Prawo Unii Europejskiej 0700-PS5-3PEU
Wykład (WYK) Rok akademicki 2018/19

Traktat o Unii Europejskiej, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Literatura

M. M. Kenig-Witkowska (red.), Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, Warszawa 2015;

A. Zawidzka-Łojek, A. Łazowski (red.), Instytucje i porządek prawny Unii Europejskiej, Warszawa 2015;

M. Zdanowicz (red.), Wybór orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Białystok 2007

Literatura uzupełniająca

J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo Unii Europejskiej. Podręcznik dla kierunków zarządzania i administracji, Warszawa 2012;

M. Górka, System instytucjonalny Unii Europejskiej, Warszawa 2010;

A. Doliwa-Klepacka, Z.M. Doliwa-Klepacki, Struktura organizacyjna(instytucjonalna) Unii Europejskiej, Białystok 2009

J. Barcz (red.), Źródła prawa Unii Europejskiej, Warszawa 2010;

J. Barcz (red.) Ustrój Unii Europejskiej, Warszawa 2010,

J. Barcik, A. Wentkowska, Prawo Unii Europejskiej po Traktacie z Lizbony, Warszawa 2011

Wiedza:

- student zna i rozumie podstawową terminologię prawniczą, zwłaszcza w wymiarze wiążącym się z relacjami między prawem krajowym a prawem Unii Europejskiej (K_W07)

- student zna i rozumie terminologię właściwą systemowi prawa Unii Europejskiej (K_W08)

- student zna system prawa polskiego oraz relacje i powiązania polskiego prawa z prawem Unii Europejskiej i z prawem międzynarodowym (K_W09)

- student zna metody i narzędzia i techniki pozyskiwania danych (aktów prawnych, orzecznictwa, opracowań doktrynalnych) właściwych systemowi prawa Unii Europejskiej (K_W12)

Umiejętności:

- student potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać znaczenia określonych norm prawa UE, wzajemne relacje między nimi oraz między nimi a normami prawa krajowego (K_U01)

- student umie wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu prawa Unii Europejskiej (K_U03)

- student wykorzystuje zdobytą wiedzę w zakresie prawa UE do rozstrzygania dylematów prawnych czy też spraw niejednoznacznych interpretacyjnie wraz ze wskazaniem możliwych rozwiązań określonych kwestii (K_U06)

Kompetencje społeczne:

- student potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny (K_K06)

Weryfikacja właściwa dla wszystkich efektów: egzamin

Metody oceniania

Wykłady: egzamin pisemny, w szczególnych przypadkach możliwość egzaminu w formie ustnej

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie oceny pozytywnej z zaliczenia ćwiczeń. Egzamin pisemny lub ustny.

egzamin pisemny - test jednokrotnego wyboru/krótkie pytania do uzupełnienia odpowiedzi

w przypadku egzaminu ustnego - odpowiedź na trzy pytania z listy zagadnień podawanej w czasie wykładów. Skala ocen od 2 do 5

Zagadnienia wprowadzające – miejsce prawa europejskiego wśród innych dziedzin prawa (krajowego i międzynarodowego), pojęcie oraz modele współczesnej integracji, etapy rozwoju integracji, historia integracji europejskiej, charakter prawny UE, cele i zadania UE

Podmiotowość prawno-międzynarodowa UE (podmiotowość prawno-międzynarodowa organizacji międzynarodowych, ponadnarodowy charakter UE, członkostwa w UE – zwykle i stowarzyszone; wstąpienie do UE; zawieszenie i wykluczenie państwa członkowskiego, wystąpienie z UE

Specyfika systemu instytucjonalnego UE. Instytucje UE (charakter prawny, skład, kompetencje, organizacja wewnętrzna): Rada UE, Rada Europejska, Rada UE, Komisja Europejska, Parlament Europejski, Trybunał Sprawiedliwości UE, Europejski Bank Centralny, Trybunał Obrachunkowy

Wykładnia, implementacja oraz kontrola przestrzegania prawa unijnego (definicje i rodzaje wykładni prawa UE, sądowa kontrola przestrzegania prawa UE – sądy krajowe i sądy unijne, podstawowe rodzaje postępowań); krajowa kontrola przestrzegania prawa UE

Inne organy UE (charakter prawny, skład, kompetencje, organizacja wewnętrzna): Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, Europejski Bank Inwestycyjny, organy pomocnicze (Komitet Regionów, Komitet Ekonomiczno-Społeczny)

Hierarchia źródeł prawa UE. Specyfika poszczególnych rodzajów źródeł prawa UE: prawo pierwotne, zasady ogólne prawa UE, umowy międzynarodowe, prawo wtórne.

Zasada pierwszeństwa prawa UE; Zasada bezpośredniego skutku prawa unijnego w prawie wewnętrznym państw członkowskich. Bezpośredni skutek wertykalny i horyzontalny poszczególnych źródeł prawa UE. Skutek pośredni prawa unijnego. Zasady subsydiarności i proporcjonalności; Zasada solidarności: Zasada jednolitości; Zasada równego traktowania; zasada rozszerzonej współpracy.

Specyfika aktów prawa wtórnego UE.

Tworzenie prawa europejskiego – procedura i udział poszczególnych organów: zawieranie umów międzynarodowych, tryb stanowienia prawa wtórnego, współpraca państw członkowskich i instytucji UE przy tworzeniu prawa UE

Obywatelstwo UE (definicja oraz katalog uprawnień)

Wybrane aspekty swobodnego przepływu osób w UE (zakres przedmiotowy i podmiotowy oraz ograniczenia i wyłączenia)

Wykład klasyczny uzupełniany prezentacjami multimedialnymi, konsultacje.