Metody badań jakościowych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 380-RS5-3GKH |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.0
|
Nazwa przedmiotu: | Metody badań jakościowych |
Jednostka: | Wydział Nauk o Edukacji |
Grupy: |
3 rok SPC SJ sem. letni |
Punkty ECTS i inne: |
5.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Cele przedmiotu: 1.) Zapoznanie studentów z założeniami i specyfiką badań jakościowych; z głównymi strategiami i metodami badań jakościowych; z mapą stanowisk i podejść metodologicznych w pedagogicznych badaniach jakościowych. 2.) Zapoznanie studentów z wiedzą o projektowaniu i prowadzeniu badań uwzględniających specyfikę funkcjonowania osób z niepełnosprawnością/ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi 3.) Kształtowanie umiejętności badawczych studentów w zakresie projektowania, prowadzenia badań, analizy, interpretacji i prezentacji empirycznych danych jakościowych. 4.) Przygotowanie studentów do podejmowania indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie planowania i realizacji jakościowych projektów badawczych. Formy zaliczenia przedmiotu: wykład – zaliczenie na ocenę; ćwiczenia – zaliczenie na ocenę; Zaliczenie cząstkowe: Ćwiczenia: • ocena aktywności studenta na ćwiczeniach (zadania warsztatowe), • ocena efektów pracy zespołowej, • ocena za teczkę do analizy wyników badań jakościowych (projekt badawczy), Wykład: • zaliczenie pisemne (test dydaktyczny: pytania zamknięte i otwarte) Liczba punktów wymagana do zaliczenia (51% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania): Punktacja/oceny: 91%-100% bdb 81%-90% db plus 71%-80% db 61%-70% dst plus 51%-60% dst 50% -ndst |
Pełny opis: |
Moduł ogólnouczelniany Forma studiów: stacjonarne Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy, Rok studiów/semestr: III rok/VI semestr (jednolite) Kierunek: Pedagogika Specjalna Przedmiot wprowadzający: Metodologia badań społecznych Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: 15 h wykładów + 30 h ćwiczeń Punkty ECTS: 5 pkt Bilans nakładu pracy studenta Udział w wykładach -15h Udział w ćwiczeniach -30h Udział w konsultacjach - 2h Przygotowanie do ćwiczeń (czytanie wskazanej literatury) - 30h Przygotowanie teczki do analizy wyników badań jakościowych (projekt badawczy) - 40h Przygotowanie do zaliczenia pisemnego - 10h Wskaźniki ilościowe Nakład pracy studenta związany z zajęciami: Udział w wykładach - 15h, Udział w ćwiczeniach - 30h, Udział w konsultacjach - 2h (Suma: 2 ECTS) o charakterze praktycznym: Przygotowanie do ćwiczeń (czytanie wskazanej literatury) - 30h, Przygotowanie teczki do analizy wyników badań jakościowych (projektu badań) - 40h, Przygotowanie do zaliczenia pisemnego - 105h (Suma: 3 ECTS) Cele przedmiotu: 1.) Zapoznanie studentów z założeniami i specyfiką badań jakościowych; z głównymi strategiami i metodami badań jakościowych; z mapą stanowisk i podejść metodologicznych w pedagogicznych badaniach jakościowych. 2.) Zapoznanie studentów z wiedzą o projektowaniu i prowadzeniu badań uwzględniających specyfikę funkcjonowania osób z niepełnosprawnością/ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi 3.) Kształtowanie umiejętności badawczych studentów w zakresie projektowania, prowadzenia badań, analizy, interpretacji i prezentacji empirycznych danych jakościowych. 4.) Przygotowanie studentów do podejmowania indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie planowania i realizacji jakościowych projektów badawczych. |
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA Bunio-Mroczek Paulina (2021) Badania skoncentrowane na dzieciach, badania z udziałem dzieci, dzieci jako badacze. Etyczne i metodologiczne aspekty badań prowadzonych w nurcie nowej socjologii dzieci i dzieciństwa. "Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 17, nr 4, s. 6–26. