Kultura języka prawnego i prawniczego 370-PS5-1KJP
Konwersatorium (KON) Rok akademicki 2020/21

Literatura podstawowa:

1. A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, PWN, Warszawa 2012

2. T. Karpowicz, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, PWN, Warszawa 2009

Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. E.Baskowska, 3. A. Mikołajczuk, Książka i wiedza, Warszawa 2003

Literatura uzupełniająca:

1. H. Jadacka, Poradnik językowy dla prawników, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2006

2. T. Gizbert-Studnicki, Sytuacyjne uwarunkowanie językowych właściwości tekstów prawnych, w: Język – prawo – społeczeństwo, red. E. Malinowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004

3. K. Kłosińska (red.), Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, Warszawa 2009

4. A. Malinowski, Polski język prawny. Wybrane zagadnienia, LexisNexis, Warszawa 2006

5. M. Andruszkiewicz, Problemy etyki słowa w państwie prawa, w: Filozoficzne i teoretyczne zagadnienia demokratycznego państwa prawa, red. M. Andruszkiewicz, A. Breczko, S. Oliwniak, Temida 2, Białystok 2015

Słowniki:

1. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2004

2. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2002

3. Wielki słownik ortograficzny języka polskiego PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, red. E. Polański, Warszawa 2003

4. Wielki słownik języka polskiego - www.wsjp.pl

Wiedza absolwenta:

- ma rozszerzoną wiedzę o charakterze nauk prawnych, ich miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk - KA7_WG1

- zna i rozumie podstawową terminologię prawniczą - KA7_WK2

Sposób weryfikacji:

- zaliczenie pisemne – odpowiedź w formie pisemnej na pytania opisowe z podanej wcześniej listy zagadnień egzaminacyjnych

Umiejętności absolwenta:

- potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać znaczenia określonych norm prawych oraz wzajemne relacje pomiędzy tymi normami w ujęciu interdyscyplinarnym- KA7_UW2

- dostrzega związki między zjawiskami prawnymi, a innymi zjawiskami kulturowymi i społecznym - KA7_UU2

Sposób weryfikacji:

- ocena efektów pracy zespołowej podczas analizy wybranego przez prowadzącego zajęcia zagadnienia z zakresu kultury języka prawnego i prawniczego

Kompetencje społeczne absolwenta:

- potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny - KA7_KK2

Sposób weryfikacji: sprawdzenie nabytych przez studenta postaw społecznych odnośnie do problematyki zakresu kultury języka prawnego i prawniczego oraz konieczności pogłębiania swojej wiedzy i umiejętności (zob. weryfikacja efektów kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności); ocena ogólna pracy w grupie podczas dyskusji prowadzonych w ramach konwersatorium.

Formy zaliczenia zajęć:

- zasady dopuszczenia do zaliczenia - udział w zajęciach

- metoda oceniania - ocena na podstawie zaliczenia pisemnego lub ustnego w formie odpowiedzi na pytania opisowe z podanej wcześniej listy zagadnień zaliczeniowych, w terminach wyznaczonych zgodnie z harmonogramem sesji egzaminacyjnej w I i II terminie. Dodatkową formą jest uwzględnienie aktywności na zajęciach, którą jest merytoryczny udział w dyskusjach moderowanych w trakcie zajęć.

1. Rola języka w praktyce prawniczej. Kultura języka polskiego w tekstach prawnych i prawniczych - pojęcie i elementy.

2. Pojęcie i składniki kultury języka – sprawność i poprawność językowa.

3. Norma językowa (norma wzorcowa i norma użytkowa polszczyzny) i błąd językowy, kryteria oceny i typologia błędów, praktyka językowa, kompetencja językowa, kompetencja komunikacyjna.

4. Sposoby definiowania języka - język jako kod i system znaków. Odróżnienie pojęciowe języków związanych z prawem - język prawny, język prawniczy, język urzędowy, języki okołoprawne.

5. Język prawny i język prawniczy na tle zróżnicowania wewnętrznego polszczyzny; odmiany i style funkcjonalne – typologie i charakterystyka. Język wypowiedzi oficjalnej; cechy stylu normatywnego.

6. Syntaktyczne i semantyczne właściwości języka prawnego i prawniczego (postulaty jednoznaczności, zwięzłości i komunikatywności, problem usuwania wieloznaczności w tekście prawnym, definicje legalne, klauzule generalne). Otwarta tekstowość wyrażeń i zwrotów języka prawnego.

7. Cechy tekstu prawnego w świetle wymogów normatywnych tworzenia prawa – precyzja, komunikatywność, adekwatność.

8. Pragmatyczne odrębności i funkcje języka prawnego i prawniczego. Funkcje języka prawnego i prawniczego w świetle typologii funkcji języka. Rodzaje wypowiedzi. Specyfika wypowiedzi normatywnej.

9. Pojęcie i składniki sytuacji komunikacyjnej języka prawnego i prawniczego.

10. Elementy retoryki i środki wyrazu w wypowiedziach prawniczych. Zasady wymowy prawniczej.

11. Problematyka etyki słowa, estetyki słowa i etykiety językowej jako składników kultury języka.

Moduł jest prowadzony z wykorzystaniem różnorodnych metod i technik dydaktycznych, tj. metody heurystycznej, materiałów multimedialnych i dyskusji oraz w formie zdalnej. Tradycyjne konwersatorium połączone jest z warsztatami grupowymi i dyskusją na temat przedstawianej problematyki kultury języka prawnego i prawniczego. Dodatkową formą są konsultacje.