Dydaktyka ogólna 380-ON1-1DYD
Wykład (WYK) Rok akademicki 2023/24

Literatura podstawowa:

Arends R.I., Uczymy się nauczać, WSiP, Warszawa 1994.

Bereźnicki F., Dydaktyka szkolna dla kandydatów na nauczycieli, Kraków 2015.

Karpińska A., Niepowodzenia edukacyjne – renesans myśli naukowej, Białystok 2013.

Kruszewski K.(red.), Sztuka nauczania. Czynności nauczania, Warszawa 2007.

Kupisiewicz Cz., Dydaktyka, Kraków 2012.

Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 2003.

Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Płock 2002.

Literatura uzupełniająca:

Karpińska A., Szwarc A., Wróblewska W. (red.), Edukacja całożyciowa - wybrane obszary, Toruń 2019.

Karpińska A., Borawska-Kalbarczyk, Kowalczuk K. (red.), Innowacje w edukacji w perspektywie jakości kształcenia, Toruń 2019.

Karpińska A., Zińczuk M., Remża P. (red.), Oblicza edukacji w prospektywnym oglądzie, Toruń 2019.

Karpińska A., Wróblewska W., Remża P. (red.), Edukacja zorientowana na ucznia i studenta, Białystok 2021.

Karpińska A., Borawska-Kalbarczyk K., Szwarc A. (red.), Edukacja w przestrzeni społecznej – paradygmaty zmian, Białystok 2021

Karpińska A., Zińczuk M., Kowalczuk K. (red.), Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej, Białystok 2021.

Wróblewska W., Trendy we współczesnej dydaktyce, Białystok 2019.

- zna terminologię dydaktyczną i rozumie jej zastosowanie - KP6_WG1

- ma wiedzę o miejscu dydaktyki w systemie nauk społecznych i jej powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi - KP6_WG2

- ma uporządkowaną wiedzę na temat różnych modeli procesu kształcenia, jego komponentów, a także jego filozoficznych i psychologicznych podstaw - KP6_WG3 (weryfikacja efektów z zakresu wiedzy: test dydaktyczny, konwersacja podczas wykładu)

- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia - KP6_KK1 (weryfikacja: konwersacja podczas wykładu, obserwacja zaangażowania studentów)

Egzamin w formie testu pisemnego składającego się z różnorodnych zadań, przy czym 51% punktów uzyskanych przez studenta jest niezbędne do otrzymania oceny pozytywnej z egzaminu. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń oraz zadowalająca frekwencja na wykładach (dopuszcza się nieusprawiedliwioną nieobecność - bez konieczności zaliczania - w wymiarze 10% sumarycznej liczby godzin wykładowych, tj. 2 godziny).

Student może przystąpić do zaliczania nieobecności jeśli nie przekroczył 50% liczby godzin wykładowych.

1. Dydaktyka jako nauka (etymologia, geneza i znaczenie nazwy „dydaktyka”, przemiany dydaktyki jako nauki dydaktyka w systemie nauk, struktura nauk dydaktycznych: dydaktyki szczegółowe, subdyscypliny dydaktyki ogólnej, przedmiot badań, zadania i funkcje dydaktyki),

2. Uczenie się jako podstawowe pojęcie dydaktyczne

(analiza definicji pojęcia „uczenie się”, cechy uczenia się, analiza procesu uczenia się w świetle wybranych dyscyplin naukowych, teorie uczenia się - 3 szkoły uczenia się: behawioralna, poznawcza, humanistyczna; prawidłowości procesu uczenia się, rodzaje uczenia się)

3. Progresywistyczny model procesu kształcenia – cechy nowoczesnego modelu procesu kształcenia

4. Przemiany szkoły, modele szkoły współczesnej

5. Cele kształcenia

(pojęcie i rodzaje celów, konstytutywne cechy celów kształcenia, charakterystyczne właściwości szczegółowych celów dydaktycznych)

6. Treści kształcenia

(pojęcie treści kształcenia, 3 układy odniesienia wobec treści kształcenia, czynniki determinujące dobór treści, pedagogiczne teorie doboru treści kształcenia, kierunki zmian w treściach kształcenia)

7. Zasady kształcenia

(sposoby rozumienia pojęcia „zasada”, procedury stanowienia systemów zasad kształcenia, charakterystyka podstawowych zasad dydaktycznych i wynikające z nich reguły)

8. Metody kształcenia

(pojęcie i istota metod kształcenia, kryteria doboru, rys historyczny rozwoju metod, wybrane klasyfikacje metod i ich charakterystyka)

9. Formy organizacyjne kształcenia

(pojęcie form organizacyjnych i ich miejsce w systemie kształcenia, klasyfikacja form organizacyjnych, charakterystyka 3 struktur osobowych: nauczania zbiorowego, pracy grupowej, nauczania jednostkowego)

10. Osiągnięcia i niepowodzenia szkolne

(powodzenia i niepowodzenia dydaktyczne, rozmiary i rodzaje niepowodzeń edukacyjnych, przyczyny niepowodzeń dydaktycznych, koncepcje zapobiegania niepowodzeniom dydaktycznym, skutki niepowodzeń)

wykład konwersatoryjny, pokaz multimedialny