Historia regionalna 350-HS1-3HRE
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2020/21

„Mappa szczegulna woiewództwa podlaskiego” Karola die Perthees z 1795 r. Uwagi wstępne, oprac. Stanisław Alexandrowicz, „Studia Podlaskie” 1, 1990, s. 91-98.

Alexandrowicz S., Powstanie i rozwój miast województwa podlaskiego (XV – 1 poł. XVII w.), „Acta Baltico-Slavica” 1, 1964, s. 147–156.

Alexandrowicz S., Powstanie sieci miejskiej Podlasia na tle wczesnych procesów urbanizacyjnych w Wielkim Księstwie Litewskim, w: tenże, Studia z dziejów miasteczek Wielkiego Księstwa Litewskiego, Toruń 2011, s. 95–117.

Białystok – Manchester północy, red. A. Kułak, Białystok 2010.

Boćkowski D., Rogalewska E., Sadowska J., Kres świata białostockich Żydów, Białystok 2016.

Danieluk J., Jaszczołt T., Kietliński M., Samarski B., 500 lat województwa podlaskiego. Historia w dokumentach, Białystok 2013.

Dobroński A., Białystok: historia miasta, Białystok 2001.

Dziedzictwo unii brzeskiej, red. R. Dobrowolski, M. Zemło, Lublin-Supraśl 2012.

Historia Białegostoku, red. A. Dobroński, Białystok 2012.

Historia województwa podlaskiego, red. A. Dobroński, Białystok 2010.

Jabłonowska A., Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców, t. 1–8, Warszawa 1786.

Jarmolik W., Powstanie województwa podlaskiego, „Białostocczyzna” 16, 1989, nr 4, s. 6-9.

Kazimierski J., Miasta i miasteczka na Podlasiu (1808–1914). Zabudowa – Ludność – Gospodarka, Warszawa 1994.

Kulesza-Woroniecka I., Uwagi o bibliotekach magnackich na Podlasiu w XVIII wieku, „Bibliotekarz Podlaski” 38, 2018, nr 1, s. 43–58.

Laszuk A., Zaścianki i królewszczyzny: struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998.

Leszczyński A., Z dziejów Żydów Podlasia (1487–1795), „Studia Podlaskie” 2, 1989, s. 7–26.

Leszczyński A., Żydzi ziemi bielskiej od połowy XVII wieku do 1795 r. Studium osadnicze, prawne, ekonomiczne, Wrocław 1980.

Lustracja województwa podlaskiego 1602 roku, wyd. M. Sierba, Warszawa 2017.

Lustracje województwa podlaskiego 1570 i 1576 , wyd. J. Topolski, J. Wiśniewski, Wrocław 1959.

Maroszek J., Dziedzictwo unii kościelnej w krajobrazie kulturowym Podlasia 1596-1996, Białystok 1996.

Maroszek J., Dzieje województwa podlaskiego do 1795 roku, Białystok 2013.

Maroszek J., Monografia miasta i gminy Supraśl, Supraśl 2013.

Maroszek J., Pogranicze Litwy i Korony w planach króla Zygmunta Augusta, Białystok 2000.

Maroszek J., Rzemiosło w miastach podlaskich w XVI-XVIII w., w: M. Kwapień, J. Maroszek, A. Wyrobisz, Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce, Wrocław 1976.

Michaluk D., Inkorporacja Podlasia do Korony Królestwa Polskiego w 1569 r., w: Unia Lubelska: idea i jej kontynuacja. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej, która odbyła się w dniach 19-20 listopada 2009 roku w Wilnie w Muzeum Sztuki Użytkowej, Vilnius 2011.

Nagielski M., Kossarzecki K., Przybyłek Ł., Haratym A., Zniszczenia szwedzkie na terenie Korony w okresie potopu 1655–1660, Warszawa 2015.

Ochmański J., Reforma włóczna na Litwie i Białorusi w XVI w., w: tenże, Dawna Litwa. Studia historyczne, Olsztyn 1986.

Powstanie styczniowe materiały i dokumenty, [t. IV]. Dokumenty terenowych władz wojskowych powstania styczniowego 1863-1864, red. W. Djakow, S. Kieniewicz, Wrocław 1976.

