Radionuklidy w medycynie 390-FM1-3RWM
Wykład (WYK) Rok akademicki 2023/24

1. Biofizyka pod red. F. Jaroszyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.

2. Człowiek i promieniowanie jonizujące, pod red. A. Hrynkiewicz, PWN, Warszawa 2001.

3. Bożena Gostkowska, „Ochrona radiologiczna – wielkości, jednostki, obliczenia. Poradnik dla inspektorów ochrony radiologicznej”,

CLOR, Warszawa, 2010

4. Z. Szot, „Działanie promieniowania jonizującego na materię żywą. Poradnik ochrony radiologicznej”, Ośrodek Informacji o Energii

jądrowej, Warszawa, 1976

5. „Biofizyka – wybrane zagadnienia wraz z ćwiczeniami”, Z. Jóźwiak, G. Bartosz, PWN, Warszawa 2005

6. „Biochemia”, Lubert Stryer, PWN, Warszawa

7. Hrynkiewicz A.: Fizyczne metody badań w biologii i medycynie, PWN, 1999.

8. Hrynkiewicz A Fizyczne podstawy diagnostyki medycznej i terapii, PWN

9. G. Pawlicki, T. Pałko, N. Golnik, B. Gwiazdowska, L. Królicki

"Biocybernetyka i inżynieria biomedyczna 2000" Tom 9 "Fizyka medyczna"

10. Publikacje naukowe związane z tematem danego ćwiczenia

1.Student charakteryzuje wpływ promieniowania na makrocząsteczki i układy biologiczne.

2.Student charakteryzuje techniki radioizotopowe, diagnostykę radioizotopową, mechanizmy radioterapii, metody dozymetryczne i

techniki radioterapii.

3. Student wyjaśnia na poziomie molekularnym mechanizmy i skutki oddziaływania promieniowania w układach biologicznych.

Sposoby weryfikacji: zaliczenie pisemne na ocenę. Do zaliczenia będą dopuszczone osoby mające zaliczone kolokwium z laboratorium i

konwersatorium.

Warunkiem dopuszczenia studenta do zaliczenia obejmującego treści przekazane w czasie wykładu jest uprzednie zaliczenie

laboratorium i konwersatorium na ocenę pozytywną. Pisemne zaliczenie podsumowujące przedmiot (pytania otwarte, opisowe)

1.Podstawy zastosowania techniki radioizotopowej w medycynie. Radioaktywne izotopy naturalne i sztuczne. Rodzaje rozpadów

promieniotwórczych. Prawo rozpadu promieniotwórczego. Aktywność promieniotwórcza i jej jednostki. Metody otrzymania i

charakterystyka izotopów promieniotwórczych stosowanych w medycynie. Radionuklidy i radiofarmaceutyki. Kryteria jakości

radiofarmaceutyków. Detekcja promieniowania jonizującego: metody jonizacyjne, scyntylacyjne i autoradiografii. Toksykologia

radionuklidów.

2.Diagnostyka radioizotopowa w medycynie in vitro. Oznaczenie ilości substancji metodą rozcieńczania izotopów, metody

radioimmunologiczne, analiza aktywacyjna.

3.Diagnostyka radioizotopowa in vivo. Mechanizmy transportu i akumulacji radiofarmaceutyków w komórkach : aktywny transport, wtórny

aktywny transport, dyfuzja, fagocytoza, antygen-przeciwciało, ligand-receptor ( przykłady). Technika obrazowania: technika planarna,

technika tomografii emisyjnej pojedynczego fotonu (SPECT), Pozytonowa tomografia emisyjna (PET). Charakterystyka RN stosowanych

w PET i SPECT.

4.Radioterapia. Podstawy radioterapii – oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Biologiczne działanie promieniowania

jonizującego. Uszkodzenia radiacyjne na różnych poziomach organizacji ( biomolekuły, komórki, cały organizm). Promienioczułość

tkanek. Prawo Bergonie-Tribondeau. Narządy krytyczne. Wczesne i późne efekty napromieniania. Efekty stochastyczne i

deterministyczne. Radioliza wody. Bezpośrednie i pośrednie efekty promieniowania jonizującego. Utlenienie lipidów, białek, uszkodzenia

kwasów nukleinowych. Obrona przed RFT. Mechanizmy naprawcze. Efekt tlenowy. Cykl komórkowy i śmierć mitotyczna. Śmierć

apoptotyczna i nekrotyczna. Krzywa przeżywalności komórek. Modele radiobiologiczne.

5. Dozymetria. Jednostki dozymetryczne. Dawki i moc dawki.

6. Techniki radioterapii: a) wiązki zewnętrzne – teleradioterapia b) źródła śródtkankowe – brachyterapii c) źródła otwarte (podanie

radioizotopu) – terapia radioizotopowa. Charakterystyka RN stosowanych w różnych technikach radioterapii. Radioterapia

konwencjonalna Radioterapia hadronowa Terapia protonowa. Terapia borowo-neutronowa (BNCT)

1. Wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej

2. Konsultacje