Źródłoznawstwo historyczne do końca XVIII w. 350-HS1-2AZH1
Ćwiczenia (CW)
Rok akademicki 2020/21
Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)
| Liczba godzin: | 30 | ||
| Limit miejsc: | (brak limitu) | ||
| Literatura: |
J. Szymański, Nauki pomocnicze historii (wydania po 1983 r.) K. Maleczyński, B. Bielińska, A. Gąsiorowski, Dyplomatyka wieków średnich, Warszawa 1971; A.Tomczak, Kilka uwag o kancelarii królewskiej w drugiej połowie XVI w., „Archeion”, t. 37, 1962; I.Sułkowska – Kurasiowa, Księgi sigillat Metryki koronnej (1658 – 1794), „Archeion”, t. 54, 1970; I.Sułkowska – Kurasiowa, Księgi kanclerskie (księgi spraw publicznych) Metryki koronnej, „Archeion”, t. 60, 1974; I.Sułkowska – Kurasiowa, Księgi wpisów Metryki koronnej (1447 – 1794) w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, „Archeion”, t. 44, 1966; I.Sułkowska – Kurasiowa, Księgi poselskie (Libri Legationum) Metryki koronnej, „Archeion”, t. 48, 1968; P. Kennedy Grimsted, Układ i zawartość Metryki litewskiej, „Archeion”, t. 80, 1986; I. Valikonytė, W poszukiwaniu modelu układu najstarszych ksiąg spraw sądowych Metryki Litewskiej w: Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės istorijos šaltiniai. Faktas. Kontekstas. Interpretacija, Vilnius 2007. J. Szymański, Nauki... W. Dworaczek, Genealogia, t. 1, Warszawa 1959 C, Kuklo, Źródła i badania nad statystyką demograficzną ziem polskich w okresie przedrozbiorowym w: Rozwój myśli i instytucji statystycznych na ziemiach polskich, red. S. Jońca, Warszawa 1994 B, Kumor, Źródła do statystyki kościelnej na ziemiach polskich od połowy XVI od XIX w. w: Rozwój mysli... P. Dąbkowski, Palestra i księgi sądowe ziemskie i grodzkie w dawnej Polsce, Lwów 1912 J. Bielecka, Kancelaria grodzka wielkopolska w XVI – XVIII w, „Studia Źródłoznawcze”, t. 1, 1957 J. Bielecka, Organizacja i działalność kancelarii ziemskich i grodzkich wielkopolskich od XIV do XVIII w., „Archeion”, t. 22, 1954 J. Siedlecki, Kancelaria ziemi bielskiej w Brańsku w XVI – XVIII w., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego. Filia w Białymstoku. Prace Historyczne”, t. 12, 1989 M. Friedberg, Kancelaria miasta Krakowa do połowy XVIII w. , „Archeion”, t. 24, 1955 J. Łossowski, Kancelarie miast szlacheckich województwa lubelskiego, Lublin 1997 A. Tomczak, Kancelaria biskupów włocławskich w okresie księgi wpisów (XV – XVIII w.), Toruń 1964. Historia sejmu polskiego. praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Michalskiego. Tom I do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1984; Izabela Lewandowska-Malec: Sejm walny koronny Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jego dorobek ustawodawczy. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2009Sumariusz dokumentów Kamery Wojny i Domen w Białymstoku 1796 – 1807, opr. A. Gawroński, Białystok 2007 A. Małłek, Akta urzędu „Kamera Wojny i Domen w Białymstoku” (1795 – 1807), „Białostocczyzna” 4, 1993. Antologia prac historyka papiernictwa Włodzimierza Budki, 2009 J. Siniarska – Czaplicka, Filigrany papierni położonych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od początku XVI do połowy XVIII wieku (1969); J. Siniarska – Czaplicka, Katalog filigranów czerpalni Rzeczypospolitej zebrany z papierów tłoczonych w latach 1500-1800 (1983) Księga ławnicza miasta Nowego nad Wisłą (1416–1527), wyd. K. Mikulski, W. Nowosad, Toruń 2012. Księga miasta Pawłowa 1646–1762, oprac. M.J. Kawałko, Lublin 2016. Księga wójtowsko-ławnicza miasta Limanowa z lat 1770–1798, oprac. A. Urbaniec, Limanowa 2016. Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1589–1604, oprac. W. Uruszczak, M. Mikuła, K. Fokt, A. Karabowicz, Kraków 2016. A. Klonder, Inwentarze mienia w badaniach kultury Europy od średniowiecza po nowożytność, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2, 2003, s. 155-176. Testamenty szlachty krakowskiej XVII-XVIII w. Wybór tekstów źródłowych z lat 1650- 1799, oprac. A. Falniowska-Gradowska, Kraków 1997. S. Weyman, Pierwsze ustawy pogłównego generalnego w Polsce na tle ówczesnego systemu podatkowego, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 18, 1956. J. Słowiński, Kancelarie wsi małopolskich od końca XIV do schyłku XVIII wieku, „Studia Źródłoznawcze” 31, 1990. |
||
| Efekty uczenia się: |