Powstanie styczniowe na Południowym Podlasiu, red. A. Kołodziejczyk, Węgrów-Warszawa 1994

Prawa i przywileje miasta Knyszyna 1509 –1795. Monografia historyczna miasta Knyszyna z uwzględnieniem najnowszych badań archiwalnych, oprac. J. Maroszek, Knyszyn 2018.

Rękopiśmienne opisy parafii litewskich z 1784 roku. Dekanat knyszyński i dekanat augustowski, oprac. W. Wernerowa, Warszawa 1996.

Schmidt J., Zdrowie mieszczan w dobie oświecenia: polityka zdrowotna właścicieli miast prywatnych z pogranicza polsko-litewskiego, Białystok 2018.

Spisy mieszkańców Białegostoku z lat 1799–1853, oprac. W. Wróbel, W. Szwed, Białystok 2016.

Spisy mieszkańców Białegostoku z lat 1845–1891, oprac. W. Wróbel, Białystok 2018.

Stało się to przy obecności naszego urzędu miejskiego białostockiego… Białostocka księga miejska (1744-1794), wstęp M. Kozłowska, oprac. M. Kozłowska, Ł. Baranowski, przy współudziale J. Grodzkiego, Białystok 2018.

Sztachelska-Kokoczka A., Białystok za pałacową bramą, Białystok 2009.

Teofilewicz D., Działalność Komisji Edukacji Narodowej w województwie podlaskim, Warszawa 1971.

Topolski J., Wpływ wojen połowy XVII w. na sytuację ekonomiczną: przykład Podlasia, w: tenże, Gospodarka Polska a Europejska w XVI–XVIII w., Poznań 1977

Urzędnicy podlascy XIV-XVII wieku. Spisy, oprac. E. Dubas-Urwanowicz, W. Jarmolik, M. Kulecki, J. Urwanowicz, Kórnik 1994.

Wielka Wojna i kres zaboru rosyjskiego: wybór materiałów źródłowych obrazujących stan Białegostoku w latach 1914–1915, oprac. Wiesław Wróbel, Wiaczesław Szwed, Białystok 2017.

Wiśniewski J., Rozwój osadnictwa na pograniczu polsko-rusko-litewskim od k. XIV do poł. XVII w., „Acta Baltico-Slavica” 1, Białystok 1964.

Wiśniewski T., Cmentarze żydowskie w Białymstoku, „Studia Podlaskie” 2, 1989.

Wyrobisz A., Podlasie w Polsce przedrozbiorowej, w: Studia nad społeczeństwem i gospodarką Podlasia w XVI–XVIII w., red. A. Wyrobisz, Warszawa 1981.

Zabłudów XV-XVIII w: prawa i przywileje miasta i dóbr ziemskich, oprac. J. Maroszek, Białystok 1994.

Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, t. 3, Województwo białostockie, Warszawa 1992.

Zieleniewski J., Rejestr pomiary włócznej Kleszczel z roku 1560, „Studia Podlaskie” 3, 1991, s. 201–248.

Wiedza:

KP6_WG2 – student ma zaawansowaną, uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii regionalnej

KP6_WG4 – student wykazuje znajomość historii porównawczej

KP6_WG5 – student zdaje sobie sprawę z diachronicznej struktury przeszłości

KP6_WG6 – student zdaje sobie sprawę z różnorodności źródeł informacji; rozumie ich przydatność w badaniach nad historią regionalną

KP6_WG7 – student rozumie podstawową terminologię fachową nauk historycznych w przynajmniej jednym języku nowożytnym

KP6_WG10 – student ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej nauk historycznych

KP6_WK2 – student wie o istnieniu w naukach historycznych i pokrewnych różnych punktów widzenia, determinowanych różnym podłożem narodowym i kulturowym

KP6_WK6 – student rozpoznaje i zna różnice w ujęciach historiograficznych w różnych okresach czasu i kontekstach

Umiejętności:

KP6_UW1 – student samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego

KP6_UW2 – student potrafi w stopniu podstawowym wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu historii regionalnej

KP6_UW3 – student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i wykorzystywać informacje z wykorzystaniem źródeł historycznych dotyczących historii Podlasia

KP6_UW4 – student potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i umiejętności badawcze związane z kulturowymi, prawnymi, politycznymi i ekonomicznymi uwarunkowaniami

KP6_UW5 – student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną i podstawowe umiejętności zbierania i analizy źródeł w badaniu historii regionalnej

KP6_UW8 – student potrafi rozpoznać i ocenić wartość wytworów kultury oraz określić ich walory

