Seminarium licencjackie

obowiązkowe

Bezwzględnie zalecana znajomość tematyki wykładów poświęconych literaturze pozytywizmu i Młodej Polski.

w sali

Seminarium licencjackie umożliwia studentowi samodzielne przygotowanie do egzaminu licencjackiego. Zakres materiałowy jest podstawą teoretyczną i punktem wyjścia dla studentów, którzy przygotowują także pod kątem końcowego egzaminu licencjackiego autorskie projekty badawcze, związane z tematem seminarium – relacjami i zależnościami modernizmu w literaturze polskiej i europejskiej oraz rozumieniem specyfiki terminologicznej i zakresu pojęciowego modernizmu.

Seminarium licencjackie powinno kończyć się egzaminem licencjackim, którego zakres obejmuje tematykę seminarium z uwzględnieniem szczególnych (pogłębionych) studiów uczestnika seminarium nad konkretnym problemem badawczym. W trakcie uczestniczenia w seminarium studenci zapoznają się z proponowaną literaturą przedmiotu (tekstami teoretycznymi i tekstami literackimi), poddają dyskusji teksty teoretyczne, zapoznają się ze specyfiką rozwoju i znaczenia polskiego i europejskiego modernizmu. Uczestnicy seminarium licencjackiego rozumieją zależności terminologiczne, kwalifikacyjne, umieją wskazać na osocze historycznoliterackie omawianych zagadnień.

Równolegle przygotowują także poszczególne części wybranego z tematyki seminarium materiału badawczego, który prezentują podczas zajęć seminaryjnych (pod koniec drugiego semestru). Wybrany przez studentów materiał badawczy – sproblematyzowany i uspójniony – stanowi część zakresu egzaminu licencjackiego.

Uczestnicy seminarium przedstawiają pod koniec drugiego semestru wyniki swych poszukiwań i badań w formie autoreferatów, stanowiących punkt wyjścia do dyskusji uczestników zajęć. Autoreferaty winny stanowić prezentację myśli przewodniej i założeń badawczych (konspekt), ponadto ujawniać samodzielnie przygotowanego fragmentu prezentacji, który następnie poddany jest dyskusji. Dzięki temu student ma możliwość wysłuchania formułowanych w czasie dyskusji uwag uczestników zajęć, ich wskazówek, dopowiedzeń, uzupełnień, podpowiedzi, sugestii. Dyskusja umożliwia studentowi uzyskanie potwierdzenia własnych spostrzeżeń, akceptacji własnej ścieżki badawczej, rozumienia i interpretacji tekstów literackich, porządku rozwijania wstępnych (często intuicyjnych) tez. Ponadto staje się dobrym fundamentem do zobaczenia ewentualnych pęknięć konstrukcji prezentacji, niekonsekwencji lub przeoczeń autorskich. Pomaga dopełnić i uspójnić projekt badawczy studenta. Dzięki możliwości słuchania autoreferatów wygłaszanych przez uczestników seminarium oraz uczestniczeniu w dyskusji przyszły licencjat ma możliwość poznania warsztatów badawczych i metod pracy innych studentów, co pozwala na ciągłą weryfikację własnej postawy i przyjętych przez siebie rozwiązań.

W efekcie rocznego kursu seminaryjnego student zyskuje rozpoznanie następujących zagadnień:

1. metodologia przygotowania egzaminu licencjackiego (zwłaszcza części wybranej przez studenta – którą nazwać można „prezentacją licencjacką”, jest ona często dobrą wprawką i wstępem do późniejszego pisania pracy magisterskiej); cele, formy, metody naukowego rozpoznawania wybranego obszaru tematycznego, sposoby gromadzenia i opracowywania źródeł, rozumienie specyfiki i nieoczywistości terminologicznej, genologicznej, znaczeniowej omawianego zagadnienia (tu: modernizmu polskiego i europejskiego);

2. metodologia badań literatury przełomu XIX i XX w. (stan i perspektywy badań, opracowania, przyjęte w refleksji literaturoznawczej metody analizy, opisu i interpretacji zjawisk związanych z twórczością modernistów polskich i europejskich (zwłaszcza Baudelaire’a, Prousta, Woolf, Manna, Rilkego, Wilde’a, symbolistów francuskich), ich recepcją i miejscem w kulturze);

3. problemy filozoficzne, nurty estetyczne i etyczne, konwencje gatunkowe, sposoby obrazowania świata w literaturze modernizmu (zjawiska charakterystyczne dla literatury tego okresu, jej związek z życiem literackim i kulturą czasu, kierunki przemian świadomościowych).

