Źródłoznawstwo historyczno-wojskowe 350-HS1-1ZHW
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2020/21

J. Pieter, Ogólna metodologia pracy naukowej, Wrocław 1967;

W. Semkowicz, Encyklopedia nauk pomocniczych historii, Kraków 2011;

J. Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2005;

Z. Wojtkowiak, Nauki pomocnicze historii najnowszej – źródłoznawstwo: źródła narracyjne, cz. 1: Pamiętnik, tekst literacki, Poznań 2001;

M. Hendrykowski, Film jako źródło historyczne, Poznań 2000;

I. Ihnatowicz, Nauki pomocnicze historii XIX i XX wieku, Warszawa 1990;

S. Nawrocki, Rozwój form kancelaryjnych na ziemiach polskich od średniowiecza do końca XX wieku, Poznań 1998;

W.K. Roman, Centralne Archiwum Wojskowe 1918-1998. Tradycje, historia, współczesność służby archiwalnej Wojska Polskiego, Toruń 1999;

M. Kafel, Prasoznawstwo. Wstęp do problematyki, Warszawa 1969;

B. Kurbis, Cztery eseje o źródłoznawstwie, Poznań 2007;

J. Topolski, Metodologiczne klasyfikacje źródeł historycznych, [w]: Problemy dydaktyczne nauk pomocniczych historii, t. 1, Katowice 1972;

G. Labuda, Próba nowej systematyki i nowej interpretacji źródeł historycznych, „Studia Źródłoznawcze”, 1957;

T. Buksiński, Interpretacja źródeł historycznych, Warszawa 1992;

J. Tandecki, K. Kopiński, Edytorstwo źródeł historycznych, Warszawa 2014;

Armia Czerwona w przededniu najcięższej próby: materiały z posiedzenia Głównej Rady Wojennej i wyższej kadry dowódczej Armii Czerwonej w dniach 23-31 grudnia 1940 roku, oprac. C. Grzelak et al., Warszawa 2006;

Tajne oblicze GL-AL i PPR. Dokumenty, t. 1, 2, oprac. M. J. Chodakiewicz et al., Warszawa 1997;

Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich, t. 1-8, Warszawa 1961-1974;

Twierdza Toruń: stan w latach dwudziestych XX wieku. Dokumenty, oprac. M. Giętkowski et al., Toruń 2016.

Sowiecki najazd 1939. Sojusznik Hitlera napada polskie Kresy - relacje świadków i uczestników, oprac. C. Grzelak, Warszawa-Kraków 2017.

Ostrołęka 1831. Wspomnienia, rozkazy, relacje. Wybór źródeł, oprac. N. Kasparek et al., Ostrołęka 2011;

Straty wojenne województwa białostockiego 1939-1945. Wybór dokumentów archiwalnych, oprac. M. Kietliński, Białystok 2019;

Majowy zamach stanu w świetle dokumentów wywiadu, dyplomacji i organów bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej, oprac. P. Kołakowski et al., Słupsk 2008;

Wywiad Straży Granicznej 1928-1939. Wybór dokumentów, oprac. P. Kołakowski et al., Słupsk 2013;

Polskie dokumenty dyplomatyczne 1938, red. M. Kornat, Warszawa 2007;

Polskie dokumenty dyplomatyczne 1939 wrzesień – grudzień, red. W. Rojek, Warszawa 2007;

Katyń. Dokumenty zbrodni, T. 4: Echa Katynia, red. W. Materski et al., Warszawa 2006;

Przyczynki źródłowe do historii zakonu krzyżackiego w Prusach, red. R. Czaja, Toruń 2011;

S. Ekdahl, Grunwald 1410. Studia nad tradycją i źródłami, Kraków 2010;

Urbańczyk P., Mieszko I tajemniczy, Toruń 2012;

Wojna polsko - sowiecka: komunikaty wojenne Sztabu Generalnego, dokumenty, fotografie, oprac. K. Paduszek, Warszawa 2011;

Polscy jeńcy wojenni w niewoli sowieckiej w latach 1919-1922, red. M. Skowronek et al., Warszawa 2009;

Wojska Pograniczne ZSRS na odcinku z Polską w świetle materiałów wywiadu II Rzeczypospolitej (1921-1939). Struktura i dyslokacja, działalność wywiadowcza, regulamin służby, oprac. P. Skubisz, Szczecin 2010;

