Podstawy treningu interpersonalnego

Trening interpersonalny jest procesem uczenia się w oparciu o doświadczenia interpersonalne uzyskiwane i analizowane w czasie spotkań grupy. Podczas zajęć studenci będą mogli uczestniczyć w rozmaitych ćwiczeniach, zadaniach, scenkach, podczas których realizowany będzie główny cel treningu, jakim jest ćwiczenie i ulepszanie umiejętności ważnych w kontaktach z drugim człowiekiem. Uczestnicy poznają przy tym strukturę treningu, formy jego prowadzenia, a poprzez własne doświadczenie obecności i aktywności w zajęciach, zdobyć umiejętność planowania sesji treningowej. Poznają także czym są informacje zwrotne, czyli wzajemne komunikowanie informacji o subiektywnych reakcjach jednej osoby na zachowanie drugiej. Poprzez uzyskiwanie takich informacji uczestnik treningu interpersonalnego dowiaduje się, jak jest odbierany przez innych ludzi w konkretnych sytuacjach interpersonalnych, jakie uczucia i myśli wywołuje u nich jego zachowanie. W ten sposób uczestnicy będą mogli porównać i sprawdzić własne wyobrażenia i sądy dotyczące tego, co jak im się wydaje, inni ludzie czują i myślą na ich temat. Często stanowi to pobudkę do wprowadzania zmian w osobistych schematach myślenia i spostrzegania samego siebie i innych ludzi.

STUDENT:

1. Ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń, kompetencji interpersonalnych istotnych z perspektywy przyszłej pracy związanej z planowaniem i realizowaniem oddziaływań resocjalizacyjnych (K_W08).

2. Ma elementarną wiedzę na temat projektowania ścieżki własnego rozwoju (K_W18).

3. Ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej w swojej działalności resocjalizacyjne (K_K04).

4. 1. Ma rozwinięte umiejętności, kompetencje interpersonalne, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki resocjalizacyjnej, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów (K_U07).

5. Potrafi posługiwać się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej działalności korekcyjno - naprawczej, dostrzega i analizuje dylematy etyczne; przewiduje skutki konkretnych działań resocjalizacyjnych (K_U12).

Trening interpersonalny jest procesem uczenia się w oparciu o doświadczenia interpersonalne uzyskiwane i analizowane w czasie spotkań grupy. Podczas zajęć studenci będą mogli uczestniczyć w rozmaitych ćwiczeniach, zadaniach, scenkach, podczas których realizowany będzie główny cel treningu, jakim jest ćwiczenie i ulepszanie umiejętności ważnych w kontaktach z drugim człowiekiem. Uczestnicy poznają przy tym strukturę treningu, formy jego prowadzenia, a poprzez własne doświadczenie obecności i aktywności w zajęciach, zdobyć umiejętność planowania sesji treningowej. Poznają także czym są informacje zwrotne, czyli wzajemne komunikowanie informacji o subiektywnych reakcjach jednej osoby na zachowanie drugiej. Poprzez uzyskiwanie takich informacji uczestnik treningu interpersonalnego dowiaduje się, jak jest odbierany przez innych ludzi w konkretnych sytuacjach interpersonalnych, jakie uczucia i myśli wywołuje u nich jego zachowanie. W ten sposób uczestnicy będą mogli porównać i sprawdzić własne wyobrażenia i sądy dotyczące tego, co jak im się wydaje, inni ludzie czują i myślą na ich temat. Często stanowi to pobudkę do wprowadzania zmian w osobistych schematach myślenia i spostrzegania samego siebie i innych ludzi.

Literatura obowiązkowa:

Colman A. M., Słownik Psychologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

Jedliński K., Trening interpersonalny, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2008 lub 2011.

Mellibruda J., Ja – Ty – My. Psychologiczne możliwości ulepszania kontaktów międzyludzkich. Nasza Księgarnia, Warszawa 1986.

Zaborowski Z., Trening interpersonalny. Podstawy teoretyczne – procesy - techniki, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 1997.

Egan, G., Twarzą w twarz: Uczestnictwo w grupowym treningu psychologicznym i rozwój interpersonalny, Zysk i S-ka, Poznań 2001.

Literatura uzupełniająca:

Buscaglia L. F., Miłość. O sztuce okazywania uczuć, GWP, Gdańsk 2007.

Zagadnienia:

1. Komunikacja niewerbalna (cechy mowy niewerbalnej, kontakt wzrokowy, niewerbalna ekspresja emocji)

2. Modele komunikacji werbalnej (błędy zakłócające przepływ informacji i budowania relacji, diagnoza własnego stylu komunikowania się)

3. Kształtowanie umiejętności komunikowania się (reguły i sposoby aktywnego słuchania, komunikat typu „ja“, pytania otwarte i zamknięte, informacje zwrotne, odkrywanie ukrytych znaczeń wypowiedzi)

4. Bariery komunikacyjne (indywidualny styl rozmawiania, kształtowanie empatii, czyli rozszerzanie własnej perspektywy o perspektywę innych)

5. Zdolności precyzyjnego wypowiadania swoich myśli i uczuć (zwiększanie jasności wypowiedzi, stopniowanie ekspresji swoich emocji, porozumiewanie się w sytuacjach trudnych i niejasnych)

6. Komunikacja problemów (prowadzenie rozmowy bez stosowania przemocy, wg zasady F-fakty, U-uczucia, K-konsekwencje, O-oczekiwania.

7. Świadomość siebie w komunikowaniu się (przyjmowana postawa, model: otwarte, ślepe, ukryte, nieznane JA, zwiększanie swojej atrakcyjności komunikacyjnej,

8. Konflikty komunikacyjne (warunki i etapy konstruktywnego rozwiązywania konfliktów)

9. Asertywne komunikowanie się (asertywność vs agresywność, asertywność vs bierność, asertywne wyrażanie próśb i odmowy oraz konstruktywne udzielanie krytyki i asertywne radzenie sobie z krytyką innych)