Przedmiot do wyboru - Biochemia środowiska

fakultatywne

Celem wykładów jest zapoznanie się z wpływem skażenia fizyko-chemicznego i czynników stresowych środowiska na zmiany w metabolizmie organizmów. Studenci poznają mechanizmy adaptacji biochemicznych organizmów do zmian środowiskowych i czynników stresowych. Celem ćwiczeń jest analiza oddziaływania środowiskowych czynników stresowych (niskie i wysokie temperatury, zasolenie, substancje allelopatyczne) na wzrost i metabolizm testowanych roślin.

Celem przedmiotu jest przedstawienie zagadnień obejmujących chemiczne oddziaływania między organizmami należącymi do tego samego lub różnych gatunków oraz oddziaływania organizmów z elementami ich środowiska życia. Biochemia środowiska realizowana w formie wykładów i laboratoriów zapozna studentów ze związkami chemicznymi, istotnymi z punktu widzenia ekologii gatunków, populacji i biocenoz, oraz reakcjami między nimi, zachodzącymi w ekosystemach o określonej strukturze.

Kierunek studiów: Biologia

Profil studiów: ogólnoakademicki

Dziedzina: nauki ścisłe i przyrodnicze, dyscyplina nauki biologiczne

Forma studiów: stacjonarne

Rodzaj przedmiotu: przedmiot fakultatywny

Dziedzina nauki ścisłe i przyrodnicze, dyscyplina nauki biologiczne

Rok studiów /semestr: II rok drugiego stopnia, semestr VI / semestr letni

Wymagania wstępne: student powinien posiadać zakres wiadomości z biochemii.

Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: wykład – 10 godz., laboratorium – 20 godz.

Metody dydaktyczne: wykład, metoda laboratoryjna, pomiar, konsultacje

Punkty ECTS: 3

Bilans nakładu pracy studenta: ogólny nakład pracy studenta: 75 godz. w tym: udział w wykładach: 10 godz.; udział w zajęciach laboratoryjnych: 20 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 41,3 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 3,8 godz.

Wskaźniki ilościowe:

nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 33,8 godz.,

nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 65 godz.

Skażenia fizyko-chemiczne i czynniki stresowe środowiska oraz ich wpływ na zmiany w metabolizmie organizmów. Biochemiczna adaptacja roślin i zwierząt do niekorzystnych warunków środowiska (wpływ metali ciężkich, zasolenia, związków fenolowych, wysokiej i niskiej temperatury). Biochemizm produktów sekrecji i interakcji między organizmami, ich znaczenie metaboliczne i ekologiczne. Antybiotyki, fitoncydy, fitoaleksyny, fitochelatyny, metalotioneiny, lektyny, ich aktywność biologiczna i metaboliczna. Feromony, ich aktywność biologiczna i metaboliczna. Mechanizmy biochemiczne procesów odpornościowych i obronnych u roślin i zwierząt przed fitofagami, patogenami i pasożytami. Mechanizmy adaptacji biochemicznej organizmów do zmian środowiskowych i czynników stresowych. Biochemizm tworzenia się nowotworów u roślin, zwierząt i człowieka.

Literatura podstawowa:

1. Harborne J.B. – Ekologia biochemiczna. PWN, Warszawa 1997.

2. Ostroumow S.A. – Wprowadzenie do ekologii biochemicznej. PWN, Warszawa 1993.

3. Manahan S.E., Toksykologia środowiska. Aspekty chemiczne i biochemiczne. PWN Warszawa, 2006.

4. Timbrell J., Paradoks trucizn. WNT, Warszawa 2008.

5. Artykuły polecane na bieżąco z czasopism zagranicznych i krajowych.

Literatura uzupełniająca:

1. Bartosz G., Druga twarz tlenu, PWN, Warszawa 1995.

2. Bell J.N.B., Treshow M., Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. WNT, Warszawa 2004.

3. Czerpak R. – Biochemia ogólna. Cz. I. Biochemia strukturalna. FUW, Białystok 1993.

4. Kołodziejczyk A. – Naturalne związki organiczne. PWN, Warszawa 2004.

5. Kopcewicz J., Lewak S. (red.) – Fizjologia roślin. PWN, Warszawa 2002.

6. Siemiński M. Środowiskowe zagrożenia zdrowia. PWN, Warszawa 2007.

Wiedza:

1. Student w pogłębionym stopniu jedność i różnorodność organizmów, uwzględniając złożoność procesów i zjawisk przyrodniczych. KP7_WG1.

2. Student zna w pogłębionym stopniu mechanizmy funkcjonowania organizmów na poziomie fizjologicznym, strukturalnym i molekularnym. KP7_WG2.

3. Student w pogłębionym stopniu różnorodność współczesnych metod i technik badawczych w naukach biologicznych oraz zasady planowania i prowadzenia eksperymentów lub obserwacji przyrodniczych, interpretacji wyników badań i wnioskowania. KP7_WG6.

Umiejętności:

1. Student potrafi dobrać, adekwatnie do założonych celów i stosować metody i narzędzia badawcze, w tym zaawansowane techniki pomiarowe i laboratoryjne oraz odpowiednio je przystosować lub opracować nowe. KP7_UW2.

Kompetencje społeczne:

1. Student jest gotów do stałego poszerzania swoich kompetencji zawodowych z zakresu nauk biologicznych. KP7_KR2.

Wykład - egzamin pisemny, warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywna ocena zaliczenia laboratorium.

Laboratorium - zaliczenie na ocenę (1 kolokwium pisemne, krótkie pytania otwarte), zaliczenie sprawozdań z przeprowadzonych doświadczeń.

Ilościowe kryteria oceny osiągnięć weryfikowanych za pomocą pisemnych egzaminów i prac zaliczeniowych na Wydziale Biologii (zgodne z paragrafem 23 ust. 6 Regulaminu studiów UwB z dnia 26 czerwca 2019 r.).