Metody badań kulturoznawczych

kierunkowe

Celem przedmiotu jest dostarczenie wiedzy na temat metod badawczych sosowanych w kulturoznawstwie i naukach humanistycznych, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki badań jakościowych. Przedstawione zostaną klasyczne, jak i najnowsze metody badawcze.

Prezentacja wybranych metod oraz podejść badawczych związanych z badaniami nad kulturą; przykłady ich zastosowania w badaniach kulturoznawczych ze szczególnym uwzględnieniem interdyscyplinarnego charakteru. Pogłębione przygotowanie studentów do wyboru własnej drogi poznania kultury.

lektura monograficzna
mieszany: w sali i zdalnie
w sali

Wymagania wstępne: przydatna jest wiedza z zakresu antropologicznych podstaw kulturoznawstwa i socjologii kultury.

Metody dydaktyczne: wykład problemowy z elementami dyskusji, wykład informacyjny, lektura monograficzna, praca zbiorowa, praca indywidualna, prezentacje, konsultacje.

Punkty ECTS: 4

Bilans nakładu pracy studenta

Rodzaje aktywności:

– udział w wykładach – 15 godzin;

– udział w ćwiczeniach – 15 godzin;

– przygotowanie do zajęć – 9 godzin;

– przygotowanie do egzaminu – 20;

– egzamin -1;

– udział w konsultacjach – 10 godzin;

– przygotowanie projektu - 30 godzin.

Razem 100 godzin, co odpowiada 4 punktom ECTS

Wskaźniki ilościowe

Nakład pracy studentki/studenta związany z zajęciami:

– wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela – 40 godzin, co odpowiada 1,6 punktu ECTS

– o charakterze praktycznym – 60 godzin, co odpowiada 2,4 punktu ECTS

Profil studiów - ogólnoakademicki.

Forma studiów – stacjonarne

Rodzaj przedmiotu – obowiązkowy

Dziedzina nauk humanistycznych: nauki o kulturze i religii

Rok studiów/sem. - 2022/23 /sem. I

Wymagania wstępne - brak

Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć – np. 15 godzin wykładu i 15 godzin ćwiczeń

Metody dydaktyczne – np. wykład konwersatoryjny, metoda heurystyczna, metoda problemowa, (w ramach wykładu), metoda heurystyczna, metoda problemowa, dyskusja moderowana (w ramach ćwiczeń, również w ramach konsultacji), metoda pokazu (w ramach zajęć zdalnych asynchronicznych).

Punkty ECTS – np. 4

Bilans nakładu pracy studenta – np. udział w zajęciach 30 godz.

przygotowania studenta związane z zajęciami 70 godz., egzamin 2 godz. Razem: 100 godzin, co odpowiada 4 pkt ECTS.

Wskaźniki ilościowe – np. nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 50 godzin, co odpowiada 2 pkt ECTS oraz nakład pracy studenta, który nie wymaga bezpośredniego udziału nauczyciela 100 godz., co odpowiada 2,0 pkt ECTS.

Literatura podstawowa:

• Alexander Bryant Keith, 2010, Etnografia performatywna. Odgrywanie i pobudzanie kultury, [w:] Denzin Norman K., Lincoln Yvonna S., Metody badań jakościowych, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 581-622.

• Babbie Earl, 2005, rozdz. 4: Plan badań, [w:] tegoż, Badania społeczne w praktyce, tłum. Witold Betkiewicz i In., Warszawa: PWN, s. 109-138.

• Flick Uwe, 2010, Projektowanie badania jakościowego, tłum. Paweł Tomanek, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, tamże: Etyka w badaniach jakościowych, s. 121-133.

• Giza Anna, 1991, Życie jako opowieść. Analiza materiałów autobiograficznych w perspektywie socjologii wiedzy, Wrocław: Zakład im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

• Godlewski Grzegorz, 2010, Luneta i radar: o dwóch strategiach badań kulturoznawczych, [w:] Wojciech Jerzy Burszta, Michał Januszkiewicz, Kulturo-znawstwo dyscyplina bez dyscypliny?, Warszawa: ACADEMICA Wydawnictwo SWPS, s. 51-64.

• Hammersley Martyn, Atkinson Paul, 2000, Metody badań terenowych, tłum. Sławomir Dymczyk, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

• Kępa Ewa, 2012, Autoetnografia – metoda dla odważnych?, [w:] Katarzyna Citko, Marzanna Morozewicz (red.), Autobiografizm w kulturze współczesnej, Białystok: „Trans Humana”, s. 109-121.

• Kmita Jerzy, 2007, Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, tamże: Kultura symboliczna, s. 47-87.

• Olesen Virginia, 2009, Feministyczne badania jakościowe u progu milenium. Zarys i wyzwania, [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. I, tłum. Monika Bobako, Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, s. 341-398.

• Rakowski Tomasz, 2013, Etnografia/animacja/sztuka. Obrona metodologiczna, "Stan Rzeczy", Nr 1 (4), s. 38-63, https://stanrzeczy.edu.pl/index.php/srz/article/view/170

• van Dijk Teun A., 2001, Badania nad dyskursem, [w:] tegoż, (red.), Dyskurs jako struktura i proces, przeł. Grzegorz Grochowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 9-44.