Seminarium licencjackie – 15 godzin,

Przygotowanie się do egzaminu licencjackiego – ok. 285 godzin.

Razem: 300 godzin = 10 ECTS

R. Sheppard, Problematyka modernizmu europejskiego [w:] Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, pod red. i ze wstępem R. Nycza, Kraków 2004, s. 71-140.

Odkrywanie modernizmu, red. R. Nycz, Kraków 2004.

K. Wyka, Młoda Polska, Kraków 1977.

Modernizm – spotkania. Antologia, red. E. Paczoska i L. Magnone, Warszawa 2008.

R. Nycz, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997.

M.P. Markowski, Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.

M. Jay, Kryzys tradycyjnej władzy wzorku. Od impresjonistów do Bergsona [w:] OM, s. 295-330.

J. Maciejewski, Wiek XIX jako formacja kulturowa i dziewiętnastowieczność jako antywartość, „Wiek XIX” 2008, s. 73-80.

M.P. Markowski, Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.

A. Janicka, Tradycja i zmian. Literackie modele dziewiętnastowieczności: pozytywizm i "obrzeża", Białystok 2015.

E. Paczoska, Latarnia czarnoksięska, czyli dziewiętnastowieczność i nowoczesność, „Wiek XIX” 2008, s. 39-53.

J. Habermas, Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przekł. M. Łukasiewicz, Kraków 2005.

A. Bielik-Robson, Jednostka [w:] tejże, Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Kraków 2000, s. 17-122.

A. Skrendo, Poezja modernizmu. Interpretacje, Kraków 2005., wstęp (cz. I) i fragmenty dotyczące poezji Leśmiana.

R. Nycz, Literatura jako trop rzeczywistości, Kraków 2001.

A. Foltyniak, Między „pisać Nałkowską” a Nałkowskiej „czytaniem siebie”. Narracyjna tożsamość podmiotu w „Dziennikach”, Kraków 2004.

E. Grabska, Moderniści o sztuce, wybrała, oprac. i wstępem opatrzyła E. Grabska, Warszawa 1971.

S. Jasionowicz, Intertekstualność w świetle badań nad wyobraźnią twórczą [w:] Intertekstulaność i wyobraźniowość. Studia pod red. B. Sosień, Kraków 2003, s. 21-33.

M. P. Markowski, Nietzsche. Filozofia interpretacji, Kraków 2001.

„Przegląd Literacko-Filozoficzny” 2006, nr 1(13) – Filozofia literatury.

A. N. Uggla, Strindberg a teatr polski 1890-1970, Warszawa 2000.

E. Boniecki, Struktura „nagiej duszy”. Studium o Stanisławie Przybyszewski, Warszawa 1993.

G. Matuszek, Naturalistyczne dramaty, Kraków 2008.

A. Skrendo, Poezja modernizmu. Interpretacje, Kraków 2005., wstęp (cz. I) i fragmenty dotyczące poezji Leśmiana.

M. Stala, Trzy nieskończoności. O poezji Adama Mickiewicza, Bolesława Leśmiana i Czesława Miłosza, Kraków 2001, cz. II, s. 85-114.

D. Sajewska. „Chore sztuki”. Choroba/tożsamość/dramat. Przemiany podmiotowości oraz formy dramatycznej w utworach scenicznych przełomu XIX i XX wieku, Kraków 2005, s. 12-126.

E. Boniecki, Modernistyczny dramat ciała: Maria Komornicka, Warszawa 1998.

J. Habermas, Modernizm – niedokończony projekt, [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, pod red. R. Nycza, Kraków 1996, s. 25-46.

Modernistyczne źródła dwudziestowieczności, red. A. Z. Makowiecki i M. Dąbrowski, Warszawa 2003.

M. Głowiński, Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej, Kraków 1997.

W. Gutowski, Mit-eros-sacrum. Sytuacje młodopolskie, Bydgoszcz 1999.

W. Gutowski, Nagie dusze i maski, Kraków 1997.

E. Ihnatowicz, Bohaterowie polskiej prozy współczesnej 1864-1918. Artyści, twórcy, Warszawa 1999.

Lektury polonistyczne. Od realizmu do preekspresjonizmu, red. G. Matuszek, Kraków 2001.

