Kierunki wychowania w pedagogice XX wieku 380-ON2-1KWP
Wykład (WYK) Rok akademicki 2024/25

Literatura podstawowa:

M. Montessori, Domy dziecięce, Warszawa 2005.

L. Chmaj, Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Warszawa 1963.

E. Key, Stulecie dziecka, Warszawa 1928 (wznowienie 2005).

W. Okoń, Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 2005.

S. Wołoszyn, Nauki o wychowaniu w Polsce XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Kielce 1998.

T. Fetzki, Jeszcze jeden zapomniany geniusz, Biuletyn Historii Wychowania, 2019.

Ł. Kalisz, Wychowanie bez przemocy w systemie prewencyjnym Jana Bosko, Rocznik Teologii Katolickiej, 2011.

A. Łuczyński, System prewencyjny w działalności wychowawczej św. Jana Bosko, Wydawnictwo KUL, 2012.

E. Wolter, Nowe wychowanie, Kwartalnik Naukowy, 2014.

E. Fromm, Zapomniany język. Wstęp do rozumienia snów, baśni i mitów, Kraków 2009.

B. Bettelheim, Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, Warszawa 2010.

Literatura uzupełniająca:

R. Baden-Powell, Skauting dla chłopców. Wychowanie dobrego obywatela metodą puszczańską, Warszawa 1938.

J. Draus, R. Terlecki, Historia wychowania, Wiek XIX i XX, Kraków 2005, t. 2.

Eksperymenty pedagogiczne w Polsce w latach 1900-1939, oprac. W. Dzierzbicka, St. Dobrowolski, Wrocław 1963.

Filozofia wychowania w praktyce pedagogicznej, red. A. Szudra-Barszcz, S. Sztobryn, Lublin 2012.

S. Hessen, O sprzecznościach i jedności wychowania, Lwów 1939.

Historia wychowania, red. Ł. Kurdybacha, Warszawa 1968, t. 2.

E. J. Kryńska, S. W. Mauersberg, Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945-1956, Białystok 2003.

K. Lutosławski, Skauting jako system wychowania moralnego, Warszawa 1913.

St. Łempicki, Polskie tradycje wychowawcze, Warszawa 1936.

Nauczyciel wobec problemów globalnego nastolatka, red. K. Stępień, B. Kiereś, Lublin 2012.

G. Orwell, Rok 1984, Warszawa 1988.

Pedagogika i edukacja wobec nadziei i zagrożeń współczesności, Materiały z III Ogólnopolskiego Zjazdu Oświatowego, red. J. Gnitecki, J. Rutkowiak, Warszawa 1999.

S. Perel, Europa, Europa, Warszawa 1992.

J. Sobczak, „Nowe wychowanie” w polskiej pedagogice okresu Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Bydgoszcz 1998.

J. Sobczak, Recepcja idei „nowego wychowania” w polskiej pedagogice okresu między wojnami, Bydgoszcz 1978, cz. 1.

K. Sośnicki, Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1967.

B. Suchodolski, Wychowanie mimo wszystko, Warszawa 1990.

W. A. Suchomliński, Oddaję serce dzieciom, Warszawa 1978.

J. Tarnowski, Jak wychowywać?, Warszawa 1993.

ks. E. Walewander, O duszy nauczycielstwa – przed stu laty i dziś, Toruń 2012.

L. Witkowski, Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność, Warszawa 1997.

Wychowanie a polityka. Mity i stereotypy w polskiej myśli społecznej XX wieku, red. W. Wojdyła, Toruń 1999.

https://www.zycieszkoly.com.pl/artykul/projektowanie-uniwersalne-w-edukacji

https://sp128.krakow.pl/wp-content/uploads/2021/10/Uniwersalne-Projektowanie-w-Edukacji.pdf

https://docplayer.pl/221762893-Uniwersalne-projektowanie-zajec-jako-droga-do-zaspokajania-zroznicowanych-potrzeb-edukacyjnych.html

WIEDZA, absolwent zna i rozumie:

- KP7_WG1 - zna terminologię używaną w pedagogice oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych i potrafi ją analizować i poddać ocenie krytycznej

Sposób weryfikacji - zaliczenie pisemne w formie testu, aktywność podczas zajęć.

- KP7_WG3 -ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o współczesnych kierunkach rozwoju pedagogiki, jej nurtach i systemach pedagogicznych, rozumie ich historyczne i kulturowe uwarunkowania, poddaje dyskusji zasadność zastosowania danego modelu wychowania

Sposób weryfikacji - zaliczenie pisemne w formie testu, aktywność podczas zajęć.

UMIEJĘTNOŚCI, absolwent potrafi:

- KP7_UW1 =obserwować, wyszukiwać i przetwarzać informacje (z wykorzystaniem nowoczesnych technologii) na temat zjawisk społecznych rozmaitej natury, przy użyciu różnych źródeł oraz interpretowania ich z punktu widzenia problemów opiekuńczo-wychowawczych oraz edukacyjnych;

Sposób weryfikacji - aktywność podczas zajęć i konsultacji.

- KP7_UK3 - posiada pogłębione umiejętności prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierania ich rozbudowaną argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów, kierując się przy tym zasadami etycznymi (w tym dotyczącymi ochrony własności intelektualnej);

Sposób weryfikacji - aktywność podczas zajęć i konsultacji.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE, absolwent jest gotów do:

- KP7_KK3 - potrafi wartościować znaczenie nauk pedagogicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga;

Sposób weryfikacji - aktywność podczas zajęć.

Wykłady finalizują się oceną końcową, w której skład wchodzą:

- obecność na zajęciach,

- aktywność merytoryczna na zajęciach (w oparciu o literaturę),

- zaliczony egzamin w formie testu.

Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny jest zdobycie 50% + 1pkt. z przewidywanej punktacji.

Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia wykładów jest zadowalająca frekwencja na zajęciach (dopuszcza się nieusprawiedliwioną nieobecność - bez konieczności zaliczania - w wymiarze 2 godz.).

Nurty wychowania w pedagogice XX wieku.

Nowe wychowanie - nowa myśl pedagogiczna. Krytyka szkoły tradycyjnej.

Koncepcje pedagogiczne: J. Bosko, E. Key, H. Parkhurst, O. Decroly, M. Montessori, É. Seguin, R. B. Powell, J. Korczak, C. Freinet, Metoda winnetkowska, metoda projektu.

Pedagogika społeczna, socjologiczna, kultury.

Nurty teoretyczne w polskiej pedagogice XX wieku

a) pedagogika psychologiczna

b) pedagogika socjologiczna

c) pedagogika kultury

Nowe nurty ostatnich dziesięcioleci

a) edukacja globalna

b) problemy pedagogiczne ery komputeryzacji i elektroniki

c) nurt radykalnej krytyki szkoły

d) egzystencjalizm

Procesy dyferencjacji i integracji w naukach o wychowaniu

wykład, dyskusja, rozmowa, pogadanka, pokaz