Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 380-OS1-2MOP |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.001
|
Nazwa przedmiotu: | Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej |
Jednostka: | Wydział Nauk o Edukacji |
Grupy: |
2 rok 1st. POW stac. sem. letni |
Punkty ECTS i inne: |
5.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z charakterystyką istniejącego w Polsce systemu opiekuńczo-wychowawczego i wdrożenie studentów do jego analizy krytycznej wraz z propozycjami nowych rozwiązań. Zajęcia podejmują problematykę zasad, metod, form pracy opiekuńczo-wychowawczej i rozwiązań instytucjonalnych i nieinstytucjonalnych w zakresie opieki i wychowania dzieci trwale lub okresowo pozbawionych opieki rodzicielskiej oraz zmierzają do zapoznania z zadaniami, kompetencjami, patologiami oraz prawnymi podstawami funkcjonowania instytucji i organizacji działających w Polsce. W części wstępnej zaprezentowane zostaną zagadnienie związane z systemem opiekuńczo-wychowawczym. Pogłębieniu znajomości materiału służy prezentacja wybranych instytucji opiekuńczo-wychowawczych i istniejących problemów oraz warsztatu pracy wybranych pedagogów. Przedstawiona zostanie ponadto ewolucja podejścia do pracy opiekuńczo-wychowawczej oraz jej aktualne ujęcie i kierunki zmian. Akcentowana będzie również umiejętność trafnego rozpoznawania przejawów, etiologii i funkcji zachowań nieprzystosowawczych dziecka osieroconego w oparciu o wybrane, wiodące teorie w tym zakresie, a także adekwatne stosowanie działań profilaktycznych i kompensacyjnych o charakterze instytucjonalnym i nieinstytucjonalnym |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z charakterystyką istniejącego w Polsce systemu opiekuńczo-wychowawczego i wdrożenie studentów do jego analizy krytycznej wraz z propozycjami nowych rozwiązań. Zajęcia podejmują problematykę zasad, metod, form pracy opiekuńczo-wychowawczej i rozwiązań instytucjonalnych i nieinstytucjonalnych w zakresie opieki i wychowania dzieci trwale lub okresowo pozbawionych opieki rodzicielskiej oraz zmierzają do zapoznania z zadaniami, kompetencjami, patologiami oraz prawnymi podstawami funkcjonowania instytucji i organizacji działających w Polsce. |
Pełny opis: |
Profil studiów Ogólnoakademicki Forma studiów Stacjonarne Dziedzina i dyscyplina nauki nauki humanistyczne, pedagogika Rodzaj przedmiotu Status przedmiotu – obowiązkowy Rok studiów/semestr II rok, semestr letni Wymagania wstępne Podstawy: pedagogika społeczna, teoretyczne podstawy pracy opiekuńczo-wychowawczej, psychologia społeczna Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć 30 godz. wykładu, 30 godz. ćwiczeń Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Metody nauczania: grupowa, dyskusje, metoda ćwiczeniowa, burza mózgów, wykład problemowy, prezentacja multimedialna, studium przypadku, prace terenowe, praca z tekstem Formy zaliczenia przedmiotu: test, zaliczenie na ocenę, konspekt, esej, egzamin Punkty ECTS 5 punktów ECTS Bilans nakładu pracy studenta Samodzielna praca studenta: Przygotowanie do ćwiczeń 30 godz. Opracowanie konspektu 5 godz. Przygotowanie do testu, egzaminu 20 godz. Napisanie eseju 5 godz. RAZEM 60 godzin Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Udział w wykładach 30 godz. Udział w ćwiczeniach 30 godz. Konsultacje 5 godz. RAZEM 65 godzin 1 punkt ECTS = 25-30 godzin 125 godzin: min 25 godzin = 5,0 ECTS 125 godzin: max 30 godzin = 4,1 ECTS Wskaźniki ilościowe nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela wyrażony liczbą godzin 65 i punktów ECTS 2,6 nakład pracy studenta nie wymagający bezpośredniego kontaktu z nauczycielem wyrażony liczbą godzin 60 i punków ECTS 2,4 |
Literatura: |
Literatura podstawowa 1. Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, red. J. Brągiel, S. Badora, Opole 2005. 2. Hrynkiewicz J., Odrzuceni. Analiza procesu umieszczania dzieci w placówkach opieki, Warszawa 2006. 3. Wojciechowska-Charlak B.(red.), Praca opiekuńczo-wychowawcza, Kielce 2003. 4. Kruk-Lasocka J., Dostrzec dziecko z perspektywy edukacji włączającej, Wrocław 2012. 5. Wosik-Kawala D. (red.), Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Lublin 2011. 6. Wojciechowska-Charlak B.(red.), Środowiska opiekuńczo-wychowawcze, Kielce 2002. 7. Pawlik J., Psychoterapia psychoanalityczna. Procesy i zjawiska grupowe, Warszawa: ENETEIA, 2008. 