Uniwersytet w Białymstoku - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Demografia historyczna 350-HS2-1DEM
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2019/20

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Efekty uczenia się:

KP7_WG1-KP7_WG3

KP7_WG5- KP7_WG9

KP7_WK1- KP7_WK3

KP7_UW1-KP7_UW3

KP7_UK1

KP7_UO1-KP7_UO2

KP6_KK1-KP6_KK3

KP6_KO1 KP6_KR5

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie ustne, które będzie dowodziło, że student posiada podstawowy zasób wiadomości dotyczących przebiegu w przeszłości historycznej procesów demograficznych i ich rozlicznych uwarunkowań (społecznych, klimatycznych, gospodarczych) a także zna podstawowe źródła i metody analiz.

Zakres tematów:

I. Zajęcia organizacyjne: cel, przedmiot i zakres demografii historycznej

1. C. Kuklo, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009, s. 13-24.

2. M. Okólski, A. Fihel, Demografia. Współczesne zjawiska i teorie, Warszawa 2012, s. 10-35.

II. Miejsce demografii w zachodniej i polskie nauce historycznej po 1945 r.

1. C. Kuklo, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009, s. 25-50

2. M. Szołtysek, Demografia historyczna i co dalej? Nowe perspektywy w badaniach nad historią rodziny XVI-XIX wieku, ,,Rocz. Dziej. Społ. i Gosp.’’, t. 63, 2003, s. 119-143.

III-IV. Źródła i metody badań ruchu naturalnego

1.C. Kuklo, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009, s. 91-129, 156-174.

2.J. Gawrysiakowa, Realizacja zasad rejestracji ruchu naturalnego ludności różnych wyznań w latach 1797-1900 na przykładzie Lubelszczyzny, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 12, 1980, s. 7-46.

3. P. Miodunka, Kryzysy demograficzne w Małopolsce w końcu XVII i pierwszej połowie XVIII wieku, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 37, 2015, nr 4, s. 7-39.

4. B. Ogórek, Populacja Krakowa w kontekście długofalowych procesów demograficznych na przełomie XIX i XX wieku, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 32, 2013, s. 25-88.

5. W. Pruss, Ludność Królestwa Polskiego 1864-1914, Warszawa 2019, s. 122-139.

6. K. Zamorski, Transformacja demograficzna w Galicji na tle przemian ludnościowych i innych obszarów Europy Środkowej w drugiej połowie XIX i na początku XX w., Kraków 1991, s. 69-121.

V-VI. Metoda L. Henry-P. Goubert (rekonstrukcji rodzin) – jej wady i zalety

1. T.M. Jankowski, Małżeństwa Żydów w Piotrkowie Trybunalskim w latach 1808-1870, PDP, t. 37, 2013, nr 3, s. 39-91

2. C. Kuklo, Rodzina w osiemnastowiecznej Warszawie, Białystok 1991, s. 168-218.

3. K. Makowski, Rodzina poznańska w I połowie XIX wieku, Poznań 1992, s. 71-186 (221).

4.S.Rejman, Ludność podmiejska Rzeszowa w latach 1784-1880. Studium demograficzno-historyczne, Rzeszów 2006, s. 173-200.

VII. Płodność naturalna czy regulowana w społeczeństwie przedprzemysłowym?

1. J.-P. Bardet, Urodzenia w kontekście płodności naturalnej, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 23, 2002, s. 7-19.

2. A. Fauve-Chamoux, Spadek płodności a rodzina miejska w XVIII wieku, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 22, 2001, s. 33-53.

3. J.-L. Flandrin, Historia rodziny, Warszawa 1998, s. 209-289.

4.C. Kuklo, Czy społeczeństwo polskie w dobie oświecenia regulowało liczbę dzieci w rodzinach? ,,Roczniki dziejów społecznych i gospodarczych’’, t. 51/52, 1990/1991, s. 19-55.

5. K. Kołodziejczyk, Rodzina w parafii Nowy Korczyn w drugiej połowie XVIII wieku na podstawie ksiąg metrykalnych (część I), ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 38, 2016, nr 3, s. 55-78; tamże, t. 39, 2017, s. 65-95.

