Podstawy leksykologii 340-RP1-1PLE
Konwersatorium (KON) Rok akademicki 2021/22

1. Алефиренко Н.Ф., Семененко Н.Н., Фразеология и паремиология, Москва 2009.

2. Крысин Л.П., Современный русский язык. Лексическая семантика. Лексикология. Фразеология. Лексикография, Москва 2007.

3. Касаткин Л.Л., Клобуков Е.В., Лекант П.А., Краткий справочник по современному русскому языку, Москва 1995.

4. Кузьмина Н.А., Современный русский язык. Лексикология. Теория, тренинг, контроль. Учебное пособие, Москва 2011.

5. Современный русский язык. Теория. Анализ языковых единиц. В двух частях. Часть I, под ред. Е.И. Дибровой, Москва 2002.

6. Современный русский язык. Фонетика. Лексикология. Словообразование. Морфология. Синтаксис, под общ. ред. Л.А. Новикова, Санкт-Петербург 1999.

7. Фомина М.И., Современный русский язык. Лексикология, Москва 1983.

8. Шанский Н.М., Лексикология современного русского языка, Москва 2009.

9. Bielanin A., Bobran M.,Современный русский языкa. Фонетика. Фонология. Орфоэпия. Лексика, Ćwiczenia z komentarzem. Część I, Rzeszów 1997.

10. Piasecka A., Rosyjska frazeologia i frazeografia. Skrypt z ćwiczeniami do nauki języka rosyjskiego dla studentów filologii rosyjskiej, Łódź 2012.

Student, który zaliczył przedmiot:

- zna podstawowe pojęcia z zakresu leksykologii, frazeologii, leksykografii - K_W01, K_W02, K_W13;

- wyszukuje w tekście jednostki leksykalne wyrażające różne typy znaczenia - K_W04, K_W07, K_W08, K_W13; K_U01;

- wyszukuje i charakteryzuje jednostki leksykalne pod względem typów wieloznaczności, synonimii, antonimii - K_W04, K_W07, K_W08, K_W13; K_U01;

- potrafi opisać pole semantyczne i określić relacje semantyczne między jego elementami - K_W04, K_W07, K_W08, K_W13; K_U01;

- wyszukuje i charakteryzuje jednostki leksykalne pod względem ich pochodzenia, zróżnicowania chronologicznego i odmianowego - K_W04, K_W07, K_W08, K_W13; K_U01;

- wyszukuje i charakteryzuje zwroty frazeologiczne - K_W04, K_W07, K_W08, K_W13; K_U01;

- umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje umiejętności w zakresie wybranej specjalizacji dyplomowej - K_U01, K_U03;

- rozumie i realizuje potrzebę ustawicznego uczenia się - K_K01, K_K04, K_K09.

Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie przedmiotu na ocenę z wpisem do USOS na podstawie frekwencji, aktywności na zajęciach, samodzielnie przygotowywanych prac i kolokwiów (opuszczenie ponad 10 godz. zajęć nie uprawnia do uzyskania zaliczenia). Nieobecności należy zaliczać na konsultacjach. Dopuszcza się 1 nieobecność w semestrze bez obowiązku zaliczania.

1. Przedmiot leksykologii. Działy leksykologii i związki z innymi dyscyplinami.

2. Wyraz jako znak językowy. Znaczenie leksykalne i gramatyczne wyrazu. Znaczenie przenośne i inne typy znaczeń.

3. Homonimia i polisemia, czyli od znaczenia do formy i od formy do znaczenia.

4. Synonimia jako zjawisko semantyczne i tekstowe. Typy synonimów.

5. Antonimy i ich rodzaje.

6. Koncepcja semantyki pól wyrazowych: pole paradygmatyczne i syntagmatyczne. Relacje semantyczne w obrębie pól leksykalnych. Hiponimia, hiperonimia, kohiponimia. Przykłady pól leksykalnych.

7. Zróżnicowanie słownictwa ze względu na pochodzenie (leksyka rodzima i zapożyczona).

8. Charakterystyka zapożyczeń ze względu na pochodzenie i ze względu na stopień przyswojenia.

9. Zróżnicowanie słownictwa chronologiczne, terytorialne, tonalne.

10. Zróżnicowanie słownictwa odmianowe, stylowe, środowiskowe, profesjonalne.

11. Frazeologia. Związki frazeologiczne w języku rosyjskim i ich miejsce w opisie słownikowym. Słowniki frazeologiczne.

12. Eufemizmy jako przejaw tabu językowego. Dziedziny występowania eufemizmów i językowe sposoby ich realizacji.

13. Leksykografia. Budowa hasła słownikowego. Historia słownikarstwa. Początki leksykografii rosyjskiej. Typologia słowników ze względu na różne kryteria wraz z przykładami.

14. Mikrostruktura słownika. Struktura hasła na przykładzie współczesnego słownika ogólnego (informacja gramatyczna, kwalifikatory, definicje (polisemia w opisie słownikowym), typy definicji, ilustracja materiałowa, inne składniki hasła (np. pochodzenie, wymowa, odsyłacze).

15. Test sprawdzający.

Elementy wykładu, ćwiczenia praktyczne, praca w grupach