji wychowawczej, 2003 (monografia dostępna w wolnym dostępie online, w pdf).

Z. Bauman, Sztuka życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009.

Z. Bauman, Ponowoczesność jako źródło cierpień, 2000.

Burszta W.J., Preteksty, Gdańsk 2015.

Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg? Gliwice 2013.

Harari Y. N., 21 lekcji na XXI wiek, Wydawnictwo Literackie, 2018

F. Fukuyama, Koniec człowieka, 2004

A. Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020, s. 424-469.

A. Gromkowska-Melosik, Ikony i idole popkultury. Taylor Swift i Barbie jako wzory ciała i tożsamości młodzieży. w: J. Pyżalski, Wychowawcze i społeczno- kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli, 2015, s. s. 43-53.

P. Ariès, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, 1995.

M. Brzozowska-Brywczyńska, Dzieciństwo: projekt w kryzysie, „Kultura i Edukacja”, 64(3), 2020.

E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, 1, 2019.

E. Jarosz, Społeczne wykluczenie i dyskryminacja dzieci – marginalizowany obszar nierówności społecznych, „Studia Edukacyjne”, 24, 2013.

T. Szlendak, Komercjalizacja dzieciństwa. Kilka uwag krytycznych o niewygodach wychowywania dzieci w kulturze konsumpcji, Kultura i Edukacja, 2, 2005.

A.Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020

http://encyklopediadziecinstwa.pl/index.php/Kategoria:Antropologiczno-kulturowy_konstrukt_dzieciństwa

http://brpd.gov.pl/sites/default/files/konwencja_o_prawach_dziecka_-_komentarz_e-book.pdf 

Sajkowska M., Szredzińska R. (red.), Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, 2022.

J. Korczak, Momenty wychowawcze, 2017

J. Korczak, Jak kochać dziecko (fragmenty)

J. Brągiel, Janusz Korczak prekursorem walki o prawa dziecka, 2017

https://repo.uni.opole.pl/info/article/UO042de0bd172b4430ac46fa82f78f2d38/

E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, nr.1, 2019.

B. Smolińska-Theiss, Korczakowska spuścizna – między znakiem Holokaustu a prawami dziecka, „Pedagogika Społeczna Nova” (2021), nr.1.

„Po polsku mam na imię Hania” https://www.youtube.com/watch?v=JY-NQLaGyAk

Opowieści o migracjach: https://www.youtube.com/watch?v=Ckrd0BjyOXA&t=1s

P. Grzybowski, Szkoła różnorodna kulturowo w Polsce. Doświadczenia bydgoskich nauczycieli w pierwszym okresie wojny w Ukrainie, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, 2023.

U. Markowska- Manista, Specyfika pracy z uczniami z doświadczeniem wymuszonej migracji – wsparcie w zakresie potrzeb emocjonalnych (poradnik)

A. Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr 5

 

J. Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, GWP, Gdańsk 2005.

K. Wawer, Lekcje (polskiego) z wielokulturowości. Praca z serią Wojny dorosłych – historie dzieci w szkole podstawowej na wybranych przykładach, Polonistyka 2021

Alicja Anna Ungeheuer-Gołąb, Jaki naprawdę chciałby być człowiek…? – o wartościach utworu Asiunia autorstwa Joanny Papuzińskiej

A.Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr

J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa, 2009, s.179.

A. Józefowicz, Dzieciństwo naznaczone wojną (s. 358-424), w: Tejże, Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku. W poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020.

A.ózefowicz, Czego można nauczyć się z literatury dla dzieci, prezentującej dzieciństwo naznaczone

doświadczaniem uchodźstwa? „KWARTALNIK PEDAGOGICZNY” 2019 NR 1.

U. Ostrowska, Antropologia i pedagogika w kręgu wiedzy nauk o człowieku. Problemy i wyzwania, 2021.

U. Ostrowska, Człowieczeństwo jako problem i wyzwanie edukacyjne, 2021.

R. Ingarden, O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Kraków 1973.

N. Rapport, Natura ludzka: założenie i nadzieja antropologii, „Teksty Drugie” 2018

J. Korczak, Momenty wychowawcze, W-wa2017.

A. dr Saint- Exupery, Mały Książę, 1. Wyd. 1943.

Albert Schweitzer https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3102333,albert-schweitzer-teolog-ktory-zalozyl-w-afryce-szpital

Metody i kryteria oceniania:

test

rozmowa

praca w grupach

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Wojciech Siegień
Prowadzący grup: Wojciech Siegień, Urszula Wróblewska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2023-10-01 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Józefowicz
Prowadzący grup: Anna Józefowicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności?

Pełny opis:

W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności?

Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera.

Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole.

Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści.