KP6_UK1 – student potrafi przygotować prezentację multimedialną oraz wykorzystywać nowoczesne technologie informacyjne

KP6_UK3 – student potrafi obsługiwać na poziomie podstawowym programy biurowe i wykorzystywać je do przygotowywania prac pisemnych

KP6_UK5 – student potrafi kompetentnie wypowiadać się publicznie na temat dziejów Podlasia

KP6_UK6 – student potrafi sporządzić wypowiedź na piśmie dotyczącą wskazanej problematyki historii regionu

KP6_UU1 – student samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego

Kompetencje społeczne:

KP6_KK1 – student ma krytyczną świadomość zakresu swojej wiedzy historycznej i umiejętności warsztatowych i rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie fachowym, ogólnohumanistycznym, jak też kompetencji personalnych i społecznych.

KP6_KK2 – student wykazuje odpowiedzialność i odwagę cywilną w przedstawianiu zgodnego aktualnym stanem wiedzy historycznej obrazu dziejów regionu i w sprzeciwianiu się instrumentalizacji historii regionalnej przez grupy narodowe, społeczne, religijne i polityczne.

KP6_KK3 – student jest gotów do formułowania sądów na temat podstawowych kwestii z zakresu historii regionalnej

KP6_KK4 – student jest zdolny do okazywania zrozumienia dla świata wartości i postaw ludzi w różnych okresach i kontekstach historycznych.

KP6_KO1 – student docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym.

KP6_KO2 – student docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe Polski, swojego regionu i Europy.

KP6_KR1 – student jest gotów do stosowania zasad etycznych

KP6_KR2 – student jest gotów do funkcjonowania w środowisku wielokulturowym, rozumie wartość pluralizmu i tolerancji

KP6_KR3 – student uznaje i szanuje różnice punktów widzenia determinowane różnym podłożem narodowym i kulturowym

Podstawową metodą i kryterium oceny będzie kolokwium zaliczeniowe. Dodatkowo brana pod uwagę będzie aktywność na zajęciach oraz prezentacje studentów dotyczące wybranych zagadnień.

Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności. Większa liczba nieobecności podlega zaliczeniu na dyżurze.

1. Podlasie a województwo Podlaskie

Wyrobisz A., Podlasie w Polsce przedrozbiorowej, w: Studia nad społeczeństwem i gospodarką Podlasia w XVI–XVIII w., red. A. Wyrobisz, Warszawa 1981.

Jarmolik W., Powstanie województwa podlaskiego, „Białostocczyzna” 16, 1989, nr 4, s. 6-9.

2. Kształty przestrzenne regionu - Podlasie w kartografii

Michaluk D., Granice województwa podlaskiego i postrzeganie obszaru Podlasia w latach 1513–2013, w: J. Danieluk, T. Jaszczołt, M. Ketliński, B. Samarski, 500 lat województwa podlaskiego. Historia w dokumentach, Białystok 2013.

„Mappa szczegulna woiewództwa podlaskiego” Karola die Perthees z 1795 r. Uwagi wstępne, oprac. Stanisław Alexandrowicz, „Studia Podlaskie” 1, 1990, s. 91-98.

Rękopiśmienne opisy parafii litewskich z 1784 roku. Dekanat knyszyński i dekanat augustowski, oprac. W. Wernerowa, Warszawa 1996.

3. Krajobraz wiejski Podlasia

Laszuk A., Zaścianki i królewszczyzny: struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998.

Wiśniewski J., Rozwój osadnictwa na pograniczu polsko-rusko-litewskim od k. XIV do poł. XVII w., „Acta Baltico-Slavica” 1, Białystok 1964.

Lustracje województwa podlaskiego 1570 i 1576 , wyd. J. Topolski, J. Wiśniewski, Wrocław 1959.

Lustracja województwa podlaskiego 1602 roku, wyd. M. Sierba, Warszawa 2017.

4. Pomiara włóczna

Ochmański J., Reforma włóczna na Litwie i Białorusi w XVI w., w: tenże, Dawna Litwa. Studia historyczne, Olsztyn 1986.

Zieleniewski J., Rejestr pomiary włócznej Kleszczel z roku 1560, „Studia Podlaskie” 3, 1991, s. 201–248.

Lustracje województwa podlaskiego 1570 i 1576 , wyd. J. Topolski, J. Wiśniewski, Wrocław 1959.

