Przedmiot monograficzny 390-FS2-2PMD
Wykład (WYK) Rok akademicki 2024/25

Literatura podstawowa:

1. Scott Calvin – „XAFS for everyone”, CRC Press, 2013.

2. Grant Bunker – „Introduction to XAFS”, Cambridge University Press, 2010.

Literatura uzupełniająca:

1. Giorgio Margaritondo – „Elements of synchrotron light: for biology, chemistry, and medical research”, Oxford University Press, 2002.

2. Andrzej Andrejczuk – „Intensywne promieniowanie X, źródła, optyka i niektóre zastosowania”, Wydawnictwo Uniwersytetu w

Białymstoku, 2010.

3. Referencje podawane w trakcie wykładu.

4. Zasoby Internetu.

Student:

1. rozumie fundamentalne znaczenie fizyki dla rozwoju technologicznego, gospodarczego i cywilizacyjnego oraz, o ile specjalność to

przewiduje, jej znaczenie dla ochrony zdrowia (K_W01);

2. ma pogłębioną świadomość wagi eksperymentu jako sposobu weryfikacji koncepcji teoretycznych, świadomość niepewności

eksperymentalnych oraz świadomość szczególnej odpowiedzialności za wyniki prowadzonych badań, w tym, o ile specjalność to

przewiduje, w odniesieniu do zastosowań medycznych ( K_W03);

3. zna ograniczenia stosowalności wybranych koncepcji teoretycznych oraz procedur eksperymentalnych, w tym, o ile specjalność to

przewiduje, procedur pomiarowych stosowanych w fizyce medycznej (K_W04);

4. ma pogłębioną wiedzę w zakresie fizyki fazy skondensowanej, zna i rozumie podstawowe koncepcje teoretyczne, modele

matematyczne wybranych zjawisk oraz zna zastosowania praktyczne, o ile specjalność to przewiduje (K_W05);

5. zna sposoby eksperymentalnej weryfikacji wybranych koncepcji z zakresu fizyki fazy skondensowanej, o ile specjalność to przewiduje

(K_W06);

6. ma pogłębioną wiedzę z matematyki w zakresie matematycznych metod fizyki oraz, o ile specjalność to przewiduje, z zakresu analizy

transformat i analizy danych ze szczególnym uwzględnieniem zastosowań w fizyce medycznej (K_W11);

7. umie ze zrozumieniem stosować metody fizyki teoretycznej do ilościowej i jakościowej analizy wybranych układów i zjawisk fizycznych

w zakresie przewidzianym programem specjalności (K_U09);

8. umie określić kierunek uczenia się i zrealizować wybrany program kształcenia w ramach studiów z fizyki w zakresie przewidzianym

programem specjalności (K_U11);

9. umie stosować poznane narzędzia matematyki do formułowania i rozwiązywania wybranych problemów z fizyki i zastosowań

praktycznych, o ile specjalność to przewiduje (K_U13);

10. rozumie potrzebę stałego pogłębiania swojej wiedzy oraz potrzebę przekazywania społeczeństwu rzetelnej, opartej na dowodach

wiedzy z zakresu fizyki i jej zastosowań, w tym, o ile specjalność to przewiduje, zastosowań medycznych (K_K02);

Po zakończeniu całego cyklu zajęć odbędzie się końcowy egzamin pisemny:

*) czas trwania: 1,5 h

*) zawartość: 20 pytań testowych,

*) podczas egzaminu niedozwolone jest korzystanie z systemów SI.

Warunkiem zaliczenia wykładu jest pozytywne zaliczenie egzaminu pisemnego:

0 – 10 pkt. = 2,0 (egzamin niezaliczony)

11 – 12 pkt. = 3,0

13 – 14 pkt. = 3,5

15 – 16 pkt. = 4,0

17 – 18 pkt. = 4,5

19 – 20 pkt. = 5,0

W przypadku niespełnienia powyższego warunku ostateczne podejście do zaliczenia wykładu odbędzie się w trakcie trwania sesji poprawkowej.

Tematy podejmowane na wykładach:

1. Promieniowanie elektromagnetyczne jako narzędzie badawcze

2. Metody przyspieszania cząstek naładowanych

3. Podstawy fizyki wiązki synchrotronowej

4. Laser na swobodnych elektronach

5. Podstawowe techniki synchrotronowe stosowane w analizie materii skondensowanej

6. Podstawy Absorpcyjnej Spektroskopii Promieniowania X (XAS)

7. Struktura bliska krawędzi absorpcji (XANES)

8. Rozciągnięta subtelna struktura widma absorpcyjnego (EXAFS)

9. Znaczenie temperatury w analizie danych absorpcyjnych

10. Metody analizy danych XAS

11. Podstawy Emisyjnej Spektroskopii Promieniowania X (XES)

12. Geometria koła Rowland

13. Rola analizatora w pomiarach XES

14. Metody przetwarzania surowych danych XES

15. Zastosowanie pomiarów XES w analizie materii skondensowanej

Wykład, prezentacje i aplety w trakcie wykładu, rozwiązywanie problemów i zadań, dyskusja, konsultacje, praca własna studenta w domu.

Podczas zajęć dozwolone jest z korzystania z systemów SI w zakresie:

1. Tłumaczenia maszynowego tekstów źródłowych z języków obcych.

2. Wyszukiwania i organizowania źródeł naukowych.

3. Tworzenia symulacji i modelowania omawianych na wykładzie zjawisk fizycznych.