KP6_WG2 student ma zaawansowaną, uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii dawnych i współczesnych ziem polskich KP6_WG6 zdaje sobie sprawę z różnorodności źródeł historycznych; rozumie ich przydatność w badaniach historycznych KP6_WG10 ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej źródłoznawstwa historycznego i roli metod badania i interpretacji źródeł w badaniach historycznych KP6_WG11 zna podstawowe metody badawcze i narzędzia warsztatu historyka w zakresie źródłoznawstwa historycznego KP6_UW1 samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego KP6_UW3 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i wykorzystywać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł informacji; analizuje źródła historyczne KP6_UK2 potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie badania KP6_UK3 potrafi obsługiwać na poziomie podstawowym programy biurowe i wykorzystywać je do przygotowywania prac pisemnych KP6_KK1 ma krytyczną świadomość zakresu swojej wiedzy historycznej i umiejętności warsztatowych i rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie nauk pomocniczych historii KP6_KK4 jest zdolny do okazywania zrozumienia dla świata wartości i postaw ludzi w różnych okresach i kontekstach historycznych, np. przywiązania do tradycji szlacheckich KP6_KO1 docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym |
||
| Metody i kryteria oceniania: |
Metody oceniania - ocenianie bieżące w trakcie zajęć, kolokwium zaliczeniowe Kryteria oceniania - obecność na zajęciach, aktywny w nich udział w oparciu o wskazaną literaturę przedmiotu, pozytywne zaliczenie kolokwium zaliczeniowego |
||
| Zakres tematów: |
1. Źródła dokumentacyjne i historiograficzne właściwe dla średniowiecza i epoki wczesnonowożytnej – chronologia pojawiania się poszczególnych gatunków, - cechy charakterystyczne - wartość merytoryczna dla poszczególnych obszarów badawczych 2. Dokument czy akt nowożytny? Dokument w okresie wczesnonowożytnym: - dyskusja na temat zakresu dyplomatyki w historiografii polskiej i powszechnej - akt nowożytny, jego formuły i funkcja analiza formuł aktu nowożytnego (Akt konfederacji warszawskiej) 3. Księgi wpisów kancelarii monarszej koronnej i wielkoksiążęcej litewskiej - Metryka koronna i litewska Metryka koronna: a. dzieje kancelarii koronnej w XV – XVIII w. b. historia gatunku c. rodzaje i funkcje ksiąg metryki koronnej Metryka litewska: d. dzieje kancelarii WXL e. rodzaje i funkcje ksiąg metryki litewskiej 4 - 5. Księgi sądów grodzkich i ziemskich oraz akta metrykalne jako źródło historyczne (opcjonalnie zajęcia w Archiwum Państwowym w Białymstoku, w zależności od sytuacji epidemiologicznej) a/ księgi sądowe: - geneza gatunku - rodzaje ksiąg sadowych sądów szlacheckich - struktura i kategorie wpisów ksiąg grodzkich i ziemskich b/ akta metrykalne - geneza gatunku - księgi metrykalne różnych wyznań - struktura wpisów 6. Kamera Wojny i Domen – (opcjonalnie zajęcia w AP w Białymstoku, w zależności od sytuacji epidemiologicznej) - dzieje zespołu - zawartość i znaczenie zespołu 7. Ustawodawstwo państwowe: Korona Polska, Wielkie Księstwo Litewskie, Rzeczypospolita - źródła towarzyszące powstawaniu konstytucji sejmowych - proces powstawania konstytucji sejmowych; - sejmy nie kończące się wydaniem konstytucji - relacje z przebiegu obrad sejmowych - konstytucje sejmowe (konstrukcja i układ) - prawodawstwo Wielkiego Księstwa Litewskiego: Statuty litewskie 1529, 1566, 1588 8. Ustawodawstwo kościelne – akta synodów prowincjonalnych ewangelicko – reformowanej Jednoty Litewskiej - synod prowincjonalny Jednoty jako źródło prawa kalwinistów w Wielkim Księstwie Litewskim - charakterystyka źródła i jego znaczenie dla badań m.in. nad dziejami Kościoła ewangelicko – reformowanego, stosunków międzywyznaniowych, polityki finansowej wspólnoty 9. Historiograficzne gatunki źródeł pisanych: A/ pamiętnik, B/ dziennik, C/ biografia staropolska D/ epistolografia a. historia poszczególnych gatunków b. ich specyfika i wartość jako źródeł historycznych 10. Filigrany jako źródło historyczne 11. Inwentarz mienia i testament jako źródło do badań kultury materialnej 12. Spisy podatkowe 13. Źródła masowe w badaniach historycznych 14. Księgi miejskie i wiejskie 15. Źródła do dziejów Białegostoku |
||
| Metody dydaktyczne: |
Elementy wykładu, dyskusja, praca pod kierunkiem z tekstem źródła |
||
Grupy zajęciowe
| Grupa | Termin(y) | Prowadzący |
Miejsca  |
Akcje |
|---|---|---|---|---|
| 1 |
(brak danych),
(sala nieznana)
|
Marzena Liedke, Monika Kozłowska-Szyc | 23/ |
szczegóły |
|
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku: |
||||
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.