Antropologia pedagogiczna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 380-ON2-1GTP |
Kod Erasmus / ISCED: |
05.0
|
Nazwa przedmiotu: | Antropologia pedagogiczna |
Jednostka: | Wydział Nauk o Edukacji |
Grupy: |
1 rok 2st. POW niestac. |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera. Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole. Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści. |
Tryb prowadzenia przedmiotu: | w sali |
Skrócony opis: |
Celem zajęć będzie rozwijania problematyki związanej z: człowiekiem wychowywanym, człowieka wychowującym siebie (samowychowaniem), człowiekiem wychowujący innych. W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? |
Pełny opis: |
Profil studiów: ogólnoakademicki Forma studiów: niestacjonarne Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Dziedzina: nauki społeczne, dyscyplina: pedagogika Rok studiów/semestr: 1rok II stopnia POW Wymagania wstępne: brak Liczba godzin godzin wykładu: 16 PUNKTY ECTS: 3 Bilans nakładu pracy studenta: (z harmonogramu studiów) - udział w zajęciach: 16 godz. - udział w konsultacjach: 2 godz., - przygotowanie do zajęć 30 godz - przygotowanie do zaliczenia/egzaminu: 30 godz. - egzamin: 2 godz. Metody dydaktyczne: wykład, dyskusja, rozmowa, pogadanka, praca z tekstem Celem zajęć będzie rozwijania problematyki związanej z: człowiekiem wychowywanym, człowieka wychowującym siebie (samowychowaniem), człowiekiem wychowujący innych. W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera. Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole. Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści. |
Literatura: |
A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna. Podstawy antropologii pedagogicznej, 2022 A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego, Edukacja Międzykulturowa, 2018, nr 1. (artykuł dostępny w wolnym dostępie online, w pdf). K. Ablewicz, Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej studium sytuacji wychowawczej, 2003 (monografia dostępna w wolnym dostępie online, w pdf). Z. Bauman, Sztuka życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009. Z. Bauman, Ponowoczesność jako źródło cierpień, 2000. Burszta W.J., Preteksty, Gdańsk 2015. Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg? Gliwice 2013. Harari Y. N., 21 lekcji na XXI wiek, Wydawnictwo Literackie, 2018 F. Fukuyama, Koniec człowieka, 2004 A. Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020, s. 424-469. A. Gromkowska-Melosik, Ikony i idole popkultury. Taylor Swift i Barbie jako wzory ciała i tożsamości młodzieży. w: J. Pyżalski, Wychowawcze i społeczno- kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli, 2015, s. s. 43-53. P. Ariès, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, 1995. M. Brzozowska-Brywczyńska, Dzieciństwo: projekt w kryzysie, „Kultura i Edukacja”, 64(3), 2020. E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, 1, 2019. E. Jarosz, Społeczne wykluczenie i dyskryminacja dzieci – marginalizowany obszar nierówności społecznych, „Studia Edukacyjne”, 24, 2013. T. Szlendak, Komercjalizacja dzieciństwa. Kilka uwag krytycznych o niewygodach wychowywania dzieci w kulturze konsumpcji, Kultura i Edukacja, 2, 2005. A.Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020 http://encyklopediadziecinstwa.pl/index.php/Kategoria:Antropologiczno-kulturowy_konstrukt_dzieciństwa http://brpd.gov.pl/sites/default/files/konwencja_o_prawach_dziecka_-_komentarz_e-book.pdf Sajkowska M., Szredzińska R. (red.), Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, 2022. J. Korczak, Momenty wychowawcze, 2017 J. Korczak, Jak kochać dziecko (fragmenty) J. Brągiel, Janusz Korczak prekursorem walki o prawa dziecka, 2017 https://repo.uni.opole.pl/info/article/UO042de0bd172b4430ac46fa82f78f2d38/ E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, nr.1, 