Angrosino Michael, Badania etnograficzne i obserwacyjne, tłum. Maja Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa 2010, s. 81-125

Babbie Earl, rozdz. 4: Plan badań, [w:] tegoż, Badania społeczne w praktyce, tłum. Witold Betkiewicz i In., Warszawa 2005, s. 109-138

Barbour Rosaline, Badania fokusowe, PWN, Warszawa 2010, s. 21-151

Frankfort-Nachmias Chava, Nachmias David, rozdz. 11: Konstruowanie kwestionariusza, [w:] tychże, Metody badawcze w naukach społecznych, tłum. Elżbieta Hornowska, Poznań 2001,, s. 266-296

Hammersley Martyn, Atkinson Paul, Problemy etyczne, [w:] tychże, Metody badań terenowych, tłum. Sławomir Dymczyk, Poznań 2000, s. 268-291

Nowotny Agata, Sztandar-Sztanderska Karolina, Daszkowska-Kamińska Aleksandra, 2010, Jak diagnozować środowisko lokalne?, „Równać szanse”: http://rownacszanse.pl/uploads_public/cms/parameter-1535/3412_Poradnik_do_diagnozy_RS_2010_OKG.pdf ; http://rownacszanse.pl/uploads_public/cms/parameter-1519/3414_Poradnik_do_diagnozy_wywiady_RS_2010_OKG.pdf

Literatura uzupełniająca:

Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, Warszawa 2003

Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, Warszawa 2004

Banks Marcus, Materiały wizualne w badaniach jakościowych, Warszawa 2009

Creswell John W., Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Warszawa 2013

Denzin Norman K., Lincoln Yvonna S., 2010, (red.), Metody badań jakościowych, t. 1, t. 2

Flick Uwe, Projektowanie badania jakościowego, Warszawa 2010

Karpiński Jakub, Wprowadzenie do metodologii nauk społecznych, Białystok 2018

Kmita Jerzy, Kultura jako przedmiot badań, Poznań 2001

Kozinets Robert V., Netnografia. Badania etnograficzne online, Warszawa 2012

Kvale Steinar, Interview. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, tłum. Stanisław Zabielski, Białystok 2004

Kvale Steinar, Wprowadzenie do badań z zastosowaniem techniki wywiadu; Epistemologiczne problemy związane z prowadzeniem wywiadów, [w:] tegoż: Prowadzenie wywiadów, Warszawa 2010, s. 27-57.

Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, , t. I i II, PWN, Warszawa 2010

Rapley Tim, Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, Warszawa 2010

Salzman Philip Carl, Rice Patricia C., Myśleć jak antropolog, Gdańsk 2009

Schuman Howard, Metoda i znaczenie w badaniach sondażowych, Warszawa 2013

Silverman David, Interpretacja danych jakościowych, Warszawa 2007

Silverman David, Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa 2008

Sztumiński Janusz, Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 2005

Badania jakościowe. Podejścia i teorie, pod red. Dariusza Jemielniaka, t. 1 PWN 2012

Badania jakościowe. Metody i narzędzia , pod red. Dariusza Jemielniaka, t. 2 PWN 2012

Uwagi:

W spisie lektur niektóre źródła odpowiadają lekturom, które studenci I stopnia kulturoznawstwa poznali wcześniej w trakcie zajęć z Metodologii badań kulturoznawczych. Umieszczono je z myślą o osobach, które nie miały okazji poznać ich wcześniej.

WIEDZA:

KA6_WG1 miejsce i znaczenie nauk o kulturze i religii w relacji

do nauk humanistycznych oraz społecznych, ich specyfikę przedmiotową i metodologiczną

KA7_WG2 klasyczne i współcześnie dokonania, ośrodki i szkoły badawcze kluczowe dla studiów kulturoznawczych i wie

o potrzebie ciągłego uzupełniania wiedzy na poziomie zaawansowanym

KA7_WK2 w stopniu zaawansowanym – kierunki i tendencje przeobrażeń we współczesnej kulturze, ma wiedzę o zależnościach między nimi

UMIEJĘTNOŚCI:

KA7_UK2 przygotować się do dyskusji i przeprowadzić ją, posiadając pogłębioną umiejętność merytorycznego argumentowania,

z wykorzystaniem własnych poglądów i odniesieniem ich do poglądów różnych autorów

KA7_UK3 formułować opinie krytyczne o wytworach kultury

na podstawie wiedzy i własnego doświadczenia, podjąć trud orzekania o wartościach artystycznych i estetycznych, w języku polskim i obcym na poziomie B2+

KOMPETENCJE SPOEŁECZNE:

KA7_KO1 twórczej analizy nowych sytuacji i problemów w celu samodzielnego, krytycznego i odpowiedzialnego formułowania propozycji ich rozwiązywania w wypełnianiu zobowiązań społecznych oraz inspirowaniu i organizowaniu działalności kulturowej i społecznej

KA7_KO2 otwartości na nowe idee i poglądy, gotowości

do podejmowania polemiki oraz zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów w celu inspirowania działań na rzecz interesu publicznego

Praca grupowa lub samodzielna nad projektem badawczym

W trakcie ćwiczeń oceniane są:

- projekt badawczy,

- frekwencja: możliwa jest jedna nieobecność nieusprawiedliwiona , forma zaliczenie nieobecności po konsultacji z prowadzącym

- aktywność na zajęciach poparta lekturą tekstów

- przygotowany referat na temat uzgodniony z prowadzącym

Zaliczenie wykładów na podstawie frekwencji i aktywności - zaliczenie jest warunkiem zaliczenia całego przedmiotu.