Propedeutyka filozofii 500-KS1-1PRF
Wykład (WYK) Rok akademicki 2024/25

1) Platon, Państwo (różne wydania).

2) Platon, Obrona Sokratesa (różne wydania).

3) S. Pinker, Tabula rasa. Spory o naturę ludzką, przeł. A. Nowak, Gdańsk 2005,

4) D. Kahneman, Pułapki myślenia. O myśleniu wolnym i szybkim, przeł. P. Szymczak, Poznań 2011.

Student zna i rozumie:

KP6_WG1 najważniejsze pojęcia dyscyplin składowych kognitywistyki i komunikacji

KP6_WG15 najważniejsze filozoficzne koncepcje umysłu, poznania i komunikacji

KP6_WK3 (multi)interdyscyplinarny charakter kognitywistyki oraz specyfikę filozofii jako platformy badań interdyscyplinarnych

Studentów jest gotów do:

KP6_KK1 przyjmowania postawy krytycznej w dyskusjach naukowych i światopoglądowych oraz uznawania znaczenia wiedzy i racjonalnej argumentacji

KP6_KK2 bycia otwartym na nowe tendencje we współczesnej nauce i w społeczeństwie oraz zasięgania opinii ekspertów w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych

KP6_KO1 aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym z wykorzystaniem wiedzy z zakresu kognitywistyki i komunikacji

KP6_KO2 wypełniania zobowiązań społecznych oraz współorganizowania działalności na rzecz środowiska społecznego

Warunkiem zaliczenia wykładów jest obecność (dopuszczalna jest 1 nieobecność, każda kolejna musi być zaliczona na dyżurze w ciągu

dwóch tygodni od powrotu na uczelnię) oraz zaliczenie testu końcowego.

Test końcowy zostanie na podstawie podanego w sylabusie zakresu tematów. 20 pytań zamkniętych, wybór spośród 4 możliwości, za każdą poprawną odpowiedź 1 pkt. Punkty za aktywność podczas wykładów dodają się do punktów uzyskanych z testu.

Skala ocen od 2 do 5.

19 pkt. i więcej --- 5

17-18 --- 4+

14-16 --- 4

12-13 --- 3+

9-11 --- 3

Źródła i społeczna funkcja filozofii

1. Filozofia jako kwestionowanie przesłanek – być może świat nie jest wcale taki oczywisty (przykład map świata)

2. Różnica między myśleniem mitologicznym a filozoficznym

3. Narodziny myślenia filozoficznego – przyczyny społeczno-historyczne

4. Pierwsze koncepcje filozoficzne, arché.

Sokrates i duch krytyki

1. Proces Sokratesa i demokracja jako tyrania większości.

2. „140”. Demokracja liberalna. Przykład „uprzedzeń” związanych z LLM (Large Language Models).

3. Kalokagatia

4. Eksperyment Milgrama

5. Mit naukowy (scientific myth)

6. Banalność zła (Hannah Arendt, Adolf Eichmann)

7. Jak sprawić, aby zło stało się banalne (dylemat wagonika)

8. Adiaforyzacja

Platon

1. Sprawiedliwość pogańska i chrześcijańska

2. Platoński model sprawiedliwego państwa (3 cnoty, 3 klasy społeczne, 3 części ludzkiej duszy)

3. Ustroje polityczne wg Platona (5)

4. Thomas Schelling, Mikromotywy i makrozachowania – niezamierzone konsekwencje ludzkich działań

5. Koniec historii wg Francisa Fukuyamy

6. James Surowiecki, mądrość tłumu (obrona demokracji)

7. Alegoria jaskini

8. Ateny, Jerozolima, Rzym (3 filary kultury europejskiej)

9. Miłość według Platona – 4 etapy

10. 4 greckie słowa na określenie miłości

11. Hiperrzeczywistość / symulakr-simulacrum – przykłady

Człowiek jako zwierzę/automat (socjobiologia i psychologia ewolucyjna)

1. Antropocentryzm/Suprematyzm

2. Ekobójstwo

3. Tabula rasa / Szlachetny dzikus / błąd odwołania do natury / duch w maszynie

4. Badania Richarda Herrnsteina (m.in. dot, IQ, krzywa dzwonu)

5. Redukcjonizm genetyczny (samolubny gen)/altruizm krewniaczy

6. Próżnia socjologiczna, amoralny familizm

7. Socjobiologiczna wizja miłości i ludzkiego piękna

8. Podstawowa zasada psychologii ewolucyjnej (przystosowanie do EEA)

9. Różnica umysł-mózg, jak skonstruowany jest umysł (moduły)

Wykład z prezentacją multimedialną, elementy dyskusji.