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.4.01 Charmaz K. (2013), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska, PWN, Warszawa. Denzin N.K., Lincoln Y.S. (red.) (2010), Metody badań jakościowych, Tom 1, Tom 2, PWN, Warszawa. Flick U. (2011), Jakość w badaniach jakościowych, Niezbędnik Badacza, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa. Flick, U. (2012), Projektowanie badania jakościowego, Niezbędnik Badacza, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa. Gibbs G. (2011), Analizowanie danych jakościowych, Niezbędnik Badacza, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, PWN, Warszawa. Jemielniak D. (red.) (2012), Badania jakościowe. Metody i narzędzia, Tom 2, PWN, Warszawa. Jemielniak D. (red.) (2012), Badania jakościowe. Podejścia i teorie, Tom 1, PWN, Warszawa. Kasprzak T. (2022), Świat społeczny osób głuchoniewidomych. Analiza socjologiczna. Wyd. UwB, Białystok. Korzeniecka - Bondar A. (2018), Codzienny czas w szkole. "Impuls", Kraków. Kubinowski D. (2013), Rozwój badań jakościowych w pedagogice polskiej na przełomie XX i XXI wieku. Idiomatyczność. Synergia. Emergencja, Makmed, Lublin. Kubinowski, D. (2011), Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia-Metodyka-Ewaluacja, UMCS, Lublin. Kunat, B. (2015), Pomiędzy sztuką a badaniem naukowym. Etnografia wizualna jako źródło wiedzy o rzeczywistości edukacyjnej, Pogranicze. Studia Społeczne tom. 26, s.89-102. Kunat, B.(2012), Doskonalenie warsztatu wywiadu narracyjnego – z doświadczeń młodego badacza, Rocznik Pedagogiczny Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Nauk Pedagogicznych nr 35, s. 263-273. Kvale S. (2004), Inter Views. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, tłum. S. Zabielski, Trans Humana, Białystok. Kvale S. (2012), Prowadzenia wywiadów, Niezbędnik Badacza, tłum. A. Dziuban, PWN, Warszawa. Lisek-Michalska, J. (2012). Etyczne aspekty badań fokusowych z udziałem dzieci i młodzieży. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 42, s. 33 – 61. Malewski, M. (2017). Badania jakościowe w naukach społecznych. O potrzebie metodologicznej wyobraźni. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja Tom 20, numer 4(80), http://terazniejszosc.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/TCE/2017_80_7.pdf Miles M. B, Huberman A. M. (2000), Analiza danych jakościowych, Trans Humana, Białystok. Nowotniak J. (2012), Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej, „Impuls”, Kraków. Silverman D. (2012), Interpretacja danych jakościowych, tłum. M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, PWN, Warszawa. Silverman D. (2012), Prowadzenie badań jakościowych, tłum. J. Ostrowska, PWN, Warszawa. Sławińska, M. (2019). Problemy etyczne w badaniach z udziałem dzieci. Na przykładzie badania grupy przedszkolnej. "Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja" Tom 22, numer 2(86) Urbaniak-Zając, D., Kos, E. (2013), Badania jakościowe w pedagogice, PWN, Warszawa. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Banks M. (2009), Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Niezbędnik Badacza, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa. Hammersley M., Atkinson P. (2000), Metody badań terenowych, Zysk i S-ka, Poznań. Kędzierska H., (red.) (2010). Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych, UWM, Olsztyn. Konecki T. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa. Lalak D. (2009), Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, „Żak”, Warszawa. Lofland J., Snow D.A., Anderson L., Lofland L.H. (2009), Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, SCHOLAR, Warszawa. Rose G. (2010), Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością, tłum. E. Klekot, PWN, Warszawa. Urbaniak-Zając D., Piekarski J. (red.) (2001). Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych, UŁ, Łódź. Kuryłowicz E. (1996). Projektowanie uniwersalne : udostępnianie otoczenia osobom niepełnosprawnym . Warszawa: Centrum Badawczo-Rozwojowe Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Błaszak M., Przybylski Ł. (2010). Rzeczy są dla ludzi, Niepełnosprawność i idea projektowania uniwersalnego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Eikhaug O. (2018). Innovating with People. Inclusive Design and Architecture. DOGA: Design and Architecture Norway. |
Efekty uczenia się: |