5-6. Miasta Podlasia

Alexandrowicz S., Powstanie i rozwój miast województwa podlaskiego (XV – 1 poł. XVII w.), „Acta Baltico-Slavica” 1, 1964, s. 147–156.

Maroszek J., Rzemiosło w miastach podlaskich w XVI-XVIII w., w: M. Kwapień, J. Maroszek, A. Wyrobisz, Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce, Wrocław 1976.

Kazimierski J., Miasta i miasteczka na Podlasiu (1808–1914). Zabudowa – Ludność – Gospodarka, Warszawa 1994.

Zabłudów XV-XVIII w: prawa i przywileje miasta i dóbr ziemskich, oprac. J. Maroszek, Białystok 1994.

Prawa i przywileje miasta Knyszyna 1509 –1795. Monografia historyczna miasta Knyszyna z uwzględnieniem najnowszych badań archiwalnych, oprac. J. Maroszek, Knyszyn 2018.

7-9. Historia Białegostoku

Sztachelska-Kokoczka A., Białystok za pałacową bramą, Białystok 2009.

Historia Białegostoku, red. A. Dobroński, Białystok 2012.

Dobroński A., Białystok: historia miasta, Białystok 2001.

Białystok – Manchester północy, red. A. Kułak, Białystok 2010.

Stało się to przy obecności naszego urzędu miejskiego białostockiego… Białostocka księga miejska (1744-1794), wstęp M. Kozłowska, oprac. M. Kozłowska, Ł. Baranowski, przy współudziale J. Grodzkiego, Białystok 2018.

Spisy mieszkańców Białegostoku z lat 1799–1853, oprac. W. Wróbel, W. Szwed, Białystok 2016.

Wielka Wojna i kres zaboru rosyjskiego: wybór materiałów źródłowych obrazujących stan Białegostoku w latach 1914–1915, oprac. Wiesław Wróbel, Wiaczesław Szwed, Białystok 2017.

10. Zróżnicowanie religijne regionu

Maroszek J., Dziedzictwo unii kościelnej w krajobrazie kulturowym Podlasia 1596-1996, Białystok 1996.

Maroszek J., Dzieje województwa podlaskiego do 1795 roku, Białystok 2013.

Zabłudów XV-XVIII w: prawa i przywileje miasta i dóbr ziemskich, oprac. J. Maroszek, Białystok 1994.

11. Podlascy Żydzi

Leszczyński A., Żydzi ziemi bielskiej od połowy XVII wieku do 1795 r. Studium osadnicze, prawne, ekonomiczne, Wrocław 1980.

Leszczyński A., Z dziejów Żydów Podlasia (1487–1795), „Studia Podlaskie” 2, 1989, s. 7–26.

Boćkowski D., Rogalewska E., Sadowska J., Kres świata białostockich Żydów, Białystok 2016.

12. Kultura, sztuka, oświata i zdrowie

Teofilewicz D., Działalność Komisji Edukacji Narodowej w województwie podlaskim, Warszawa 1971.

Kulesza-Woroniecka I., Uwagi o bibliotekach magnackich na Podlasiu w XVIII wieku, „Bibliotekarz Podlaski” 38, 2018, nr 1, s. 43–58.

Schmidt J., Zdrowie mieszczan w dobie oświecenia: polityka zdrowotna właścicieli miast prywatnych z pogranicza polsko-litewskiego, Białystok 2018.

Jabłonowska A., Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców, t. 1–8, Warszawa 1786.

13-14. Podlasie na marginesie działań wojennych (XVII–XIX w.)

Topolski J., Wpływ wojen połowy XVII w. na sytuację ekonomiczną: przykład Podlasia, w: tenże, Gospodarka Polska a Europejska w XVI–XVIII w., Poznań 1977.

Maroszek J., Dzieje województwa podlaskiego do 1795 roku, Białystok 2013.

Powstanie styczniowe na Południowym Podlasiu, red. A. Kołodziejczyk, Węgrów-Warszawa 1994.

Powstanie styczniowe materiały i dokumenty, [t. IV]. Dokumenty terenowych władz wojskowych powstania styczniowego 1863-1864, red. W. Djakow, S. Kieniewicz, Wrocław 1976.

angażowanie studentów do aktywnego udziału w dyskusji, analiza tekstów źródłowych, prezentacje multimedialne