Polska dyplomacja wojskowa 1918-1945: wybór dokumentów, t. 1, red. R. Szymaniuk et al., Warszawa 2014;

Mobilizacja marcowa 1939: dokumenty i relacje, red. A. Wesołowski et al., Warszawa 2012;

SGO „Polesie” w dokumentach i wspomnieniach, cz. 1-4, 5/1, red. A. Wesołowski et al., Warszawa 2013-2015;

Społeczeństwo i Wojsko Polskie wobec zagrożenia wojennego 1939. Polska i jej armia 1935-1939, oprac. A. Wesołowski, Warszawa 2009;

To proste - będziemy się bić. Przygotowania obronne (marzec-sierpień 1939), oprac. A. Wesołowski et al., Warszawa 2012;

Polska generalicja w opiniach marszałka Piłsudskiego, red. A. Żak, Warszawa 2012;

Metody komputerowe w badaniach i nauczaniu historii, red. K. Narojczyk et al., Olsztyn 2005;

I. Baxter, Zdławienie Polski w obiektywie Wehrmachtu. Obrazy II wojny światowej: wrzesień 1939, Warszawa 2009;

D. Boyle, II wojna światowa w fotografiach, Warszawa 2006;

Wielka Wojna na ziemiach polskich w niemieckiej fotografii wojskowej, red. T. Idzikowski, Przemyśl 2007;

Panorama Racławicka, oprac. E. Kotkowska, Warszawa 1985;

Konserwacja i rekonstrukcja XIX-wiecznych fotografii pochodzących ze zbioru Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Kórnickiej: katalog wystawy, Toruń 2017;

Wokół jednego eksponatu: kurtka mundurowa wz. 19, oprac. M. Koziński, Białystok 2019;

M. Krzanicki, Fotografia i propaganda. Polski fotoreportaż prasowy w dwudziestoleciu międzywojennym, Kraków 2013;

Oczami wroga: wrzesień '39 w fotografii niemieckiej i sowieckiej, oprac. M. Krzanicki, Rzeszów 2008;

M. Wańkowicz, Monte Cassino, Rzym 1945.

Wiedza:

KP6_WG1 zna i rozumie wybrane zagadnienia historii powszechnej (w zakresie pięciu głównych epok historycznych) w ujęciu chronologicznym i tematycznym

KP6_WG2 ma zaawansowaną, uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii dawnych i współczesnych ziem polskich

KP6_WG3 zna podstawowe nurty filozoficzne, kulturowe, ideologie i doktryny polityczne

KP6_WG4 wykazuje znajomość historii porównawczej

KP6_WG5 zdaje sobie sprawę z diachronicznej struktury przeszłości

KP6_WG6 zdaje sobie sprawę z różnorodności źródeł informacji; rozumie ich przydatność w badaniach historycznych

KP6_WG9 zna na poziomie podstawowym główne kierunki rozwoju badań historycznych (np. historia polityczna, społeczna, gospodarcza, wojskowa i bezpieczeństwa /służb mundurowych/, kultury, rodziny), a zwłaszcza najnowsze osiągnięcia w tej dziedzinie

KP6_WG10 ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej nauk historycznych

KP6_WG11 zna podstawowe metody badawcze i narzędzia warsztatu historyka oraz podstawowe metody upowszechniania wiedzy historycznej

KP6_WG12 definiuje miejsce historii wśród innych nauk, rozumie cele prowadzenia badań historycznych oraz objaśnia pozycję i znaczenie nauk historycznych w obszarze nauk humanistycznych i społecznych

KP6_WK2 wie o istnieniu w naukach historycznych i pokrewnych różnych punktów widzenia, determinowanych różnym podłożem narodowym i kulturowym

KP6_WK5 rozumie podstawowe mechanizmy kulturowe, polityczne, prawne i ekonomiczne

KP6_UW1 samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego

KP6_UW2 potrafi w stopniu podstawowym wykorzystać wiedzę teoretyczną właściwą dla studiów do opisu podstawowych problemów historycznych, ekonomicznych, politycznych i kulturowych

KP6_UW3 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i wykorzystywać informacje z wykorzystaniem różnych źródeł