Literatura:

A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna. Podstawy antropologii pedagogicznej, 2022

A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego, Edukacja Międzykulturowa, 2018, nr 1. (artykuł dostępny w wolnym dostępie online, w pdf).

K. Ablewicz, Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej studium sytuacji wychowawczej, 2003 (monografia dostępna w wolnym dostępie online, w pdf).

Z. Bauman, Sztuka życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009.

Z. Bauman, Ponowoczesność jako źródło cierpień, 2000.

Burszta W.J., Preteksty, Gdańsk 2015.

Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg? Gliwice 2013.

Harari Y. N., 21 lekcji na XXI wiek, Wydawnictwo Literackie, 2018

F. Fukuyama, Koniec człowieka, 2004

A. Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020, s. 424-469.

A. Gromkowska-Melosik, Ikony i idole popkultury. Taylor Swift i Barbie jako wzory ciała i tożsamości młodzieży. w: J. Pyżalski, Wychowawcze i społeczno- kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli, 2015, s. s. 43-53.

P. Ariès, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, 1995.

M. Brzozowska-Brywczyńska, Dzieciństwo: projekt w kryzysie, „Kultura i Edukacja”, 64(3), 2020.

E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, 1, 2019.

E. Jarosz, Społeczne wykluczenie i dyskryminacja dzieci – marginalizowany obszar nierówności społecznych, „Studia Edukacyjne”, 24, 2013.

T. Szlendak, Komercjalizacja dzieciństwa. Kilka uwag krytycznych o niewygodach wychowywania dzieci w kulturze konsumpcji, Kultura i Edukacja, 2, 2005.

A.Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020

http://encyklopediadziecinstwa.pl/index.php/Kategoria:Antropologiczno-kulturowy_konstrukt_dzieciństwa

http://brpd.gov.pl/sites/default/files/konwencja_o_prawach_dziecka_-_komentarz_e-book.pdf 

Sajkowska M., Szredzińska R. (red.), Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, 2022.

J. Korczak, Momenty wychowawcze, 2017

J. Korczak, Jak kochać dziecko (fragmenty)

J. Brągiel, Janusz Korczak prekursorem walki o prawa dziecka, 2017

https://repo.uni.opole.pl/info/article/UO042de0bd172b4430ac46fa82f78f2d38/

E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, nr.1, 2019.

B. Smolińska-Theiss, Korczakowska spuścizna – między znakiem Holokaustu a prawami dziecka, „Pedagogika Społeczna Nova” (2021), nr.1.

„Po polsku mam na imię Hania” https://www.youtube.com/watch?v=JY-NQLaGyAk

Opowieści o migracjach: https://www.youtube.com/watch?v=Ckrd0BjyOXA&t=1s

P. Grzybowski, Szkoła różnorodna kulturowo w Polsce. Doświadczenia bydgoskich nauczycieli w pierwszym okresie wojny w Ukrainie, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, 2023.

U. Markowska- Manista, Specyfika pracy z uczniami z doświadczeniem wymuszonej migracji – wsparcie w zakresie potrzeb emocjonalnych (poradnik)

A. Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr 5

 

J. Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, GWP, Gdańsk 2005.

K. Wawer, Lekcje (polskiego) z wielokulturowości. Praca z serią Wojny dorosłych – historie dzieci w szkole podstawowej na wybranych przykładach, Polonistyka 2021

Alicja Anna Ungeheuer-Gołąb, Jaki naprawdę chciałby być człowiek…? – o wartościach utworu Asiunia autorstwa Joanny Papuzińskiej

A.Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr

J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa, 2009, s.179.

A. Józefowicz, Dzieciństwo naznaczone wojną (s. 358-424), w: Tejże, Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku. W poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020.

A.ózefowicz, Czego można nauczyć się z literatury dla dzieci, prezentującej dzieciństwo naznaczone

doświadczaniem uchodźstwa? „KWARTALNIK PEDAGOGICZNY” 2019 NR 1.

U. Ostrowska, Antropologia i pedagogika w kręgu wiedzy nauk o człowieku. Problemy i wyzwania, 2021.

U. Ostrowska, Człowieczeństwo jako problem i wyzwanie edukacyjne, 2021.

R. Ingarden, O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Kraków 1973.

N. Rapport, Natura ludzka: założenie i nadzieja antropologii, „Teksty Drugie” 2018

J. Korczak, Momenty wychowawcze, W-wa2017.

A. dr Saint- Exupery, Mały Książę, 1. Wyd. 1943.

Albert Schweitzer https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3102333,albert-schweitzer-teolog-ktory-zalozyl-w-afryce-szpital

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.
ul. Świerkowa 20B, 15-328 Białystok tel: +48 85 745 70 00 (Centrala) https://uwb.edu.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)