Diagnozowanie w placówkach resocjalizacyjnych

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu:kierunkowy, obowiązkowy, specjalistyczny

Dziedzina i dyscyplina nauk: nauki społeczne, pedagogika

Rok/semestr: II rok/IV semestr

Liczba godzin zajęć dydaktycznych: 15 godz. - wykłady, 30 godz. - ćwiczenia

Punkty ECTS: 3 pkt

Bilans nakładu pracy studenta:

Rodzaj aktywności - liczba godzin:

- udział w wykładach 15 h

- udział w ćwiczeniach 30 h

- przygotowanie do ćwiczeń- 10 h

- udział w konsultacjach związanych z zajęciami 10 h

- przygotowanie i realizacja prezentacji 10 h

- przygotowanie do egzaminu i obecność na nim 15 h

Razem 90 h

Wskaźniki ilościowe:

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

- wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 55 h/1,5 pkt.ECTS

- o charakterze praktycznym 45 h/1,5 pkt.ECTS

Tematyka treści zajęć:

1. Diagnoza penitencjarna i jej elementy składowe. Przedmiot, funkcje i etapy stawiania diagnozy w pracy resocjalizacyjnej.

2. Modyfikacje diagnozy w pracy z podopiecznymi. Metody i techniki wykorzystywane w stawianiu diagnozy (wywiad, obserwacja, analizy dokumentów, testy).

3. Czynniki warunkujące przebieg procesu diagnostycznego w resocjalizacji.

4. Płaszczyzny diagnozy resocjalizacyjnej w ujęciu wybranych modeli poznawczych(:model behawioralny, model interakcyjny, model interdyscyplinarny).

5. Diagnoza nieprzystosowania społecznego – analiza wybranych technik diagnostycznych.

6. Analiza niekonwencjonalnych narzędzi diagnostycznych z wykorzystaniem technik dramy, socjoterapii, muzyki, plastyki oraz wybranych sytuacji wychowawczych.

7. Analiza Indywidualnych Programów Resocjalizacji w oparciu o diagnozę penitencjarną, diagnozę konstatującą i ukierunkowującą.

8. Analiza barier i trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktu diagnostycznego. Prezentacja strategii ich pokonywania.

9. Kompetencje diagnosty-pedagoga i jego postępowanie w procesie stawiania diagnozy. Obszary i modele diagnozy resocjalizacyjnej.

10. Wybrane problemy diagnozy niedostosowania społecznego – charakterystyka.

12. Uwarunkowania dobrej diagnozy i analiza błędów w procesie diagnostycznym.

13. Analiza uwarunkowań przebiegu diagnozy resocjalizacyjnej

14. Etyka w procesie diagnozy.

Wiedza

W01 Zna na poziomie rozszerzonym koncepcje nieprzystosowania społecznego, w szczególności uwarunkowania tego procesu. Zna wybrane koncepcje diagnozy resocjalizacyjnej.

W02 Ma wiedzę dotycząca prawnych aspektów prowadzenia diagnozy resocjalizacyjnej i innych form diagnozy wykorzystywanej w procesie resocjalizacji.

W04 Ma poszerzoną wiedzę na temat diagnozowania różnych środowisk wychowawczych, w szczególności o środowisku rodzinnym, rówieśniczym i szkolnym.

Umiejętności

U02 Potrafi dokonywać obserwacji i interpretacji osób i zjawisk społecznych, a także potrafi sporządzić dokumentację z jej przebiegu.

K_U01 Potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami celów pedagogicznych.

U09 Posiada umiejętności badawcze pozwalające na analizowanie przykładów, potrafi skonstruować narzędzie badawcze oraz przeprowadzić za jego pomocą badanie, jak również wyciągnąć wnioski i wskazać dalsze kierunki badań.

Kompetencje społeczne

K_K01 Ma świadomość odpowiedzialności za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone działania.

Ćwiczenia obejmują nabycie wiedzy w zakresie rozpoznawania i opisu interesujących diagnostę stanów rzeczy (tzn.stawianiem trafnych i rzetelnych diagnoz na użytek wychowania resocjalizującego osób wadliwie przystosowanych społecznie) za pomocą odpowiednich metod, technik i narzędzi badawczych, ich ocenę i interpretację. Celem zaprojektowania oddziaływania zapobiegawczego (profilaktycznego) lub korekcyjnego (resocjalizującego).

Literatura podstawowa:

Wojnarska A.(2010) Diagnostyka resocjalizacyjna.Wybrane zagadnienia. Lublin ,UMCS.

Pytka L.(2000) Pedagogika resocjalizacyjna.Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne. Warszawa . Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Ziemski S.(1971), Problemy dobrej diagnozy. Warszawa, PWN.

Herzberg M. (2009), Techniki rozpoznawania dzieci darzonych przez rówieśników ponadprzeciętną antypatią, W: M. Deptuła (red.), Profilaktyka w grupach ryzyka. Diagnoza. Cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo PARPAMEDIA, s. 73-91.

Jarosz E. (2006), Rozpoznawanie sytuacji psychospołecznej dziecka w rodzinie

– założenia zintegrowanego modelu diagnozy, W: M. Deptuła (red.), Diagnostyka i profilaktyka w teorii i praktyce pedagogicznej, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ss. 72-84.

Suchańska A. (2007), Rozmowa i obserwacja w diagnozie psychologicznej.

Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Część II. Rozdział 2.

Jarosz E., Wysocka E. (2006), Diagnoza psychopedagogiczna podstawy, problemy i rozwiązania, Warszawa, PWN.

Wysocka E., (2008), Diagnoza w resocjalizacji.Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym. Warszawa, PWN.

Zabłocka M., (2009), Diagnozowanie rodzinnych uwarunkowań nieśmiałości,

W: M. Deptuła (red.), Profilaktyka w grupach ryzyka. Diagnoza. Cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo PARPAMEDIA, ss. 149-168.

Literatura uzupełniająca:

Tuszyńska-Bogucka W. (2009), Propozycja analizy systemowej rysunkowych

wskaźników dysfunkcji rodzinnej w pracach plastycznych dzieci, W: M. Deptuła

(red.), Profilaktyka w grupach ryzyka. Diagnoza. Cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo

PARPAMEDIA, ss. 189-208

Kielin J. (2007), Profil osiągnięć ucznia. Przewodnik dla nauczycieli i terapeutów

z placówek specjalnych, Gdańsk: GWP.

Róziewicz G. (2001), Opis i analiza przypadku wychowawczego // Problemy

Opiekuńczo-Wychowawcze, nr 5/2001, s. 43-45

Świniarska J. (2002), Analiza przypadku wychowawczego, Problemy Opiekuńczo-

Wychowawcze, nr 8/2002, s. 46-50.

Tomczak J., (2006), Kwestionariusz diagnozy i narzędzia badawcze w terapii

pedagogicznej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Ziółkowska B. (2005), Okres dorastania. Jak rozpoznawać ryzyko i jak pomagać?

W: A.I. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk,

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s.379-422.