Kierunki wychowania w pedagogice XX i XXI wieku 380-DS5-2IBP
Ćwiczenia (CW) Rok akademicki 2022/23

Literatura podstawowa:

L. Chmaj, Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Warszawa 1963.

G. Gutek, Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003.

E. Key, Stulecie dziecka, Warszawa 1928 (wznowienie 2005).

B. Matyjas, Z. Ratajek, E. Trafiałek, Orientacje i kierunki w pedagogice współczesnej. Zarys problematyki, Kielce 1997.

Myśliciele – o wychowaniu, red. Cz. Kupisiewicz, I. Wojnar, Warszawa 1996, t. 1; red. Cz. Kupisiewicz, Warszawa 2000, t. 2.

B. Nawroczyński, Współczesne prądy pedagogiczne, Warszawa 1947.

W. Okoń, Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997.

Perspektywy i kierunki rozwoju pedagogiki, red. J. Gnitecki, S. Pałka, Kraków 1999.

B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 2005.

S. Wołoszyn, Nauki o wychowaniu w Polsce XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Kielce 1998.

Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, oprac. S. Wołoszyn, Kielce 1998, t. III, księga 1-2.

Literatura uzupełniająca:

R. Baden-Powell, Skauting dla chłopców. Wychowanie dobrego obywatela metodą puszczańską, Warszawa 1938.

J. Draus, R. Terlecki, Historia wychowania, Wiek XIX i XX, Kraków 2005, t. 2.

Eksperymenty pedagogiczne w Polsce w latach 1900-1939, oprac. W. Dzierzbicka, St. Dobrowolski, Wrocław 1963.

Filozofia wychowania w praktyce pedagogicznej, red. A. Szudra-Barszcz, S. Sztobryn, Lublin 2012.

S. Hessen, O sprzecznościach i jedności wychowania, Lwów 1939.

Historia wychowania, red. Ł. Kurdybacha, Warszawa 1968, t. 2.

E. J. Kryńska, S. W. Mauersberg, Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945-1956, Białystok 2003.

K. Lutosławski, Skauting jako system wychowania moralnego, Warszawa 1913.

St. Łempicki, Polskie tradycje wychowawcze, Warszawa 1936.

Nauczyciel wobec problemów globalnego nastolatka, red. K. Stępień, B. Kiereś, Lublin 2012.

G. Orwell, Rok 1984, Warszawa 1988.

Pedagogika i edukacja wobec nadziei i zagrożeń współczesności, Materiały z III Ogólnopolskiego Zjazdu Oświatowego, red. J. Gnitecki, J. Rutkowiak, Warszawa 1999.

S. Perel, Europa, Europa, Warszawa 1992.

J. Sobczak, „Nowe wychowanie” w polskiej pedagogice okresu Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Bydgoszcz 1998.

J. Sobczak, Recepcja idei „nowego wychowania” w polskiej pedagogice okresu między wojnami, Bydgoszcz 1978, cz. 1.

K. Sośnicki, Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1967.

B. Suchodolski, Wychowanie mimo wszystko, Warszawa 1990.

W. A. Suchomliński, Oddaję serce dzieciom, Warszawa 1978.

J. Tarnowski, Jak wychowywać?, Warszawa 1993.

ks. E. Walewander, O duszy nauczycielstwa – przed stu laty i dziś, Toruń 2012.

L. Witkowski, Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność, Warszawa 1997.

Wychowanie a polityka. Mity i stereotypy w polskiej myśli społecznej XX wieku, red. W. Wojdyła, Toruń 1999.

https://www.zycieszkoly.com.pl/artykul/projektowanie-uniwersalne-w-edukacji

https://sp128.krakow.pl/wp-content/uploads/2021/10/Uniwersalne-Projektowanie-w-Edukacji.pdf

https://docplayer.pl/221762893-Uniwersalne-projektowanie-zajec-jako-droga-do-zaspokajania-zroznicowanych-potrzeb-edukacyjnych.html

KA7_WG2, KA7_WK6, KA7_UK2, KA7_KO2

WIEDZA, absolwent zna i rozumie:

- klasyczne i współczesne teorie rozwoju człowieka, wychowania, uczenia się i nauczania / kształcenia oraz ich wartości aplikacyjne, a także potrafi je krytycznie oceniać i twórczo z nich korzystać,

- główne środowiska wychowawcze, ich specyfiki i procesy w nich zachodzące;

UMIEJĘTNOŚCI, absolwent potrafi:

- poprawnie posługiwać się językiem polskim i obcym oraz wykazywać troskę o kulturę i etykę wypowiedzi własnej, dzieci lub uczniów;

KOMPETENCJE SPOŁECZNE, absolwent jest gotów do:

- porozumiewania się z osobami pochodzącymi z różnych środowisk i o różnej kondycji emocjonalnej, dialogowego rozwiązywania konfliktów oraz tworzenia dobrej atmosfery dla komunikacji w grupie przedszkolnej i klasie szkolnej oraz poza nimi.

Ćwiczenia finalizują się oceną końcową, w której skład wchodzą:

- obecność na zajęciach,

- aktywność merytoryczna na zajęciach (w oparciu o literaturę),

- przygotowanie i przeprowadzenie warsztatów,

- zaliczone zadania,

- zaliczone kolokwium w formie testu.

Tematyka ćwiczeń:

1-2. Zajęcia organizacyjne, informacje wstępne. Wprowadzenie w tematykę przedmiotu. Nowatorski system pedagogiki prewencyjnej księdza Jana Bosko.

3. Pedagogika w konfrontacji z rozwojem nauk pokrewnych – ruch „Nowego wychowania" otwarciem na nowe sposoby myślenia o nauczaniu. Nurt projektowania uniwersalnego w pedagogice w drugiej połowie XX w.

4. Próba stworzenia idealnego społeczeństwa – Ellen Key.

5. System wychowania przedszkolnego Marii Montessori. Koncepcja całościowego nauczania Owidiusza Decroly’ego.

6-7. Wspólnota dziecięca i szkolna oraz system skautingu Roberta Baden-Powela. Resocjalizacja w koloniach i komunach pracy Antoniego Makarenki. Pedagogika serca Wasyla Suchomlińskiego. Kontrowersje wokół wychowania w wolnej szkole Rudolfa Steinera.

8. Zaliczenie przedmiotu.

warsztaty, metoda projektu, dyskusja problemowa, praca w grupie, praca zespołowa