Historia historiografii

obowiązkowe
podstawowe

Zapoznanie studenta z podstawowymi zagadnieniami europejskich i polskich dziejów historiografii; poznanie głównych wzorów pisarstwa historycznego; ukazanie specyfiki historii jako odrębnej dziedziny nauki; nabycie umiejętności identyfikacji modelu historiozoficznego i metodologicznego tekstów historycznych

mieszany: w sali i zdalnie

Przedmiot oferuje charakterystykę podstawowych zagadnień europejskich i polskich dziejów historiografii oraz głównych wzorów pisarstwa historycznego; Ukazuje specyfikę historii jako odrębnej dziedziny nauki. Umożliwia nabycie umiejętności identyfikacji modelu historiozoficznego i metodologicznego tekstów historycznych

Profil studiów: ogólnoakademicki

Forma studiów: stacjonarne; w razie konieczności nauczanie zdalne, na platformie internetowej, w czasie rzeczywistym.

Rodzaj przedmiotu obowiązkowy, kierunkowy

Dziedzina i dyscyplina nauki: nauki humanistyczne, historia.

Rok studiów/semestr : I rok drugiego stopnia, semestr I

Wymagania wstępne : Znajomość podstaw filozofii, znajomość dziejów Polski i Europy w zakresie odpowiadającym programowi studiów historycznych pierwszego stopnia

Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć: ćwiczenia 30h.

Metody dydaktyczne: zajęcia warsztatowe (praca z tekstem)

Punkty ECTS: 3

Bilans nakładu pracy studenta

Zakres tematyczny:

Zajęcia wstępne: charakterystyka przedmiotu, podstawowe pojęcia

Historycy starożytności (Tytus Liwiusz)

Dziejopisarstwo średniowieczne (Thietmar, Jan Długosz)

Rozwój świeckiej refleksji nad historią (renesans)

(Lorenzo Valla)

XVII - w. początki naukowej historiografii – powstanie nauk pomocniczych historii

Oświeceniowy przełom (Voltaire, Gibbon, Monteskiusz)

Historiografia polska doby nowożytnej (XVI wiek, sarmatyzm, Naruszewicz, Niemcewicz, Czacki)

Szkoła indywidualnego historyzmu (Ranke, Humboldt)

Romantyczna historiografia polska (Lelewel)

Pozytywistyczna szkoła (Buckle); polska recepcja

Materializm historyczny i jego znaczenie dla historiografii (Marks)

Rozwój polskiej historiografii II połowy XIX w.; szkoły historyczne warszawska i krakowska (Kalinka, Smolka, Korzon).

Historiografia przełomu wieków (Bujak)

Szkoła annales (Braudel)

Współczesne tendencje w historiografii światowej (wykład); Podsumowanie zajęć, zaliczenie

Literatura podstawowa:

Grabski A.F, Dzieje historiografii, Poznań 2003

Grabski A.F., Zarys historii historiografii polskiej, Poznań 2000

Pomian, K., Przeszłość jako przedmiot wiedzy, Warszawa 1992

Pomian K., Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006

Literatura uzupełniająca:

Barycz H., Szlakami dziejopisarstwa staropolskiego, Kraków 1981

Domańska E., Mikrohistorie, Poznań 2005

Galos, A., Powstanie Towarzystwa Historycznego i jego organu naukowego

Grabski A.F, Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976

Grabski A.F., Perspektywy przeszłości, Lublin 1983,

Grabski A.F., Spór o prawa dziejowe, Lublin 2002,

Łoś. S., Świat historyków starożytnych, Kraków 1968

Serejski M.H., Koncepcja historii powszechnej J. Lelewela, Warszawa 1958

Sikora A., Spotkania z filozofią, Warszawa 1995

Skarga B., Narodziny pozytywizmu warszawskiego, 1831-64, Warszawa 1964

Spór o historyczną szkołę krakowską. W stulecie katedry historii Polski UJ 1869-1969, red. C. Bobińska, J. Wyrozumski. Kraków 1972

Wierzbicki A., Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław 1999

KP7_WG1 - zna i rozumie w pogłębionym stopniu uporządkowane fakty i zjawiska z zakresu historii historiografii;

KP7_WG3- ma pogłębioną, uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii dawnych i współczesnych formach dziejopisarstwa powszechnego i polskiego - także w aspekcie porównawczym

KP7_WK2- zna i rozumie wpływ podłoża narodowego i kulturowego na różne stanowiska reprezentowane w naukach historycznych;

KP7_WK1 - zna i rozumie relacje i zależności pomiędzy przeszłością a teraźniejszością oraz ich wpływ na świadomość i tożsamość współczesnych ludzi i społeczeństw;

KP7_UW2 - potrafi formułować tematy badawcze; stosując metody i techniki badań w zakresie wybranej dziedziny historii oraz posługując się teoriami i paradygmatami badawczymi

KP7_UW3 - potrafi analizować, interpretować i wykorzystywać dla potrzeb własnych badań teksty historiograficzne, teksty źródłowe oraz inne nośniki pamięci, przeprowadzając ich pogłębioną krytykę;

KP7_KR2 - jest gotów do ciągłego rozwoju swoich zainteresowań i kompetencji fachowych, społecznych i kulturalnych

KP7_KR4 - jest gotów do do obiektywizmu w podejściu do przekazu historycznego, wykazując odpowiedzialność i odwagę cywilną w sprzeciwianiu się instrumentalizacji wiedzy historycznej przez grupy narodowe, społeczne i polityczne;

KP7_KR5 - wykazywania jest gotów do niezależności i samodzielności myśli, szanując jednocześnie prawo innych osób do wykazywania tych samych cech

Analiza tekstów; dyskusja

Obowiązkowa obecność i aktywność na zajęciach, obowiązkowe zaliczenie każdej nieobecności – ustne lub pisemne

Dopuszczalne trzy nieobecności w semestrze

Zaliczenie na ocenę