Finanse lokalne

obowiązkowe
ogólne kierunkowe

Celem przedmiotu jest pozyskanie przez studenta w stopniu zaawansowanym wiedzy dotyczącej wybranych zagadnień związanych z funkcjonowaniem finansów lokalnych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem prawno- ekonomicznego systemu finansowania jednostek samorządu terytorialnego (JST). W szczególności: specyfiki i znaczenia systemu finansów lokalnych w systemie finansów publicznych; podstawowych zadań i kompetencji JST rozpatrywanych przez pryzmat wydatków budżetowych; podstawowych źródeł dochodów budżetowych JST; specyfiki i instrumentów lokalnego władztwa podatkowego; sposobów interpretowania wyników budżetowych JST; specyfiki długu lokalnego jako instrumentu finansowania lokalnych zadań publicznych; kluczowych instrumentów nowoczesnego zarządzania finansami lokalnymi. Ponadto nabycie przez studenta umiejętności rozpoznawania, diagnozowania i rozwiązywania problemów z zakresu finansów lokalnych.

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne, I stopień

Rodzaj przedmiotu: moduł - przedmioty kierunkowe

Dziedzina i dyscyplina nauki: Dziedzina - nauki społecznych, dyscyplina -ekonomia i finanse

Rok studiów - trzeci, semestr - szósty

Liczba godzin: 15 godz. wykładów i 15 godz. ćwiczeń;

Metody dydaktyczne:

Wykład: wykład wspomagany prezentacjami multimedialnymi, wykorzystanie form aktywizacji studentów

Ćwiczenia: wspólne omawianie zagadnień zadawanych do własnego przygotowania, rozwiązywanie zadań w grupach oraz prezentacja

wyników prac.

punkty ECTS: 3 pkt

Bilans nakładu pracy studenta - 75 godz.

udział w wykładach -15 godz.

udział w ćwiczeniach - 15 godz.

przygotowanie się do ćwiczeń – 16 godz.

przygotowanie się do egzaminu – 10 godz.

przygotowanie się do kolokwium – 15 godz.

udział w konsultacjach – 4 godz.

Wskaźniki ilościowe:

Nakład pracy studenta związany z zajęciami:

- wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela - 34 godz. 1,36 pkt ECTS

Literatura podstawowa:

1. R. Kata, A. Czudec, D. Zając, J. Zawora, Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2022.

2. P. Walczak, Nowy system dochodów jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2025.

3. I. Bruszewska, Dochody jednostek samorządu terytorialnego. Nowe rozwiązania, Wydawnictwo Infor.pl, Warszawa 2025.

4. M. Poniatowicz, Koncepcja federalizmu fiskalnego w systemie finansów samorządu terytorialnego, CeDeWu, Warszawa 2018.

5. D. Wyszkowska, Samodzielność finansowa jako determinanta potencjału inwestycyjnego JST. Studium empiryczne gmin w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2018.

6. M. Banaszewska, S. Kańduła, J. Przybylska, Finanse samorządu terytorialnego. Ujęcie praktyczne (wydanie III), Wyd. CeDeWu, Warszawa 2024.

7. P. Swianiewicz, Finanse samorządowe, koncepcje, realizacja, polityki lokalne. Wyd. Municipum, Warszawa 2011.

Literatura uzupełniająca:

8. C. Farvacque-Vitkovic, M. Kopanyi, Municipal Finances. A Handbook for Local Government, World Bank, Washington 2014, https://openknowledge.worldbank.org/entities/publication/baee6e22-9826-59ea-b070-e3d6ad5a5599.

9. R. Ebel (ed.), Oxford Handbook of State and Local Government Finance, Oxford University Press 2012.

Kluczowe akty prawne:

1. Ustawa z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Dz. U. 2024 poz. 1572.

2. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, t. j.: Dz. U. 2024 poz. 1530.

3FIL_W01 zna i rozumie w zaawansowanym stopniu kluczowe zagadnienia, teorie z zakresu finansów lokalnych (KP6_WG1)

3FIL_W02 zna i rumie w zaawansowanym stopniu wybrane zagadnienia z zakresu norm i reguł (organizacyjnych, prawnych, etycznych itp.) organizujących struktury samorządowe, rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła zmiany i sposoby działania z uwzględnieniem uwarunkowań demograficznych i finansowych (KP6_WG6)

3FIL_K01 jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści ze względu na dynamikę procesów z zakresu polityki finansów publicznych, w tym samorządowych (KP6_KK1)

3FIL_K02 jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy z zakresu dyscypliny naukowej ekonomia i finanse w rozwiązywaniu konkretnych problemów poznawczych, w tym zasięgania opinii ekspertów poprzez korzystanie ze specjalistycznych ekspertyz i raportów dotyczących sytuacji finansowej sektora samorządowego (KP6_KK2)

3FIL_K03 jest gotów do rozwiązywania konkretnych problemów z zakresu finansów samorządowych w oparciu o krytyczną ocenę posiadanej wiedzy, zgromadzonych informacji (KP6_KK3)

3FIL_K04 jest gotów do wypełniania zobowiązań społecznych i inicjowania działań na rzecz interesu publicznego na szczeblu samorządowym z zakresu finansów lokalnych (KP6_KO1)

Ogólne warunki określa Regulamin studiów Uniwersytetu w Białymstoku (Załącznik do Obwieszczenia nr 6/2022 Rektora Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 7 grudnia 2022 r.)

Warunkiem zaliczenia wykładu jest osiągniecie założonych efektów uczenia się. Forma przewidziana do ich weryfikacji to: egzamin pisemny. Podstawą zaliczenia egzaminu jest zdobycie min 51% ogółu punktów możliwych do zdobycia. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest osiągniecie efektów uczenia się założonych do realizacji w ramach ćwiczeń.

Wszystkich studentów obowiązuje wspólny termin egzaminu i egzaminu poprawkowego. Nie przewiduje się innych terminów i innych sposobów zaliczenia przedmiotu.