Socjologia w zarządzaniu

specjalizacyjne

Charakterystyka socjologicznych uwarunkowań zachowań organizacyjnych odnoszących się do funkcji zarządzania oraz przykładowe narzędzia do diagnozy wewnątrz oraz zewnątrz-organizacyjnej.

Wykład ma za zadanie przybliżyć słuchaczom socjologiczne komponenty głównych funkcji zarządzania. Główną płaszczyzną dookreślającą potencjalną gamę zachowań w organizacjach i instytucjach z punktu widzenia socjologii pozostaje kultura, która ukierunkowuje lokalną specyfikę poszczególnych funkcji zarządzania, jak motywowanie, kontrolowanie czy decydowanie w organizacjach. Treści wykładu charakteryzują podział kultur (tzw. kultury narodowe) oraz wykazują specyfikę miejscową polskiej kultury organizacyjnej (tzw. kultura folwarczna) i precyzują możliwości wykorzystania takiej wiedzy w aktywności zarządczej. Kolejna część treści wykładów skupia się na badaniach społecznych w zakresie badań ilościowych i jakościowych, przeznaczonych do diagnoz organizacyjnych (np. badanie potrzeb pracowniczych, tzw. atmosfery w pracy, zadowolenia z kierownictwa/treści pracy, elementy oceny pracowniczej). W tym zakresie przedstawiona będzie organizacja badań oraz charakterystyka wybranych narzędzi badawczych z wykazaniem ich funkcjonalności.

Ćwiczenia poświęcone są praktycznemu zastosowaniu wiedzy z wykładów w tworzeniu narzędzi badawczych do diagnoz aktywności organizacyjnych. W treści ćwiczeń poruszane są także zagadnienia typowe dla zrozumienia dynamiki wewnętrznej organizacji, jak prawo Parkinsona, czy problematyka socjometrii. Składową końcowej oceny z ćwiczeń jest przygotowanie wersji narzędzia badawczego (kwestionariusz, dyspozycje/scenariusz zogniskowanego wywiadu grupowego) pod kątem wybranego problemu dotyczącego wewnętrznej dynamiki organizacji (np. ocena kierownictwa, diagnoza treści pracy, potrzeb pracowniczych, systemu motywacyjnego, organizacji pracy) albo postrzegania organizacji na zewnątrz przez interesariuszy społecznych i/lub zapotrzebowania rynkowego związanego z produktami/usługami organizacji.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: niestacjonarne

Język przedmiotu: język polski

Rodzaj przedmiotu: specjalizacyjny

Rok studiów i semestr: II rok studiów, III semestr

Dziedzina i dyscyplina nauki: dziedzina nauk społecznych, dyscyplina nauk socjologicznych

Wymagania wstępne: brak

Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: 9 godzin wykładu i 9 godzin ćwiczeń

Metody dydaktyczne: wykład, zaliczenie końcowe w formie testu; ćwiczenia, aktywność na zajęciach, przygotowanie w grupie projektu narzędzia badawczego, zaliczenie końcowe

Forma zaliczenia przedmiotu: wykład - egzamin testowy; ćwiczenia - zaliczenie na ocenę

Punkty ECTS: 3

Bilans nakładu pracy studenta/ki:

- udział w wykładach - 9 godz.

- udział w ćwiczeniach - 9 godz.

- przygotowanie do wykładu (studia literatury) - 16 godz.

- przygotowanie do ćwiczeń i zaliczenia/zadań - 19 godz.

- przygotowanie do zaliczenia i obecność na nim - 16 godz.

- egzamin/zaliczenie - 2 godz.

- konsultacje - 4 godz.

Wskaźniki ilościowe:

Nakład pracy studenta/tki związany z zajęciami: 18 godz. udział w wykładach i ćwiczeniach, 1 godz. konsultacji (wykłady) i 3 godz. konsultacji (ćwiczenia) oraz 2 godz. udziału w egzaminie i zaliczeniu, co odpowiada 0,9 pkt ECTS wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego. Pozostałe 2,1 pkt ECTS to praca samodzielna i praca w grupie studenta/ki.

