Językowy obraz świata
Informacje ogólne
| Kod przedmiotu: | 0400-DS3-2JOS | Kod Erasmus / ISCED: |
09.001
 /
(brak danych)
|
| Nazwa przedmiotu: | Językowy obraz świata | ||
| Jednostka: | Instytut Filologii Polskiej | ||
| Grupy: |
3L stac/niestac studia III stopnia -przedmioty obowiązkowe |
||
| Punkty ECTS i inne: |
1.00  zobacz reguły punktacji |
||
| Język prowadzenia: | polski | ||
| Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
||
| Założenia (opisowo): | Wykład poświęcony jest koncepcji językowego obrazu świata (JOS), mieszczącej się w obrębie badań lingwistyki kulturowej, nazywanej również lingwistyką antropologiczną. Dominuje w niej przekonanie o kulturowym charakterze języka, który jest nośnikiem zbiorowego doświadczenia danej społeczności, umożliwiającym dotarcie do sposobów pojmowania, porządkowania i wartościowania rzeczywistości pozajęzykowej. Język bowiem jest najważniejszym wytworem kultury, jej fundamentalnym elementem, a także rezerwuarem treści kulturowych. Język nie tylko zawiera model świata, ale także sprawia, że model ten kształtuje nasze widzenie rzeczywistości i wpływa na jej obraz. Analizy, których celem jest odtworzenie językowego obrazu świata, funkcjonują również w szerszych ramach studiów humanistycznych, próbujących odnaleźć odpowiedź na pytanie, jaką rolę odgrywa język w myśleniu ludzi o świecie. Przyjęcie takiej perspektywy badawczej powoduje, że studia językoznawcze, a zwłaszcza semantyczne, nie zmierzają do zrozumienia tekstów lub abstrakcyjnych systemów, lecz człowieka i społeczeństwa. |
||
| Skrócony opis: |
Pojęcie JOS, filozoficzne podstawy i historia teorii JOS, cechy JOS, definicje JOS, znaczenie słowa jako interpretacja rzeczywistości, kategoryzacja, metafora pojęciowa, definicja otwarta, rola tekstów artystycznych w rekonstrukcji JOS, perspektywa i punkt widzenia, profilowanie, metodologia JOS a założenia kognitywizmu, relatywizm i uniwersalizm językowy. |
||
| Pełny opis: |
Profil studiów - ogólnoakademicki Forma studiów - stacjonarne Rodzaj przedmiotu - obowiązkowy, 0400-DS3-2JOS Dziedzina i dyscyplina nauki - nauki humanistyczne, językoznawstwo Rok studiów/semestr - II rok studiów III stopnia, sem. III Wymagania wstępne (tzw. sekwencyjny system zajęć i egzaminów) - Podstawowe wiadomości dotyczące nauki o języku, semantyki, metodologii badań językoznawczych. Osoby, które ukończyły inny kierunek II st. niż filologia polska, mają możliwość zdobycia (pogłębienia) wiedzy, umiejętności i kompetencji w tym zakresie pod kierunkiem prowadzącego w ramach konsultacji. Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć - 15 godzin, wykład. Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia - Wykład, dyskusja, prezentacja multimedialna Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę (zaliczenie ustne). Punkty ECTS - 1 Bilans nakładu pracy studenta - Udział w wykładzie - 15 godz Udział w konsultacjach – 20 godz. Przygotowanie do zaliczenia i obecność na nim –10 godz. Razem – 35 godzin Wskaźniki ilościowe - Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 14 godzin - 1.5 ECTS o charakterze praktycznym - 1 ECTS |
||
| Literatura: |
Anusiewicz J., Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław 1997; Językowy obraz świata, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1990; O definicjach i definiowaniu, pod red. J. Bartmińskiego i R. Tokarskiego, Lublin 1993; Profilowanie w języku i tekście, pod red. J. Bartmińskiego i R. Tokarskiego, Lublin 1998; Punkt widzenia w języku i w kulturze, pod red. J. Bartmińskiego, S. Niebrzegowskiej-Bartmińskiej i R. Nycza, Lublin 2004; Grzegorczykowa R. Teoretyczne i metodologiczne problemy semantyki w perspektywie tzw. kognitywnej teorii języka, [w:]. Studia semantyczne, pod red. R. Grzegorczykowej i Z. Zaron, Warszawa 1993; Grzegorczykowa R., Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2001; Językowa kategoryzacja świata, pod red. R. Grzegorczykowej i A. Pajdzińskiej, Lublin 1996; Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, red. E. Tabakowska, Krakow 2001; Kreowanie świata w tekstach, pod red. A. M. Lewickiego i R. Tokarskiego, Lublin 1995; Marody M., 1987, Technologie intelektu. Językowe determinanty wiedzy potocznej i ludzkiego działania, Warszawa 1987; Przeszłość w językowym obrazie świata, pod red. A Pajdzińskiej., P. Krzyżanowskiego, Lublin 1999; Pajdzińska A. i Tokarski R., Językowy obraz świata - konwencja i kreacja, „Pamiętnik Literacki” 1996, 4; Semantyka tekstu artystycznego, pod red. A. Pajdzińskiej i R. Tokarskiego, Lublin 2001; Język w kręgu wartości, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2003; Relatywizm w języku i kulturze, pod red. A. Pajdzińskiej i R. Tokarskiego, Lublin 2010. Sapir E. Kultura, język, osobowość, Warszawa 1979; Tabakowska E., Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków 1995; Tokarski R., Słownictwo jako interpretacja świata, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2: Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Wrocław 1993; Tokarski R., Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 1995; Whorf B. L. Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa 1982; Wierzbicka Anna, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, Warszawa 2007. |
||
| Efekty uczenia się: |
Student definiuje podstawowe pojęcia z zakresu problematyki językowego obrazu świata; zna zasady, metody JOS i sprawnie się nimi posługuje w analizie semantycznej tekstów artystycznych; Interpretuje tekst artystyczny z wykorzystaniem kontekstów językowych, literackich i kulturowych |
||
| Metody i kryteria oceniania: |
Warunkiem zaliczenia wykładu jest obecność i aktywny udział studentów w zajęciach oraz zdany egzamin. |
||
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2019/20" (zakończony)
| Okres: | 2019-10-01 - 2020-06-30 |
 
 zobacz plan zajęć |
| Typ zajęć: |
Wykład, 15 godzin więcej informacji |
|
| Koordynatorzy: | (brak danych) | |
| Prowadzący grup: | (brak danych) | |
| Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
| Zaliczenie: | Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.