KP6_UW4 potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i umiejętności badawcze związane z kulturowymi, prawnymi, politycznymi i ekonomicznymi uwarunkowaniami

KP6_UW5 potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i podstawowe umiejętności zbierania i analizy źródeł w badaniu historii

KP6_UW8 potrafi rozpoznać i ocenić wartość wytworów kultury oraz określić ich walory

KP6_UK1 potrafi przygotować prezentację multimedialną oraz wykorzystywać nowoczesne technologie informacyjne

KP6_UK2 potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie badania

KP6_UK5 potrafi kompetentnie wypowiadać się publicznie na temat

KP6_UK6 potrafi sporządzić wypowiedź na piśmie dotyczącą wskazanej problematyki

KP6_UO1 uczestniczy w wykonywaniu zadań przydzielonych zespołom w trakcie zajęć na uczelni

KP6_UU1samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego

KP6_KK1 ma krytyczną świadomość zakresu swojej wiedzy historycznej i umiejętności warsztatowych i rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie fachowym, ogólnohumanistycznym, jak też kompetencji personalnych i społecznych.

KP6_KK2 wykazuje odpowiedzialność i odwagę cywilną w przedstawianiu zgodnego aktualnym stanem wiedzy historycznej obrazu dziejów i w sprzeciwianiu się instrumentalizacji historii przez grupy narodowe, społeczne, religijne i polityczne.

KP6_KK3 formułowania sądów na temat podstawowych kwestii z zakresu historii, w kontekście problemów ekonomicznych, politycznych, kulturowych, społecznych i prawnych

KP6_KK4 jest zdolny do okazywania zrozumienia dla świata wartości i postaw ludzi w różnych okresach i kontekstach historycznych.

KP6_KO1 docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym.

KP6_KO3 podejmuje próby uczestnictwa w dyskusjach historycznych i przekazywania informacji osobom zainteresowanym historią spoza grona fachowców.

KP6_KR1 stosowania zasad etycznych

KP6_KR2 funkcjonowania w środowisku wielokulturowym, rozumie wartość pluralizmu i tolerancji

KP6_KR3 uznaje i szanuje różnice punktów widzenia determinowane różnym podłożem narodowym i kulturowym

Zaliczenie na ocenę wystawioną w oparciu o aktywność podczas zajęć oraz stopnie uzyskane za indywidualne i grupowe zadania wykonywane przez studentów, zaliczenie nieobecności podczas dyżurów. Niezaliczenie przedmiotu w przypadku nieobecności powyżej 50% zajęć.

1. Zajęcia organizacyjne. Prezentacja szczegółowa treści zajęć, prezentacja zalecanej literatury; omówienie zasad pracy na zajęciach; przedłożenie zasad i warunków zaliczenia (2 godz.);

2. Źródłoznawstwo wojskowe – podstawowe pojęcia; metodologia i narzędzia w badaniach historyczno-wojskowych; podział źródeł na trójwymiarowe, ikonograficzne i kartograficzne, zabytki pisane oraz materiały fono-foto-kinematograficzne (2 godz.);

3-4. Źródła trójwymiarowe nieruchome i ruchome i ich użyteczność w badaniach historyczno-wojskowych (4 godz.);

5. Źródła ikonograficzne i kartograficzne, ich interpretacja i krytyka (2 godz.);

6-7. Źródła pisane normatywne – wojskowe; akty – formuły i funkcje; kancelarie wojskowe (4 godz.);

8-10. Źródła wojskowe pisane narracyjne. Historiograficzne gatunki źródeł pisanych (6 godz.)

11. Prasa jako źródło historyczno-wojskowe (2 godz.)

12-13. Fotografia jako źródło (4 godz.)

14. Nagrania audiowizualne, filmy, nagrania płytowe. Perspektywy rozwoju tej kategorii źródeł (2. godz.)

15. Omówienie zasobów źródeł i ich wykorzystanie w historiografii po II wojnie światowej a kształtowanie warsztatu naukowego historyka (2 godz.)

Dyskusja na podstawie przeczytanych źródeł i literatury, prezentacje multimedialne, elementy wykładu, praca ze źródłami indywidualna i w grupach, praca w terenie