2019. B. Smolińska-Theiss, Korczakowska spuścizna – między znakiem Holokaustu a prawami dziecka, „Pedagogika Społeczna Nova” (2021), nr.1. „Po polsku mam na imię Hania” https://www.youtube.com/watch?v=JY-NQLaGyAk Opowieści o migracjach: https://www.youtube.com/watch?v=Ckrd0BjyOXA&t=1s P. Grzybowski, Szkoła różnorodna kulturowo w Polsce. Doświadczenia bydgoskich nauczycieli w pierwszym okresie wojny w Ukrainie, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, 2023. U. Markowska- Manista, Specyfika pracy z uczniami z doświadczeniem wymuszonej migracji – wsparcie w zakresie potrzeb emocjonalnych (poradnik) A. Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr 5
J. Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, GWP, Gdańsk 2005. K. Wawer, Lekcje (polskiego) z wielokulturowości. Praca z serią Wojny dorosłych – historie dzieci w szkole podstawowej na wybranych przykładach, Polonistyka 2021 Alicja Anna Ungeheuer-Gołąb, Jaki naprawdę chciałby być człowiek…? – o wartościach utworu Asiunia autorstwa Joanny Papuzińskiej A.Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa, 2009, s.179. A. Józefowicz, Dzieciństwo naznaczone wojną (s. 358-424), w: Tejże, Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku. W poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020. A.ózefowicz, Czego można nauczyć się z literatury dla dzieci, prezentującej dzieciństwo naznaczone doświadczaniem uchodźstwa? „KWARTALNIK PEDAGOGICZNY” 2019 NR 1. U. Ostrowska, Antropologia i pedagogika w kręgu wiedzy nauk o człowieku. Problemy i wyzwania, 2021. U. Ostrowska, Człowieczeństwo jako problem i wyzwanie edukacyjne, 2021. R. Ingarden, O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Kraków 1973. N. Rapport, Natura ludzka: założenie i nadzieja antropologii, „Teksty Drugie” 2018 J. Korczak, Momenty wychowawcze, W-wa2017. A. dr Saint- Exupery, Mały Książę, 1. Wyd. 1943. Albert Schweitzer https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3102333,albert-schweitzer-teolog-ktory-zalozyl-w-afryce-szpital |
Efekty uczenia się: |
KP7_WG1- zna terminologię używaną w pedagogice oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie rozszerzonym KP7_WG3 -ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o współczesnych kierunkach rozwoju pedagogiki, jej nurtach i systemach pedagogicznych, rozumie ich historyczne i kulturowe uwarunkowania KP7_UW2 -potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych KP7_UK2 - potrafi w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się w mowie i na piśmie, posiada umiejętność konstruowania rozbudowanych ustnych i pisemnych uzasadnień na tematy dotyczące różnych zagadnień pedagogicznych z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku pedagogiki, jak i innych dyscyplin naukowych KP7_KK3- docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy pedagoga Sposoby weryfikacji (do każdego efektu takie same): - aktywność, zabieranie głosu w dyskusji kontrolowanej w trakcie wykładu, - zapoznania się z zadanym materiałem- literaturą i zaprezentowanie przygotowania, znajomość literatury |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie - aktywność podczas zajęć, dyskusja, - pisemne: test. Obecność 100% Nieobecność- zaliczenie zadanego materiału w tracie konsultacji (znajomość literatury). |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-06-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT SO WYK
WYK
|
Typ zajęć: |
Wykład, 16 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Anna Józefowicz | |
Prowadzący grup: | Anna Józefowicz | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Skrócony opis: |
W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? |
|
Pełny opis: |
W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera. Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole. Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści. |