KA7_WG6 Student/ka zna i rozumie metodologię badań naukowych stosowanych w dziedzinach nauk humanistycznych i nauk społecznych, w szczególności zasady projektowania i prowadzenia badań naukowych w zakresie pedagogiki specjalnej, oraz postulat wieloparadygmatyczności; KA7_WG7 Student/ka zna i rozumie metodologiczne założenia i zasady oraz etyczne normy projektowania i realizacji badań naukowych w zakresie pedagogiki specjalnej; KA7_UW1 Student/ka potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę z zakresu pedagogiki specjalnej oraz powiązanych z nią dyscyplin naukowych w celu analizy problemów rehabilitacyjnych, edukacyjnych, terapeutycznych i resocjalizacyjnych; KA7_UW3 Student/ka potrafi rozróżniać orientacje metodologiczne w badaniach naukowych w zakresie pedagogiki, formułować cele i problemy badawcze, stosować dobór adekwatnych metod i technik, konstruować narzędzia badawcze, opracowywać, prezentować i interpretować wyniki badań, wyciągać wnioski, wskazywać kierunki dalszych badań w obrębie wybranego zakresu pedagogiki specjalnej KA7_UO4 Student/ka potrafi współpracować z członkami zespołów badawczych na każdym etapie projektowania i realizacji badań naukowych; KA7_KK1 Student/ka ma gotowość posługiwania się uniwersalnymi zasadami i normami etycznymi w działalności zawodowej, kierując się szacunkiem dla każdego człowieka; |
Metody i kryteria oceniania: |
Formy zaliczenia przedmiotu: wykład – zaliczenie na ocenę; ćwiczenia – zaliczenie na ocenę; Zaliczenie cząstkowe: Ćwiczenia: • ocena aktywności studenta na ćwiczeniach (zadania warsztatowe), • ocena efektów pracy zespołowej, • ocena za teczkę do analizy wyników badań jakościowych (projekt badawczy), Wykład: • zaliczenie pisemne (test dydaktyczny: pytania zamknięte i otwarte) Liczba punktów wymagana do zaliczenia (51% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania): Punktacja/oceny: 91%-100% bdb 81%-90% db plus 71%-80% db 61%-70% dst plus 51%-60% dst 50% -ndst |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-06-30 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
CW
CW
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Alicja Korzeniecka-Bondar | |
Prowadzący grup: | Alicja Korzeniecka-Bondar | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
Pełny opis: |
Struktura procesu badawczego w kontekście przyjętej strategii badań jakościowych. Pojęcie projektu badawczego. Etapy badań naukowych. Sformułowanie celu i przedmiotu badań jakościowych. Definiowanie przypadku badawczego. Specyfika badań jakościowych w pedagogice specjalnej. Rodzaje i typy badań (terenowe, etnograficzne, performatywne, biograficzne, netnografia; metody gromadzenia i analizy danych, rodzaje i sposoby wykorzystania obserwacji; typy wywiadów badawczych; analizę dokumentów, treści, tekstową, konwersacyjną, dyskursu i audiowizualną). Triangulacja perspektyw teoretycznych, metod badawczych i źródeł danych. Problematyka zaangażowania uczestników badań. Zasady tworzenia scenariuszy badawczych i dyspozycji do badań jakościowych. Zasady przetwarzania i krytycznej analizy danych w kontekście przyjętej strategii badań naukowych i rodzaju danych. Dobór próby badawczej, terenu i przebieg badań jakościowych. Selekcja i kodowanie danych jakościowych, wyłanianie kategorii analizy i analizę relacji między nimi, tworzenie winiet, sieci, matryc i map pojęciowych. Programy komputerowe wspierające analizę danych jakościowych. Opracowywania wyników i raportu z badań naukowych w strategii jakościowej. Sposoby prezentacji wyników badań jakościowych. Etyczne aspekty prowadzenia i wykorzystywania badań naukowych w dziedzinie nauk społecznych, podstawowe zasady przeprowadzania tych badań. Dylematy i wybory etyczne na różnych etapach procesu badań jakościowych. Zaangażowanie uczestników badań, społeczno-polityczny kontekst badań. Sposoby prezentacji wyników badań w przestrzeni publicznej. Język i sposób narracji tekstów naukowych z badań jakościowych. |
|
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA Charmaz K. (2013), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska, PWN, Warszawa. Denzin N.K., Lincoln Y.S. (red.) (2010), Metody badań jakościowych, Tom 1, Tom 2, PWN, Warszawa. Flick U. (2011), Jakość w badaniach jakościowych, Niezbędnik Badacza, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa. Flick, U. (2012), Projektowanie badania jakościowego, Niezbędnik Badacza, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa. Gibbs G. (2011), Analizowanie danych jakościowych, Niezbędnik Badacza, tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, PWN, Warszawa. Jemielniak D. (red.) (2012), Badania jakościowe. Metody i narzędzia, Tom 2, PWN, Warszawa. Jemielniak D. (red.) (2012), Badania jakościowe. Podejścia i teorie, Tom 1, PWN, Warszawa. Kasprzak T. (2022), Świat społeczny osób głuchoniewidomych. Analiza socjologiczna. Wyd. UwB, Białystok. Korzeniecka - Bondar A. (2018), Codzienny czas w szkole. "Impuls", Kraków. Kubinowski D. (2013), Rozwój badań jakościowych w pedagogice polskiej na przełomie XX i XXI wieku. Idiomatyczność. Synergia. Emergencja, Makmed, Lublin. Kubinowski, D. (2011), Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia-Metodyka-Ewaluacja, UMCS, Lublin. Kunat, B. (2015), Pomiędzy sztuką a badaniem naukowym. Etnografia wizualna jako źródło wiedzy o rzeczywistości edukacyjnej, Pogranicze. Studia Społeczne tom. 26, s.89-102. Kunat, B.