Historia historiografii z elementami metodologii
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0500-HS2-1HHM |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.351
|
Nazwa przedmiotu: | Historia historiografii z elementami metodologii |
Jednostka: | Instytut Historii i Nauk Politycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | kierunkowe |
Założenia (opisowo): | Zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami europejskich i polskich dziejów historiografii; poznanie głównych wzorów pisarstwa historycznego; ukazanie specyfiki historii jako odrębnej dziedziny nauki; nabycie umiejętności identyfikacji modelu historiozoficznego i metodologicznego tekstów historycznych Zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami europejskich i polskich dziejów metodologii historii i historiografii; poznanie głównych historycznych modeli metodologicznych; przedstawienie współczesnej metodologii w ujęciu praktycznym |
Tryb prowadzenia przedmiotu: | mieszany: w sali i zdalnie |
Skrócony opis: |
Przedmiot oferuje charakterystykę podstawowych zagadnień europejskich i polskich dziejów historiografii oraz głównych wzorów pisarstwa historycznego; Ukazuje specyfikę historii jako odrębnej dziedziny nauki, ma celu nabycie umiejętności identyfikacji modelu historiozoficznego i metodologicznego tekstów historycznych Przedstawia podstawowe zagadnienia europejskich i polskich dziejów metodologii historii; ukazuje główne historyczne modele metodologiczne i przedstawia współczesną metodologię w ujęciu praktycznym |
Pełny opis: |
1. Zajęcia wstępne: charakterystyka przedmiotu, podstawowe pojęcia 2. Historycy starożytności (Tytus Liwiusz) 3. Dziejopisarstwo średniowieczne (Thietmar, Jan Długosz) 4. Rozwój świeckiej refleksji nad historią (renesans); historiografia polskiego sarmatyzmu (Lorenzo Valla) 5. XVII - w. początki naukowej historiografii – powstanie nauk pomocniczych historii 6. Oświeceniowy przełom (Voltaire, Gibbon, Monteskiusz) 7. Historiografia polska przełomu XVIII i XIX wieku (Naruszewicz, Niemcewicz, Czacki) 8. Szkoła indywidualnego historyzmu (Ranke, Humboldt) 9. Romantyczna historiografia polska (Lelewel) 10. Pozytywistyczna szkoła (Buckle); polska recepcja 11. Materializm historyczny i jego znaczenie dla historiografii (Marks) 12. Rozwój polskiej historiografii II połowy XIX w.; szkoły historyczne warszawska i krakowska (Kalinka, Smolka, Korzon). 13. Historiografia przełomu wieków (Bujak) 14. Szkoła annales (Braudel) 15. Współczesne tendencje w historiografii światowej (wykład); Podsumowanie zajęć, zaliczenie Historyczne modele metodologiczne: średniowiecze Początki naukowej metodologii historii: szkoła erudytów i jej metodologiczny dorobek (XVI-XVIII wiek) Rozwój naukowej metodologii w XIX wieku (indywidualny historyzm, pozytywizm) XX-wieczna metodologia – wpływ nauk społecznych; szkoła annales Modernistyczny paradygmat historii i jego XX-wieczni krytycy Praktyczne ujęcie współczesnej metodologii historii: proces badawczy historyka; konstruowanie narracji historycznej |
Literatura: |
Literatura podstawowa: Antologia tekstów, dostępna na stronie web Uniw. w Białymstoku (oprac. K. Szelągowska) Grabski A.F, Dzieje historiografii, Poznań 2003 Grabski A.F., Zarys historii historiografii polskiej, Poznań 2000 Moszczeńska W., Metodologii historii zarys krytyczny, Warszawa 1977 Pomian K., Przeszłość jako przedmiot wiary, Warszawa 2009 Pomian, K., Przeszłość jako przedmiot wiedzy, Warszawa 1992 Pomian K., Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006 Serejski M.H. (wyd.), Historycy o historii, t. I-II, Warszawa 1963 Topolski J., Wprowadzenie do historii, Poznań 2001 Literatura uzupełniająca: Barycz H., Szlakami dziejopisarstwa staropolskiego, Kraków 1981 Domańska E., Mikrohistorie, Poznań 2005 Galos, A., Powstanie Towarzystwa Historycznego i jego organu naukowego Grabski A.F, Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976 Grabski A.F., Perspektywy przeszłości, Lublin 1983, Grabski A.F., Spór o prawa dziejowe, Lublin 2002, Łoś. S., Świat historyków starożytnych, Kraków 1968 Serejski M.H., Koncepcja historii powszechnej J. Lelewela, Warszawa 1958 Sikora A., Spotkania z filozofią, Warszawa 1995 Skarga B., Narodziny pozytywizmu warszawskiego, 1831-64, Warszawa 1964 Spór o historyczną szkołę krakowską. W stulecie katedry historii Polski UJ 1869-1969, red. C. Bobińska, J. Wyrozumski. Kraków 1972 Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, Poznań 2010 Wierzbicki A., Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław 1999 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: zna podstawowe terminy nauki historycznej, metodologii i dziejów historiografii ma pogłębioną wiedzę o specyfice nauki historycznej i jej metodologii (Ocena udziału i aktywności w zajęciach) Umiejętności: umiejętność zastosowania teorii umiejętność interpretacji tekstu historiograficznego (Ocena udziału i aktywności w zajęciach) Kompetencje społeczne: świadomość etycznego uwarunkowania pracy historyka świadomość istnienia zagrożenia instrumentalnego traktowania historii HI_K11 – zrozumienie dla wielości wartości w różnych okresach historycznych |
Metody i kryteria oceniania: |
Ćwiczenia: Dyskusja, elementy wykładu, praca z tekstem Obowiązkowa obecność i aktywność na zajęciach, obowiązkowe zaliczenie każdej nieobecności – ustne lub pisemne Dopuszczalne trzy nieobecności w semestrze Zaliczenie na ocenę Wykład: Wykład z elementami dyskusji Obowiązkowa obecność na zajęciach Dopuszczalne trzy nieobecności w semestrze Zaliczenie egzaminem ustnym |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.