8. Dąbrowski Z., Teoretyczne podstawy opieki i wychowania opiekuńczego, Toruń, 1980. 9. Jundziłł I., Zarys pedagogik opiekuńczej, Gdańsk, 1984. 10. J. Brągiel, Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej, Olsztyn 1984. 11. Kamińska U., Zarys metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania. Katowice 2002. 12. Prokosz M., Nowy model placówek opiekuńczo-wychowawczych, [W:] Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej pedagogiki opiekuńczej, (red.) M. Biedroń, M. Prokosz, Toruń 2002. 13. Wąsiński A. Dziecko, rodzice, adopcja, Poznań 2004. 14. Kępiński C., Opieka i wychowanie w rodzinie, Lublin 2003. 15. Kulpiński F., Wybrane problemy metodyki pracy opiekuńczo – wychowawczej, Częstochowa 1978. 16. Łobocki M., W poszukiwaniu skutecznych firm wychowania, Warszawa 1990. 17. Łobocki M., Organizowanie pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą, Lublin 1994. 18. Łobocki M., ABC wychowania, Warszawa 1992. 19. Łobocki M., Wybrane zagadnienia z metodyki pracy opiekuńczo – wychowawczej. Literatura uzupełnoiająca 1. Czajka B., Problemy usamodzielnianych wychowanków, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 7. 2. Kępińska L., Mieszkanie usamodzielniające korzystną formą opieki, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 3. Losy usamodzielnianych wychowanków warszawskich placówek, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 6. 4. Rostocka B., Usamodzielnianie wychowanków, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2002, nr 9. 5. Szczubiał D., Święcicka I., Z dziesięcioletnich doświadczeń grup usamodzielniania, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 6. Lizoń-Szłapowska D., Usamodzielnianie wychowanek specjalnych ośrodków wychowawczych, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 7. Pezdek K., Proces usamodzielniania w grupie autonomicznej, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8. 8. Bernard H. S., Mackenzi K. R., Podstawy terapii grupowej, Gdańska, GWP, 2001. 9. Jundziłł I., Niektóre zasady wychowania opiekuńczego, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 1979/2. 10. Wszołek J., Likwidować czy zmieniać państwową opiekę nad dzieckiem, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 1991993/4. 11. Badora S., Krytyka instytucjonalnego wychowania dzieci i młodzieży w literaturze zachodniej, [W:] Opieka i wychowanie w okresie transformacji systemowej. (red.) D. Marzec, Częstochowa 1996. 12. Pelcowa M., O nowy model domu dziecka, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze 1993/3. 13. Fromm E., Niech się stanie człowiek, tłum. R. Saciuk, PWN, Warszawa-Wrocław 2000, 14. Spinoza B., Etyka, PWN, Kraków 1954, 15. Jaspers K., Krytyka psychoterapii, [W;] Filozofia egzystencji, przeł. D. Lachowska, A. Wołkowicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1990. 16. Badora S., Uczucia i profesjonalizm, o formach opieki zastępczej, Częstochowa 1998. |
Efekty uczenia się: |
KA6_WK7 ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych KA6_WK9 ma elementarną wiedzę o metodyce wykonywania typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w różnych obszarach działalności pedagogicznej KA6_UW2 potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych a także motywów i wzorów ludzkich zachowań KA6_UK3 posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów KA6_KK2 docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania i rozwoju prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych |
Metody i kryteria oceniania: |
egzamin, zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-06-30 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CW
CW
CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Emilia Żyłkiewicz-Płońska | |
Prowadzący grup: | Emilia Żyłkiewicz-Płońska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2024/25" (zakończony)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-06-30 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CW
CW
CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Jolanta Muszyńska | |
Prowadzący grup: | Jolanta Muszyńska, Emilia Żyłkiewicz-Płońska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Skrócony opis: |