(2012), Doskonalenie warsztatu wywiadu narracyjnego – z doświadczeń młodego badacza, Rocznik Pedagogiczny Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Nauk Pedagogicznych nr 35, s. 263-273. Kvale S. (2004), Inter Views. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, tłum. S. Zabielski, Trans Humana, Białystok. Kvale S. (2012), Prowadzenia wywiadów, Niezbędnik Badacza, tłum. A. Dziuban, PWN, Warszawa. Malewski, M. (2017). Badania jakościowe w naukach społecznych. O potrzebie metodologicznej wyobraźni. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja Tom 20, numer 4(80), http://terazniejszosc.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/TCE/2017_80_7.pdf Miles M. B, Huberman A. M. (2000), Analiza danych jakościowych, Trans Humana, Białystok. Nowotniak J. (2012), Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej, „Impuls”, Kraków. Silverman D. (2012), Interpretacja danych jakościowych, tłum. M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, PWN, Warszawa. Silverman D. (2012), Prowadzenie badań jakościowych, tłum. J. Ostrowska, PWN, Warszawa. Urbaniak-Zając, D., Kos, E. (2013), Badania jakościowe w pedagogice, PWN, Warszawa. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA Banks M. (2009), Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Niezbędnik Badacza, tłum. P. Tomanek, PWN, Warszawa. Hammersley M., Atkinson P. (2000), Metody badań terenowych, Zysk i S-ka, Poznań. Kędzierska H., (red.) (2010). Jakościowe inspiracje w badaniach edukacyjnych, UWM, Olsztyn. Konecki T. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa. Lalak D. (2009), Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, „Żak”, Warszawa. Lofland J., Snow D.A., Anderson L., Lofland L.H. (2009), Analiza układów społecznych. Przewodnik metodologiczny po badaniach jakościowych, SCHOLAR, Warszawa. Rose G. (2010), Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością, tłum. E. Klekot, PWN, Warszawa. Urbaniak-Zając D., Piekarski J. (red.) (2001). Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych, UŁ, Łódź. Kuryłowicz E. (1996). Projektowanie uniwersalne : udostępnianie otoczenia osobom niepełnosprawnym . Warszawa: Centrum Badawczo-Rozwojowe Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Błaszak M., Przybylski Ł. (2010). Rzeczy są dla ludzi, Niepełnosprawność i idea projektowania uniwersalnego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Eikhaug O. (2018). Innovating with People. Inclusive Design and Architecture. DOGA: Design and Architecture Norway. |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/24" (w trakcie)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-06-30 |
Przejdź do planu
PN WYK
CW
CW
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Beata Kunat | |
Prowadzący grup: | Beata Kunat | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
Tryb prowadzenia przedmiotu: | w sali |
|
Skrócony opis: |
Cele przedmiotu: 1.) Zapoznanie studentów z założeniami i specyfiką badań jakościowych; z głównymi strategiami i metodami badań jakościowych; z mapą stanowisk i podejść metodologicznych w pedagogicznych badaniach jakościowych. 2.) Zapoznanie studentów z wiedzą o projektowaniu i prowadzeniu badań uwzględniających specyfikę funkcjonowania osób z niepełnosprawnością/ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi 3.) Kształtowanie umiejętności badawczych studentów w zakresie projektowania, prowadzenia badań, analizy, interpretacji i prezentacji empirycznych danych jakościowych. 4.) Przygotowanie studentów do podejmowania indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie planowania i realizacji jakościowych projektów badawczych. |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-06-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | (brak danych) | |
Prowadzący grup: | (brak danych) | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.