Wstęp do astronomii

obowiązkowe

Wstęp do fizyki 0900-FX1-1WDF
Wstęp do matematyki 0900-FX1-1WDM

w sali

Celem przedmiotu (realizowanego w formie wykładu oraz laboratorium) jest zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami dotyczącymi astronomii. Wykład jest ilustrowany materiałami multimedialnymi (rysunki, wykresy, fotografie), natomiast laboratorium jest prowadzone w sali przy tablicy oraz w plenerze przy teleskopie.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy (Moduł1: Podstawy fizyki)

Dziedzina i dyscyplina nauki: Dziedzina nauk fizycznych i przyrodniczych, Dyscyplina: Astronomia

Rok studiów/semestr: 2 rok/4 semestr

Wymagania wstępne: Przed rozpoczęciem zajęć student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu matematyki i fizyki. Student powinien potrafić przekształcać wzory matematyczne.

Liczba godzin zajęć dydaktycznych: Wykład - 15 godz, laboratorium - 15 godz.

Metody dydaktyczne: wykład, rozwiązywanie zadań, dyskusja, konsultacje, praca własna studenta w domu

Punkty ECTS: 2

Bilans nakładu pracy studenta: udział w wykładach (15 godz.), udział w laboratorium (15 godz.), udział w konsultacjach (15 godz.), praca własna w domu i przygotowanie do zaliczeń (15 godz.).

Wskaźniki ilościowe: nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającym bezpośredniego udziału nauczyciela - 1.8 ECTS; nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym - 0.6 ECTS.

Zakres tematów:

Tematy podejmowane na wykładzie:

1) Ziemia,

2) Księżyc,

3) Zaćmienia Słońca i Księżyca, Prawa Keprlera,

5) Układ słoneczny: słońce, planety, planety karłowate, małe obiekty Ukł. Słonecznego, pas Kuipera, obłok Oorta,

5) Gwiazdy: typ i ewolucja,

6) Droga Mleczna, galaktyki,

7) Wielki Wybuch (w tym ucieczka galaktyk, promeniowanie reliktowe), Wszechświat i jego ewolucja.

Tematy podejmowane podczas laboratorium :

1) Obrót sfery nieba jako następstwo wirowania Ziemi, ruch Słońca względem gwiazd, sezonowe zmiany położenia gwiazd wglądem horyzontu i pory roku,

2) Kalendarze, strefy czasowe, linia zmiany daty,

3) Współrzędne astronomiczne,

4) Zaćmienia Słońca i Księżyca,

5) Astronomiczna skala jasności. Klasyfikacja widm gwiazdowych.

6) Rozwiązywanie typowych problemów związanych z przeprowadzaniem podstawowych obserwacji astronomicznych z wykorzystaniem atlasu nieba i programów komputerowych,

7) Obserwacje nieba (wzrokowe, z wykorzystaniem lornetki i teleskopowe): lokalizacja najważniejszych gwiazdozbiorów; obserwacja najbardziej interesujących obiektów astronomicznych,

Literatura zalecana:

1) J.M. Kreiner, Ziemia i Wszechświat. Astronomia nie tylko dla geografów, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2009.

2) F.H. Shu, Galaktyki, gwiazdy, życie. Fizyka Wszechświata, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.

3) A. Branicki, Obserwacje i pomiary astronomiczne dla studentów, uczniów i miłośników astronomii, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.

Literatura dodatkowa:

1) E. Rybka, Astronomia ogólna, wyd. 7 poprawione i uzupełnione, PWN, Warszawa 1983.

2) M. Kubiak, Gwiazdy i materia międzygwiazdowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.

3) Atlasy nieba, np. Atlas nieba 2000.0, PPWK, Warszawa 1991.

4) J.M. Kreiner, Astronomia z astrofizyką, wyd. 2, PWN, Warszawa 1992.

5) Moebs W., Ling S.J., i inni, ,,Fizyka dla szkół wyższych, Tom 1", Rozdział 13, OpenStax Books, podręcznik wolnodostępny https://openstax.org/details/books/fizyka-dla-szkół-wyższych-polska

6) Zasoby Internetu: strony NASA, portale astronomiczne.

Student

1. uzyskuje podstawową wiedzę z zakresu astronomii i zna zasady wykonywania prostych obserwacji astronomicznych (K_W18);

2. umie ze zrozumieniem przedstawić podstawowe problemy z zakresu astronomii i astrofizyki, wykonać podstawowe obserwacje astronomiczne i zinterpretować ich wyniki (K_U16);

3. umie ze zrozumieniem i krytycznie korzystać z literatury i zasobów Internetu w odniesieniu do problemów astronomii (K_U17);

4. umie korzystać ze źródeł wiedzy w języku angielskim (K_U29);

5. zna ograniczenia swojej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia, podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych (K_K01);

6. potrafi pracować w zespole przyjmując w nim różne role, w tym w szczególności rolę kierowniczą, potrafi przyjąć odpowiedzialność za realizowane zadanie zespołowe (K_K02);

7. potrafi samodzielnie wyszukiwać informacje w literaturze i zasobach Internetu, także w językach obcych (K_K05);

8. potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień fizyki (w tym astronomii) i jej zastosowań, rozumie społeczne aspekty zastosowań fizyki oraz związaną z tym odpowiedzialność (K_K06).

Po zakończeniu kształcenia odbywa się pisemne zaliczenie laboratorium (rozwiązywanie zadań) oraz wykładu (test z pytaniami otwartymi i zamkniętymi). Uzyskanie co najmniej 40 punktów procentowych oznacza uzyskanie oceny pozytywnej.