Założenia przedmiotu metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej wynikają z potrzeby rozbudowania wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów w zakresie specyfiki pracy w zakresie kompensacji potrzeb opiekuńczo-wychowawczych dzieci/uczniów/ wychowanków szeregu instytucji, w których realizowanych jest proces wychowania. |
|
Pełny opis: |
Celem zajęć jest przygotowanie studentów do działań praktycznych pedagoga w pracy opiekuńczo-wychowawczej w placówkach opiekuńczo- wychowawczych oraz instytucjach edukacyjnych (np. szkoła) i instytucjach wspierających działania rodziny i szkoły w rozwiązywaniu problemów wychowawczych wychowanków KA6_WK7 ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych KA6_WK9 ma elementarną wiedzę o metodyce wykonywania typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w różnych obszarach działalności pedagogicznej KA6_UW2 potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych a także motywów i wzorów ludzkich zachowań KA6_UK3 posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów KA6_KK2 docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania i rozwoju prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych |
|
Literatura: |
Albański Leszek, Gola Stanis3aw (2013), Wybrane zagadnienia z pedagogiki opiekuńczej, Wyd. Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze, Jelenia Góra, ISBN: 978-83-61955-30-6. Antas-Jaszczuk Alicja, Trębicka-Postrygacz Beata (2013), Wybrane problemy pracy opiekuńczo-wychowawczej z dziećmi i młodzieżą. Z praktyki studenckiej, t. 2, Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce, ISBN: 987-83-70517-23-6. Brągiel Józefa, Badora Sylwia [red.] (1997), Formy pracy opiekuńczo- -wychowawczej, Wyd. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie, Częstochowa–Opole, ISBN: 83-70982-12-3. Brągiel Józefa, Badora Sylwia [red.] (2005), Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Wyd. Uniwersytet Opolski, Opole, ISBN: 83-7395-139-3. Górnicka Beata (2010b), Pedagogiczne walory programów profilaktycznych i wychowawczych, [w:] Identyfikacja potrzeb i oczekiwań młodzieży na rynku pracy – konteksty społeczno-pedagogiczne realizacji projektu, red. Z. Jasiński, E. Nycz, Wyd. Instytut Œl1ski, Opole. Górnicka Beata (2010c), Usamodzielnienie jako forma zapobiegania wy- kluczeniu społecznemu młodzie¿y niedostosowanej społecznie – rola i zadania pedagoga, [w:] Powinności i kompetencje w wychowaniu osób niedostosowanych społecznie, red. Z. Bartkowicz, A. Węgliñski, A. Lewicka, Wyd. Uniwersytet Marii Curie-Sk3odowskiej, Lublin, ISBN: 978-83-22731-66-6. Kelm Albin (2000), Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Wyd. Akademickie „ Żak”, Warszawa, ISBN: 83-88149-29-6. Krajewska Beata (2010), Instytucje wsparcia dziecka i rodziny: zagadnienia podstawowe, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 978-83-75874-62-4. Łobocki Mieczysław (2009), Teoria wychowania w zarysie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 978-83-75870-81-7. Łobocki Mieczysław (2010), Teoria wychowania w zarysie, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 978-83-7587-556-0. Marzec Danuta K., Badora Sylwia [red.] (2002), System opieki kompensacyjnej w zjednoczonej Europie, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 83-73080-48-1. Materne Jerzy (1998), Opiekuńcze funkcje szkoły: wprowadzenie do metodyki pracy opiekuńczej, PWN, Warszawa, ISBN: 83-01077-41-7 Michalak Marek, Smolińska-Theiss Barbara (2011), Słowo wstępne, [w:] Rodzinne domy dziecka – opieka, wychowanie, terapia, red. B. Weigl, L. Drozdowski, Wyd. Fundacja ORLEN – DAR SERCA, Warszawa, ISBN: 978-83-93330-80-5. Michel Małgorzata [red.] (2011), Streetworking: aspekty teoretyczne i praktyczne, Wyd. Uniwersytet Jagielloński, Kraków, ISBN: 978-83-23331-12-4. Szymańska Joanna (2002), Szkoła jako miejsce realizacji działań profilaktycznych, [w:] Profilaktyka w środowisku lokalnym, red. G. Świątkiewicz, Wyd. Krajowe Biuro ds. Przeciwdzia3ania Narkomanii, Warszawa, ISBN: 83-90339-59-5. Zarzecki Leon (2012), Teoretyczne podstawy wychowania: teoria i praktyka w zarysie, Wyd. Karkonoska Państwowa Szko3a Wyższa w Jeleniej Górze, Jelenia Góra, ISBN: 978-83-6195-519-1. |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2025/26" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2025-10-01 - 2026-06-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 45 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | (brak danych) | |