|
Literatura: |
A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna. Podstawy antropologii pedagogicznej, 2022 A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego, Edukacja Międzykulturowa, 2018, nr 1. (artykuł dostępny w wolnym dostępie online, w pdf). K. Ablewicz, Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej studium sytuacji wychowawczej, 2003 (monografia dostępna w wolnym dostępie online, w pdf). Z. Bauman, Sztuka życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009. Z. Bauman, Ponowoczesność jako źródło cierpień, 2000. Burszta W.J., Preteksty, Gdańsk 2015. Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg? Gliwice 2013. Harari Y. N., 21 lekcji na XXI wiek, Wydawnictwo Literackie, 2018 F. Fukuyama, Koniec człowieka, 2004 A. Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020, s. 424-469. A. Gromkowska-Melosik, Ikony i idole popkultury. Taylor Swift i Barbie jako wzory ciała i tożsamości młodzieży. w: J. Pyżalski, Wychowawcze i społeczno- kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli, 2015, s. s. 43-53. P. Ariès, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, 1995. M. Brzozowska-Brywczyńska, Dzieciństwo: projekt w kryzysie, „Kultura i Edukacja”, 64(3), 2020. E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, 1, 2019. E. Jarosz, Społeczne wykluczenie i dyskryminacja dzieci – marginalizowany obszar nierówności społecznych, „Studia Edukacyjne”, 24, 2013. T. Szlendak, Komercjalizacja dzieciństwa. Kilka uwag krytycznych o niewygodach wychowywania dzieci w kulturze konsumpcji, Kultura i Edukacja, 2, 2005. A.Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020 http://encyklopediadziecinstwa.pl/index.php/Kategoria:Antropologiczno-kulturowy_konstrukt_dzieciństwa http://brpd.gov.pl/sites/default/files/konwencja_o_prawach_dziecka_-_komentarz_e-book.pdf Sajkowska M., Szredzińska R. (red.), Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, 2022. J. Korczak, Momenty wychowawcze, 2017 J. Korczak, Jak kochać dziecko (fragmenty) J. Brągiel, Janusz Korczak prekursorem walki o prawa dziecka, 2017 https://repo.uni.opole.pl/info/article/UO042de0bd172b4430ac46fa82f78f2d38/ E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, nr.1, 2019. B. Smolińska-Theiss, Korczakowska spuścizna – między znakiem Holokaustu a prawami dziecka, „Pedagogika Społeczna Nova” (2021), nr.1. „Po polsku mam na imię Hania” https://www.youtube.com/watch?v=JY-NQLaGyAk Opowieści o migracjach: https://www.youtube.com/watch?v=Ckrd0BjyOXA&t=1s P. Grzybowski, Szkoła różnorodna kulturowo w Polsce. Doświadczenia bydgoskich nauczycieli w pierwszym okresie wojny w Ukrainie, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, 2023. U. Markowska- Manista, Specyfika pracy z uczniami z doświadczeniem wymuszonej migracji – wsparcie w zakresie potrzeb emocjonalnych (poradnik) A. Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr 5
J. Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, GWP, Gdańsk 2005. K. Wawer, Lekcje (polskiego) z wielokulturowości. Praca z serią Wojny dorosłych – historie dzieci w szkole podstawowej na wybranych przykładach, Polonistyka 2021 Alicja Anna Ungeheuer-Gołąb, Jaki naprawdę chciałby być człowiek…? – o wartościach utworu Asiunia autorstwa Joanny Papuzińskiej A.Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa, 2009, s.179. A. Józefowicz, Dzieciństwo naznaczone wojną (s. 358-424), w: Tejże, Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku. W poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020. A.ózefowicz, Czego można nauczyć się z literatury dla dzieci, prezentującej dzieciństwo naznaczone doświadczaniem uchodźstwa? „KWARTALNIK PEDAGOGICZNY” 2019 NR 1. U. Ostrowska, Antropologia i pedagogika w kręgu wiedzy nauk o człowieku. Problemy i wyzwania, 2021. U. Ostrowska, Człowieczeństwo jako problem i wyzwanie edukacyjne, 2021. R. Ingarden, O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Kraków 1973. N. Rapport, Natura ludzka: założenie i nadzieja antropologii, „Teksty Drugie” 2018 J. Korczak, Momenty wychowawcze, W-wa2017. A. dr Saint- Exupery, Mały Książę, 1. Wyd. 1943. Albert Schweitzer https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3102333,albert-schweitzer-teolog-ktory-zalozyl-w-afryce-szpital |
Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2024/25" (w trakcie)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-06-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 16 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Anna Józefowicz | |
Prowadzący grup: | Anna Józefowicz | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę | |
Tryb prowadzenia przedmiotu: | w sali |
|
Skrócony opis: |
Celem zajęć będzie rozwijania problematyki związanej z: człowiekiem wychowywanym, człowieka wychowującym siebie (samowychowaniem), człowiekiem wychowujący innych. W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? |
|
Pełny opis: |
Profil studiów: ogólnoakademicki Forma studiów: niestacjonarne Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Dziedzina: nauki społeczne, dyscyplina: pedagogika Rok studiów/semestr: 1rok II stopnia POW Wymagania wstępne: brak Liczba godzin godzin wykładu: 16 PUNKTY ECTS: 3 Bilans nakładu pracy studenta: (z harmonogramu studiów) - udział w zajęciach: 16 godz. - udział w konsultacjach: 2 godz., - przygotowanie do zajęć 30 godz - przygotowanie do zaliczenia/egzaminu: 30 godz. - egzamin: 2 godz. Metody dydaktyczne: wykład, dyskusja, rozmowa, pogadanka, praca z tekstem Celem zajęć będzie rozwijania problematyki związanej z: człowiekiem wychowywanym, człowieka wychowującym siebie (samowychowaniem), człowiekiem wychowujący innych. W trakcie cyklu wykładów z Antropologii Pedagogicznej zostaną podjęte zagadnienia odnoszące się do procesu wychowania, w którym to rolę szczególną odgrywają dwie osoby: dorosły i dziecko. Zajmujemy się rolą wychowawcy w procesie wychowania, sytuacjami wychowawczymi, zaganianiem „sumienia”, rozumiem „służy dziecku”, sensem „bycia człowiekiem”, doskonaleniem mistrzostwa pedagogicznego nauczycieli, całościowego wychowania człowieka jako członka społeczeństwa. podjęte zostaną próby dyskusji na temat: jak wychowywać człowieka? jaka jest kondycja człowieka w świecie ponowoczesności? Ukazane zostaną wzory osobowe wychowawców, m.in. Sokratesa, J. Korczaka oraz obywatelskie m.in. Malali, A. Schweitzera. Inne podjęte zaganiania to: samowychowanie, sytuacja wychowawcza, odpowiedzialność wychowawcza, kultura „skrótu myślowego”, uwrażliwianie kulturowe, uczeń- uchodźca w polskiej szkole. Liczne odwołania do literatury pięknej, m.in. Małego Księcia, baśni, bajek filozoficznych, literatury najnowszej (wybór tzw. antropologicznie wrażliwej- seria „Wojny dorosłych- historie dzieci”) będą stanowiły uzupełnienie powyższych treści. |
|
Literatura: |
A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna. Podstawy antropologii pedagogicznej, 2022 A. Harbatski, Antropologia pedagogiczna i (między)kulturowa jako samodzielna dziedzina stworzona przez Konstantego Uszyńskiego, Edukacja Międzykulturowa, 2018, nr 1. (artykuł dostępny w wolnym dostępie online, w pdf). K. Ablewicz, Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej studium sytuacji wychowawczej, 2003 (monografia dostępna w wolnym dostępie online, w pdf). Z. Bauman, Sztuka życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009. Z. Bauman, Ponowoczesność jako źródło cierpień, 2000. Burszta W.J., Preteksty, Gdańsk 2015. Carr N., Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg? Gliwice 2013. Harari Y. N., 21 lekcji na XXI wiek, Wydawnictwo Literackie, 2018 F. Fukuyama, Koniec człowieka, 2004 A. Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020, s. 424-469. A. Gromkowska-Melosik, Ikony i idole popkultury. Taylor Swift i Barbie jako wzory ciała i tożsamości młodzieży. w: J. Pyżalski, Wychowawcze i społeczno- kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli, 2015, s. s. 43-53. P. Ariès, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, 1995. M. Brzozowska-Brywczyńska, Dzieciństwo: projekt w kryzysie, „Kultura i Edukacja”, 64(3), 2020. E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, 1, 2019. E. Jarosz, Społeczne wykluczenie i dyskryminacja dzieci – marginalizowany obszar nierówności społecznych, „Studia Edukacyjne”, 24, 2013. T. Szlendak, Komercjalizacja dzieciństwa. Kilka uwag krytycznych o niewygodach wychowywania dzieci w kulturze konsumpcji, Kultura i Edukacja, 2, 2005. A.Józefowicz, Dzieciństwo pozornych potrzeb, przesytu i konsumpcji, w: Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku w poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020 http://encyklopediadziecinstwa.pl/index.php/Kategoria:Antropologiczno-kulturowy_konstrukt_dzieciństwa http://brpd.gov.pl/sites/default/files/konwencja_o_prawach_dziecka_-_komentarz_e-book.pdf Sajkowska M., Szredzińska R. (red.), Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce, 2022. J. Korczak, Momenty wychowawcze, 2017 J. Korczak, Jak kochać dziecko (fragmenty) J. Brągiel, Janusz Korczak prekursorem walki o prawa dziecka, 2017 https://repo.uni.opole.pl/info/article/UO042de0bd172b4430ac46fa82f78f2d38/ E. Jarosz, Partycypacja społeczna dzieci –współczesna odsłona dyskursu. Kontestacja i kontrdziałanie wobec społecznej ekskluzji dzieci, „Kultura i Edukacja”, nr.1, 2019. B. Smolińska-Theiss, Korczakowska spuścizna – między znakiem Holokaustu a prawami dziecka, „Pedagogika Społeczna Nova” (2021), nr.1. „Po polsku mam na imię Hania” https://www.youtube.com/watch?v=JY-NQLaGyAk Opowieści o migracjach: https://www.youtube.com/watch?v=Ckrd0BjyOXA&t=1s P. Grzybowski, Szkoła różnorodna kulturowo w Polsce. Doświadczenia bydgoskich nauczycieli w pierwszym okresie wojny w Ukrainie, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, 2023. U. Markowska- Manista, Specyfika pracy z uczniami z doświadczeniem wymuszonej migracji – wsparcie w zakresie potrzeb emocjonalnych (poradnik) A. Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr 5
J. Nikitorowicz, Kreowanie tożsamości dziecka, GWP, Gdańsk 2005. K. Wawer, Lekcje (polskiego) z wielokulturowości. Praca z serią Wojny dorosłych – historie dzieci w szkole podstawowej na wybranych przykładach, Polonistyka 2021 Alicja Anna Ungeheuer-Gołąb, Jaki naprawdę chciałby być człowiek…? – o wartościach utworu Asiunia autorstwa Joanny Papuzińskiej A.Twardzik, Uwrażliwianie kulturowe dzieci w praktyce edukacyjnej, Edukacja Międzykulturowa, 2016, nr J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa, 2009, s.179. A. Józefowicz, Dzieciństwo naznaczone wojną (s. 358-424), w: Tejże, Obrazy dzieciństwa w polskiej prozie dziecięcej XXI wieku. W poszukiwaniu kontekstów edukacyjnych, 2020. A.ózefowicz, Czego można nauczyć się z literatury dla dzieci, prezentującej dzieciństwo naznaczone doświadczaniem uchodźstwa? „KWARTALNIK PEDAGOGICZNY” 2019 NR 1. U. Ostrowska, Antropologia i pedagogika w kręgu wiedzy nauk o człowieku. Problemy i wyzwania, 2021. U. Ostrowska, Człowieczeństwo jako problem i wyzwanie edukacyjne, 2021. R. Ingarden, O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, w: Książeczka o człowieku, Kraków 1973. N. Rapport, Natura ludzka: założenie i nadzieja antropologii, „Teksty Drugie” 2018 J. Korczak, Momenty wychowawcze, W-wa2017. A. dr Saint- Exupery, Mały Książę, 1. Wyd. 1943. Albert Schweitzer https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3102333,albert-schweitzer-teolog-ktory-zalozyl-w-afryce-szpital |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet w Białymstoku.