Uniwersytet w Białymstoku - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Związki literatury ze sztuką 340-HF1-1LS
Wykład (WYK) Rok akademicki 2024/25

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: (brak limitu)
Literatura:

Wybrana literatura:

Edward Kasperski, Zasady komparatystyki [fragm], [w:] Edward Kasperski, Kategorie komparatystyki, Warszawa: Wydz. Polonistyki UW, 2010, s. 13-32.

Ilona Woronow, Baudelaire i korespondencja sztuk: Wokół pojęcia „korespondencje”, [w:] Ilona Woronow, Romantyczna idea korespondencji sztuk. Stendhal, Hoffman, Baudelaire, Norwid, Kraków: Wydawnictwo UJ, 2008, s. 145-159.

Marta Kaźmierczak, Od przekładu intersemiotycznego do intersemiotycznych aspektów tłumaczenia, „Przekładaniec”, nr 34/2017, s. 7-35.

Mario Praz, Współprzenikanie przestrzenne i czasowe, [w:] Mario Praz, Mnemosyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2006, s. 121-138.

Teresa Radziewicz, Od ekfrazy do infrazy, [w:] Logos - filozofia słowa. Szkice o pograniczach języka, filozofii i literatury, Krzysztof Andruczyk, Ewa Gorlewska, Krzysztof Korotkich [red], s. 166-181.

Gotthold Ephraim Lessing, Laokoon, czyli o granicach malarstwa i poezji [fragm.], [w:] Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870, Elżbieta Grabska, Maria Poprzęcka [red], Warszawa: PWN, 1974, s. 163-181.

Erwin Panofsky, Ikonografia i ikonologia, [w:] Erwin Panofsky, Studia z historii sztuki, Warszawa: PIW, 1971, s. 11-32.

Edward Kasperski, Siedem rodzajów interpretacji, [w:] Edward Kasperski, Kategorie komparatystyki, Warszawa: Wydz. Polonistyki UW, 2010, s. 209-227.

Umberto Eco, Problem dzieła otwartego, [w:] Umberto Eco, Sztuka, Kraków: Wydawnictwo M, 2007, s. 167-174.

Umberto Eco, Kino i literatura: struktura narracyjnej intrygi, [w:] Umberto Eco, Sztuka, Kraków: Wydawnictwo M, 2008, s. 205-212.

Aneta Jałocha, Odnaleźć magię w rzeczywistości. Piękna i Bestia Jeana Cocteau na podstawie baśni Madame Leprince de Beaumont, [w:] Od Laclosa do Collarda. Adaptacje literatury francuskiej, Alicja Helman, Patrycja Włodek [red], Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, 2015, 9-19.

Umberto Eco, Poetyka dzieła otwartego, [w:] Umberto Eco, Dzieło otwarte, Warszawa: WAB, 2008, s. 67-98.

Andrzej Hejmej, Komparatystyka. Studia literackie - studia kulturowe, Kraków: Universitas, 2013.

Danuta Knysz-Tomaszewska, Spotkania Reymonta i Maupassanta w opowiadaniach niesamowitych, [w:] Danuta Knysz-Tomaszewska, Spotkania i porównania, Warszawa: Wydz. Polonistyki UW, 2001, s. 76-105.

Danuta Knysz-Tomaszewska, Małe i duże ojczyzny niestrudzonego polonisty z Burgundii, [w:] Danuta Knysz-Tomaszewska, Spotkania i porównania, Warszawa: Wydz. Polonistyki UW, 2001, s. 109-140.

Michał Mencfel, Wstęp, [w:] Gottholf Ephraim Lessing, Laokoon, czyli o granicach malarstwa i poezji, Kraków: Universitas, 2012, s. VII-XXXVI.

Mario Praz, Mnemosyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk plastycznych, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2006.

Kamila Woźniak, Ofelie wiecznie żywe, czyli literatura w fotografii (infrazy czeskie), „ER(R)GO. Teoria – Literatura – Kultura”, nr 41, 2/2020, s. 67-80.

Od Laclosa do Collarda. Adaptacje literatury francuskiej, Alicja Helman, Patrycja Włodek [red], Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, 2015.

Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce: 1700-1870, Elżbieta Grabska, Maria Poprzęcka [red], Warszawa: PWN, 1974.

Ut pictura poesis, Marek Skwara, Seweryna Wysłouch [red], Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2006.

Arystoteles, Poetyka

Platon, Państwo

Leonardo da Vinci, Traktat o malarstwie

Diderot, Salon 1765 roku

Diderot, Esej o malarstwie

Wybrane utwory lub fragmenty utworów i tekstów krytycznych m.in. autorów:

- Balzac

- ETA Hoffmann

- Mallarmé

- Stendhal

- Rousseau

- Goethe

- Jean-Baptiste Dubos

- Ghil

- Rimbaud

- Verlaine

- Gautier

- Cellini

- Michał Anioł

Oraz ilustracje muzyczne i artystyczne wybranych twórców (obrazy, rzeźba, opera i inne formy muzyczne, film)

Efekty uczenia się:

Efekty z zakresu "wiedza" i "umiejętności" sprawdzone zostaną podczas przeprowadzonego testu końcowego.