Prowadzący grup: | (brak danych) | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Skrócony opis: |
Założenia przedmiotu metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej wynikają z potrzeby rozbudowania wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów w zakresie specyfiki pracy w zakresie kompensacji potrzeb opiekuńczo-wychowawczych dzieci/uczniów/ wychowanków szeregu instytucji, w których realizowanych jest proces wychowania. |
|
Pełny opis: |
Celem zajęć jest przygotowanie studentów do działań praktycznych pedagoga w pracy opiekuńczo-wychowawczej w placówkach opiekuńczo- wychowawczych oraz instytucjach edukacyjnych (np. szkoła) i instytucjach wspierających działania rodziny i szkoły w rozwiązywaniu problemów wychowawczych wychowanków KA6_WK7 ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i pomocowych KA6_WK9 ma elementarną wiedzę o metodyce wykonywania typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w różnych obszarach działalności pedagogicznej KA6_UW2 potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych a także motywów i wzorów ludzkich zachowań KA6_UK3 posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów KA6_KK2 docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania i rozwoju prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych |
|
Literatura: |
Albański Leszek, Gola Stanis3aw (2013), Wybrane zagadnienia z pedagogiki opiekuńczej, Wyd. Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze, Jelenia Góra, ISBN: 978-83-61955-30-6. Antas-Jaszczuk Alicja, Trębicka-Postrygacz Beata (2013), Wybrane problemy pracy opiekuńczo-wychowawczej z dziećmi i młodzieżą. Z praktyki studenckiej, t. 2, Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce, ISBN: 987-83-70517-23-6. Brągiel Józefa, Badora Sylwia [red.] (1997), Formy pracy opiekuńczo- -wychowawczej, Wyd. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie, Częstochowa–Opole, ISBN: 83-70982-12-3. Brągiel Józefa, Badora Sylwia [red.] (2005), Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Wyd. Uniwersytet Opolski, Opole, ISBN: 83-7395-139-3. Górnicka Beata (2010b), Pedagogiczne walory programów profilaktycznych i wychowawczych, [w:] Identyfikacja potrzeb i oczekiwań młodzieży na rynku pracy – konteksty społeczno-pedagogiczne realizacji projektu, red. Z. Jasiński, E. Nycz, Wyd. Instytut Œl1ski, Opole. Górnicka Beata (2010c), Usamodzielnienie jako forma zapobiegania wy- kluczeniu społecznemu młodzie¿y niedostosowanej społecznie – rola i zadania pedagoga, [w:] Powinności i kompetencje w wychowaniu osób niedostosowanych społecznie, red. Z. Bartkowicz, A. Węgliñski, A. Lewicka, Wyd. Uniwersytet Marii Curie-Sk3odowskiej, Lublin, ISBN: 978-83-22731-66-6. Kelm Albin (2000), Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, Wyd. Akademickie „ Żak”, Warszawa, ISBN: 83-88149-29-6. Krajewska Beata (2010), Instytucje wsparcia dziecka i rodziny: zagadnienia podstawowe, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 978-83-75874-62-4. Łobocki Mieczysław (2009), Teoria wychowania w zarysie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 978-83-75870-81-7. Łobocki Mieczysław (2010), Teoria wychowania w zarysie, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 978-83-7587-556-0. Marzec Danuta K., Badora Sylwia [red.] (2002), System opieki kompensacyjnej w zjednoczonej Europie, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, ISBN: 83-73080-48-1. Materne Jerzy (1998), Opiekuńcze funkcje szkoły: wprowadzenie do metodyki pracy opiekuńczej, PWN, Warszawa, ISBN: 83-01077-41-7 Michalak Marek, Smolińska-Theiss Barbara (2011), Słowo wstępne, [w:] Rodzinne domy dziecka – opieka, wychowanie, terapia, red. B. Weigl, L. Drozdowski, Wyd. Fundacja ORLEN – DAR SERCA, Warszawa, ISBN: 978-83-93330-80-5. Michel Małgorzata [red.] (2011), Streetworking: aspekty teoretyczne i praktyczne, Wyd. Uniwersytet Jagielloński, Kraków, ISBN: 978-83-23331-12-4. Szymańska Joanna (2002), Szkoła jako miejsce realizacji działań profilaktycznych, [w:] Profilaktyka w środowisku lokalnym, red. G. Świątkiewicz, Wyd. Krajowe Biuro ds. Przeciwdzia3ania Narkomanii, Warszawa, ISBN: 83-90339-59-5. Zarzecki Leon (2012), Teoretyczne podstawy wychowania: teoria i praktyka w zarysie, Wyd. Karkonoska Państwowa Szko3a Wyższa w Jeleniej Górze, Jelenia Góra, ISBN: 978-83-6195-519-1. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.