Dostępność przestrzeni edukacyjnej i społecznej - projektowanie uniwersalne

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie

Celem realizacji przedmiotu jest wprowadzenie w problematykę szeroko rozumianej dostępności przestrzeni edukacyjnej i społecznej, barier fizycznych i społecznych oraz wynikających z nich zróżnicowanych potrzeb osób z niepełnosprawnością. Studenci poznają zagadnienia dotyczące współczesnych kierunków zmian w podejściu do niepełnosprawności, osób z niepełnosprawnością (podmiotowość, autonomia, inkluzja społeczna, normalizacja środowiska). Uzyskują również wiedzę na temat idei i zasad projektowania uniwersalnego, mechanizmu racjonalnych usprawnień z uwzględnieniem preferencji osób ze szczególnymi potrzebami, w tym osób z niepełnosprawnością. Nabywają umiejętność praktycznego zastosowania metodologii projektowania uniwersalnego na potrzeby przyszłej pracy zawodowej.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

Rok studiów: 1 rok, semestr 2,

Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć:

Wykład - 5 godzin

Ćwiczenia – 15 godzin

Metody dydaktyczne – wykład, dyskusja, prezentacja multimedialna, metoda symulacyjna, ćwiczeniowa

Punkty ECTS: 1.0

Bilans nakładu pracy studenta

Udział w wykładach: 5h

Udział w ćwiczeniach: 15h

Przygotowanie pracy do zaliczenia ćwiczeń: 4h

Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu 4h

Udział w konsultacjach: 2h

Wskaźniki ilościowe:

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela: 22h ( 0,8 pkt ECTS)

o charakterze praktycznym: 8h (0,2 pkt ECTS)

Literatura podstawowa:

•Błaszak M., Przybylski Ł.(2010). Rzeczy są dla ludzi. Niepełnosprawność i idea uniwersalnego projektowania. Warszawa: Wyd. Naukowe SCHOLAR.

•Benek I., Labus A., Kampka M., (2016). Wytyczne w zakresie projektowania uniwersalnego mając na uwadze potrzeby osób niepełnosprawnych – ekspertyza wykonana na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, Warszawa, Fundacja Laboratorium Architektury 60+ .

https://lab60plus.pl/wp-content/uploads/2016/10/Wytyczne-2017.pdf.

•Czerwińska M. (2017). Tyflografika - szansa na nowe oblicze książki niewidomego i obecność jej użytkowników w świecie informacji? W kręgu rozważań bibliologiczno tyflologicznych, Przegląd Biblioteczny z. 2, s. 178-179.

•Domagała-Zyśk E. (2018). Racjonalne usprawniania i modyfikacje w edukacji uczniów mających specjalne potrzeby edukacyjne. W: S. Kwiatkowski (red.), Kompetencje przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo FRSE.

•Domagała-Zyśk E. (2015). Projektowanie uniwersalne w edukacji osób z wadą słuchu. W: M. Nowak, E. Stoch, B. Borowska (red.) Z problematyki teatrologii i pedagogiki. Lublin: Wydawnictwo KUL, 553-568.

•Informacja dla wszystkich. Europejskie standardy przygotowania tekstu łatwego do czytania i zrozumienia, , Inclusion Europe, tłum. A. Wojłowicz-Pomienna, Warszawa 2010.

• Kończyk D. (2011). Zasady adaptacji materiałów dydaktycznych do potrzeb osób słabowidzących. Warszawa: Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego.

•Künstler I, Butkiewicz U., Więckowski R. (2012). Audiodeskrypcja - zasady tworzenia. Warszawa,: Fundacja Kultury Bez Barier, s.7-10.

•Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. Opracowanie w tekście łatwym do czytania. PSOUU, Warszawa, www.psouu.org.pl.

•Więckowska E., red. (2011). Instrukcja tworzenia i adaptowania ilustracji i materiałów tyflograficznych dla uczniów niewidomych. Opracowana na zlecenie Departamentu Zwiększania Szans Edukacyjnych Ministerstwa Edukacji Narodowej, przez zespół tyflopedagogów ze Specjalnych Ośrodków Szkolno-Wychowawczych w Polsce.

• Żórawska A. Więckowski R., Kunstler I., Butkiewicz U. (2012). Napisy dla osób niesłyszących i słabosłyszących – zasady tworzenia. Warszawa: Fundacja Kultury Bez Barier.

Literatura uzupełniająca:

• Pacholec M. (2015). Audiodeskrypcja, czyli jak opisywać przestrzeń i obrazy., w: I wszystko jasne! Jak prowadzić szkolenie gdy w grupie jest osoba z dysfunkcją wzroku. Warszawa: Stowarzyszenie Trenerów Organizacji Pozarządowych.

• Wdówik P. (2018). Uniwersytet dla wszystkich. Uniwersalne projektowania zajęć dydaktycznych, Warszawa.

• Jakubowski M. (2009). Tyflografika – historia i współczesność, metody i technologie. Tyfloświat, 1 (3).

• Słabosłyszacy w przestrzeni publicznej. Wytyczne dostępności, Polska Fundacja Osób Słabosłyszących http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:3qNk_d4BubMJ:www.eudajmonia.pl/download.php%3Fid%3D25%26source%3Dpr+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d.

• Zawieska W. red. (2014). Projektowanie obiektów, pomieszczeń oraz przystosowanie stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych o specyficznych potrzebach – ramowe wytyczne, s. 69, Warszawa.

KA7_WG6 - ma podstawową wiedzę na temat możliwości i ograniczeń w zakresie funkcjonowania osób o zróżnicowanych potrzebach, w tym osób z niepełnosprawnością (w aspekcie biologicznym, psychologicznym oraz społecznym);

KA7_WK1 - ma elementarną wiedzę na temat współczesnych tendencji w podejściu do uczestnictwa osób z niepełnosprawnością w przestrzeni życia społecznego (podmiotowość, autonomia, inkluzja społeczna, normalizacja środowisk, zasada równości szans i niedyskryminacji), w tym kreowania środowiska włączającego zgodnie z zasadami projektowania uniwersalnego;

KA7_UO2 - posiada umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania i analizowania problemów związanych z dostępnością przestrzeni edukacyjnej i społecznej w odniesieniu do potrzeb osób z niepełnosprawnością;

KA7_UO4 - potrafi posługiwać się podstawowymi zasadami projektowania uniwersalnego w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań w zakresie zwiększania dostępności i funkcjonalności przestrzeni edukacyjnej i społecznej dla osób o zróżnicowanych potrzebach; potrafi generować uniwersalne rozwiązania konkretnych problemów oraz przewidywać skutki planowanych działań;

KA7_KK2 - jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań w kierunku poprawy dostępności środowiska edukacyjnego i społecznego z uwzględnieniem zasad projektowania uniwersalnego.

Wykłady: test zaliczeniowy

Ćwiczenia: projekt