WIEDZA:

KP6_WG3 utwory, zjawiska i procesy literackie oraz teorie wyjaśniające ich kulturowe podłoże i zależności między nimi

KP6_WG6 metody analizy i interpretacji tekstów i innych wytworów kultury danego obszaru językowego w obrębie wybranych tradycji i teorii i językoznawczych

KP6_WG8 metody analizy i interpretacji tekstów w obrębie wybranych tradycji i teorii literaturoznawczych

KP6_WG9 podstawowy aparat pojęciowy służący do opisu zjawisk kulturowych istotnych dla analizy języka i procesu komunikacji

KP6_WG10 podstawowy aparat pojęciowy służący do opisu zjawisk kulturowych istotnych dla analizy literatury danego obszaru językowego

KP6_WG11 uwarunkowania historyczno-kulturowe danego obszaru językowego

UMIEJĘTNOŚCI:

KP6_UW3 przeprowadzać krytyczna analizę i interpretację tekstów literackich zastosowaniem metod filologicznych pozwalających oceniać ich znaczenie w procesie historyczno-kulturowym

KP6_UW4 przeprowadzać krytyczna analizę i interpretację różnych wytworów kultury z zastosowaniem metod filologicznych pozwalających oceniać ich znaczenie w procesie historyczno-kulturowym

KP6_UW8 właściwie dobierać źródła oraz informacje z nich pochodzące w obszarze literaturoznawstwa oraz dokonywać oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji

KP6_UK3 komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii z zakresu literaturoznawstwa z uwzględnieniem elementów społeczno-kulturowych

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

KP6_KK1 krytyczna ocena posiadanej wiedzy

KA_KK2 uznawanie znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych

KP6_KO3 świadome pielęgnowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i Europy

KP6_KO5 uczestniczenie w życiu kulturalnym w jego różnorodnych formach

Metody i kryteria oceniania:

- obecność na wykładach

- pisemne zaliczenie na ocenę. Skala ocen zgodna z Regulaminem studiów.

Zakres tematów:

1) „Ut pictura poesis”

2) „Malarstwo jest milczącą poezją, a poezja – mówiącym malarstwem”

3) Platon i Arystoteles (pojęcie „mimesis” oraz ich założenia sztuki, jej funkcja oraz różnica między tragedią, komedią i formą epicką)

4) Hierarchia sztuk Leonarda da Vinci (malarstwo vs poezja vs rzeźba vs muzyka)

5) Alberti i perspektywa

6) Jean-Baptiste Dubos i jego porównanie poezji i sztuki

7) Założenia „Laokoona” Lessinga (hierarchia poezja vs malarstwo + charakterystyka obu tych dziedzin)

8) Kwestia artysty i sztuki w ujęciu Goethego, główne trzy etapy ewolucji poglądów Goethego

9) Diderot i jego poglądy na malarstwo

10) Co to są Salony sztuki

11) Hoffmann i jego spojrzenie na sztukę – rola artysty i geniusza (artysta dziwak)

12) Ekfraza, alegoria, symbol - co to jest, przykłady

13) Romantyczny pogląd na sztukę absolutną

14) Balzak – problematyka wyrazu artystycznego

15) Balzak – postać artysty i geniusza

16) Rousseau i niektóre jego poglądy na muzykę

17) Konflikt Rousseau i Rameau (la querelle des Bouffons)

18) Stendhal i jego ujęcie różnicy między muzyką włoską a niemiecką

19) Ulubione opery Stendhala i ew. innych autorów

20) Korespondencja sztuk i synestezja

21) Delacroix w oczach pisarzy/poetów

22) Baudelaire i jego pogląd na temat korespondencji sztuk + wierz „Correspondances”

23) Przykłady wierszy nawiązujących do innych sztuk

24) Mallarmé i jego porównanie literatury z muzyką

25) Kwestia muzyki u symbolistów

26) Apollinaire i nawiązania do innych sztuk / form wyrazu

27) Przykłady muzyczne nawiązujące do twórców i ich utworów (Mallarmé, Maeterlinck, mitologia, historia, Biblia)

28) Przykłady filmowe i operowe lub ogólnie muzyczne nawiązujące do literatury

Metody dydaktyczne:

Wykład, konsultacje, analiza tekstu pisanego, analiza porównawcza środków właściwych literaturze i sztukom plastycznym/muzyce.

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 (brak danych), (sala nieznana)
Jan Kaznowski 39/ szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.
ul. Świerkowa 20B, 15-328 Białystok tel: +48 85 745 70 00 (Centrala) https://uwb.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-4 (2025-01-17)