Literatura podstawowa:

- E.R. Babbie, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa 2004.

- R.S. Barbour, Badania fokusowe, PWN, Warszawa 2010.

- P. Boski, Kulturowe ramy zachowań społecznych, PWN, Warszawa 2022.

- J.W. Creswell, Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.

- C. Hampden-Turner, A. Trompenaars, Siedem wymiarów kultury. Znaczenie różnic kulturowych w działalności gospodarczej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002.

- J. Hryniewicz, Stosunki pracy w polskich organizacjach, Scholar, Warszawa 2007.

- E. Masłyk-Musiał, Społeczeństwo i organizacje. Socjologia organizacji i zarządzania, Wyd. UMCS, Lublin 1999.

- A.N. Oppenheim, Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Zysk i S-ka, Poznań 2004.

- C.N. Parkinson, Prawo Parkinsona czyli w pogoni za postępem, Bart, Warszawa 2001.

Literatura uzupełniająca:

- R.S. Bhagat, R.M. Steers (eds.), Cambridge Handbook of Culture, Organizations, and Work, Cambridge University Press, Cambridge UK, New York, NY 2009.

- J. Brzeziński, A. Brzezińska (red.), Metodologia badań społecznych. Wybór tekstów, Zysk i S-ka Poznań, Poznań 2011.

- M. Godwyn (ed.), Research Handbook on the Sociology of Organizations, Edward Elgar, Northampton 2022.

- M. Godwyn, J.H. Gittell (eds.), Sociology of Organizations: Structures and Relationships, SAGE, Thousand Oaks, CA 2012.

- M. Kostera, Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych, PWN, Warszawa 2003.

- D. Maison, Jakościowe metody badań społecznych. Podejście aplikacyjne, PWN, Warszawa 2022.

- G. Morgan, Obrazy organizacji, PWN, Warszawa 2013.

- J. Perek-Białas, M. Rószkiewicz, D. Węziak-Białowolska, A. Zięba-Pietrzak, Projektowanie badań społeczno-ekonomicznych. Rekomendacje i praktyka badawcza, PWN, Warszawa 2013.

- W. Ratyński, Psychologiczne i socjologiczne aspekty zarządzania, C.H. Beck, Warszawa 2005.

- S.P. Robbins, Zasady zachowania w organizacji, Zysk i S-ka, Poznań 2001.

- M. Siemiński, Kształtowanie kultury organizacyjnej przedsiębiorstw przemysłowych, Wyd. Dom Organizatora, Toruń 2008.

- W. Šmid, Psychologia i socjologia zarządzania. Słownik terminów, Wyd. WSZiM, Sosnowiec 2003.

Wiedza

Student/ka:

KA7_WG4: ma wiedzę na temat różnych rodzajów więzi społecznych istniejących w ramach organizacji oraz o występujących między nimi prawidłowościach, a także ma pogłębioną wiedzę na temat więzi społecznych występujących w ramach relacji rynkowych

KA7_WG5: ma rozszerzoną wiedzę o człowieku jako twórcy i aktywnym uczestniku struktur społecznych i zasad ich funkcjonowania

KA7_WG7: ma pogłębioną wiedzę o normach i regułach społecznych (w tym: organizacyjnych, zawodowych, etycznych) organizujących struktury i instytucje społeczne i rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich źródłach, naturze, zmianach i sposobach działania

Umiejętności

Student/ka:

KA7_UW1: potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne i relacje między nimi w zakresie dyscypliny nauk o zarządzaniu

Kompetencje społeczne

Student/ka:

KA7_UK1: ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego ze względu na dynamikę procesów rynkowych i społecznych zachodzących w świecie; potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób.

wykład, ćwiczenia, zaliczenie końcowe w formie testu, aktywność na ćwiczeniach, przygotowanie we współpracy projektu na ćwiczenia