VIII-IX. Struktury demograficzne ludności przed- i przemysłowej wg płci, wieku i stanu cywilnego (źródła, metody, modele populacji)

1. C. Kuklo, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009, s. 51-74.

2. E. Kaźmierczyk, Struktura demograficzna ludności wyznania rzymskokatolickiego powiatu proszowickiego w końcu XVIII wieku, PDP, t. 39, 2017, s. 117-139

3. I. Gieysztorowa, Wstęp do demografii staropolskiej, Warszawa 1976, s. 91-109.

4. Dzieje Poznania, pod red. J. Topolskiego, t. 2: 1793-1918, pod red. J. Topolskiego i L. Trzeciakowskiego, Warszawa – Poznań 1994, s. 221- 235(p. 1-2)

5.W. Pruss, Ludność Królestwa Polskiego 1864-1914, Warszawa 2019, s. 140-151

X. Modernizacja demograficzna Europy XIX-wiecznej

1.E. Kaczyńska, K. Piesowicz, Wykłady z powszechnej historii gospodarczej, Warszawa 1977, s. 358-385. (rozdz. XVI)

2. Migracje: dzieje, typologia, definicje, red. A. Furdal, W. Wysoczański, Wrocław 2006.

3.J.Osterhammel, Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, Poznań 2013, s. 227-320.

4.E. Rosset, Trwanie życia ludzkiego, Wrocław 1979, s. 189-214.

5. K. Zamorski, Transformacja demograficzna w Galicji na tle przemian ludnościowych i innych obszarów Europy Środkowej w drugiej połowie XIX i na początku XX w., Kraków 1991, s. 123-149.

XI-XII. Typologia gospodarstw domowych w ujęciu P. Lasletta z Cambridge Group. Skład i kompozycja gospodarstwa domowego na ziemiach polskich

1. J.-L. Flandrin, Historia rodziny, Warszawa 1998, s. 65-134.

2.C. Kuklo, Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej, Białystok 1998, s.74-141

3. K. Rzemieniecki, Gospodarstwo chłopskie w wybranych wsiach dóbr teofilpolskich na Podoluw 1827 roku, ,, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 35, 2014, s. 41-53.

4. M. Kopczyński, Rodzinne gniazdo? Mieszkańcy szlacheckich dworów w XVII-XVIII wieku, w: Od narodzin do wieku dojrzałego. Dzieci i młodzież w Polsce, cz. 1: Od średniowiecza do wieku XVIII, pod red. M. Dąbrowskiej i A. Klondera, Warszawa 2002, s. 81-95.

5. M. Szukała, Piaseczno w połowie XIX wieku – struktury gospodarstw domowych i ruchliwość społeczna mieszkańców, ,,Przegląd Historyczny’’, 103, 2012, z, 4, s. 885-898.

XIII-XIV. Niebezpieczeństwa metodyczne eksploracji źródeł skarbowych w badaniach nad zaludnieniem do połowy XVIII w.

1. K. Boroda, O przydatności rejestrów poborowych z XVI wieku w badaniach demograficznych, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 33, 2014, s. 21-38.

2.P. Guzowski, R. Poniat, Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia miast w Królestwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku, ,,Przeszłość Demograficzna Polski’’, t. 37, 2015, nr 2, s. 77-93.

3. C. Kuklo, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009, s. 75-91.

3. A. Laszuk, Ludność województwa podlaskiego w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998, s. 17-99.

XV. Od demografii historycznej do przyszłości demograficznej naszej planety

1.E. Kotowska, Europejskie modele rodziny w dobie transformacji, w: Rodzina – prywatność – intymność. Dzieje rodziny polskiej w kontekście europejskim, red. D. Kałwa, A. Walaszek, A. Żarnowska, Warszawa 2005, s. 59-77

2. J.-M. Poursin, Ludność świata, Warszawa 1976.

3. Prognoza ludności na lata 2014-2050, Warszawa 2014, s. 34-152.

Metody dydaktyczne:

Warsztaty indywidualne i grupowe pod kierunkiem prowadzącego.

Studenci w trakcie zajęć opracowują strukturę demograficzną populacji społeczności miejskiej/wiejskiej okresu preindustrialnego; wykreślają piramidę wieku; konstruują podstawowe współczynniki demograficzne oraz praktycznie zapoznają się z metodami badawczymi m.in. sumaryczną, L.Henry-P. Goubert, typologią gospodarstw domowych P. Lasletta z Cambridge Group.

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 (brak danych), (sala nieznana)
Cezary Kuklo 21/ szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.
ul. Świerkowa 20B, 15-328 Białystok tel: +48 85 745 70 00 (Centrala) https://uwb.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-4 (2025-05-14)