E. Paczoska, Dojrzewanie, dojrzałość i niedojrzałość. Od Bolesława Prusa do Olgi Tokarczuk, Warszawa 2004.

M. Podraza-Kwiatkowska, Wolność i transcendencja. Studia i eseje o Młodej Polsce, Kraków 2001.

M. Popiel, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999.

M. Stala, Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994.

Ch. Baudelaire, Paryski spleen, przeł. i komentarzem opatrzył R. Engelking, Gdańsk 2008.

R. M. Rilke, Elegie duinejskie, Sonety do Orfeusza (kserokopia tekstów przygotowana dla studentów).

B. Leśmian, Przemiany, A. Lange, Rozmyślania (fragmenty), S. Wyspiański, inc. U stóp Wawelu…, J. Żuławski, Myśl jest wszystkim, M. Komornicka, Pragnienie (kserokopia tekstów przygotowana dla studentów).

M. Proust, W poszukiwaniu straconego czasu, t. I (dowolne wydanie).

V. Woolf, Chwile wolności. Dziennik 1915-1941, oprac. A. O. Bell, wstęp Q. Bell, przeł. M. Heydel, Kraków 2007 (fragmenty).

V. Woolf, Pani Dalloway (dowolne wydanie).

M. J. Wielopolska, Pani El. Cykl nowoczesny, Kraków-Warszawa-Lwów 1911.

Z. Nałkowska, Dzienniki, wstęp i oprac. H. Kirchner, t. I (fragmenty).

Wybrane dramaty Ibsena i Strindberga, Przybyszewskiego (wybór studentów).

T. Mann, Czarodziejska góra (dowolne wydanie).

Listy Gabrieli Zapolskiej, zebrała S. Linowska, Warszawa 1970, t. I i II (fragmenty)

Symboliści francuscy (Od Baudelaire’a do Valérego), wybrał, wstępem i notami biograficznymi poprzedził M. Jastrun, objaśniła J. Kamionkowa, Wrocław 1965 (fragmenty).

A. Lange, Rozmyślania, Logos, Wiersze różne [w:] tegoż, Rozmyślania i inne wiersze, wybrał i wstępem poprzedził J. Poradceki, Warszawa 1979.

W ZAKRESIE KSZTAŁCENIA

1. nazwać, opisać, poddać analizie i refleksji proces historycznoliteracki, kontekst filozoficzny, kierunki rozwoju światopoglądu modernizmu polskiego i europejskiego.

2. poddać interpretacji teksty literackie przełomu XIX i XX wieku ze wskazaniem na ich kontekst kulturowy i wynikające z niego założenia i efekty światopoglądowe.

3. wskazać na specyfikę znaczeniową, ramy periodyzacyjne, możliwości kwalifikacji literatury i kultury polskiego modernizmu i europejskich modernizmów.

W ZAKRESIE KSZTAŁTOWANIA UMIĘJĘTNOŚCI

4. zgromadzić bibliografię do opracowywanego tematu, przygotować konspekt i przygotować wypowiedź prezentacyjną związaną z wybranym przez niego zagadnieniem (wynikającym z problematyki seminarium), utrzymaną w formie właściwej dla tego typu wypowiedzi naukowej.

5. weryfikować poprawność własnych wypowiedzi poświęconych zagadnieniom historycznoliterackim, a także prezentacji uczestników seminarium.

6. rozumieć znaczenie dyskusji i dialogu jako niezbywalnych umiejętności kształtowania procesu rozumienia i budowania wspólnoty myśli humanisty.

7. oceniać różnorodne metodologie badań, metody badań, specyfikę tekstu teoretycznego wynikającego z czasu jego powstania i uwarunkowań historycznych, światopoglądowych, szkoły badawczej.

W ZAKRESIE KSZTAŁTOWANIA POSTAWY

8. rozmieć znaczenie tradycji i długiego trwania kultury jako niezbywalnych elementów kształtowania tożsamości Polaka i Europejczyka.

9. kształtować społeczne postawy humanisty.

10. wskazywać na wzorce tożsamościowe w literaturze modernizmu kształtujące światopogląd epoki, które przyczyniły się do zmiany paradygmatu etycznego w kulturze współczesnej.

- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) – 70%

- prezentacja autoreferatu – 30%

W związku z pandemią i nauczaniem zdalnym, zaliczenie zmieniono na formę pracy zdalnej przez USOS mail